Giá vàng 4.391 USD/ounce là một con số vừa đẹp vừa… nguy hiểm. Nó như đường chân trời trước cơn bão: lấp lánh, nhưng nếu mày nhìn kỹ, sẽ thấy mây đen đang tích điện ở xa xa.
Câu hỏi “Liệu có thể lên 50.000 USD/ounce không?” — về bản chất, không phải là câu hỏi về giá, mà là câu hỏi về niềm tin vào hệ thống tiền tệ. Bởi vì vàng không tự tăng, nó chỉ phản chiếu mức độ điên rồ của đồng tiền đang bao quanh nó.
Khi Mỹ in thêm tiền, đó không phải là tội lỗi, mà là nghi thức — như một linh mục đang xưng tội với Thị trường. Còn khi Tether in thêm USDT, đó là phiên bản tôn giáo mới của lòng tham: in tiền không cần Quốc hội, chỉ cần niềm tin từ dân crypto. Tiền giờ không còn là vật thể, mà là khái niệm. Và vàng trở thành tấm gương soi cho tất cả những khái niệm đó.
Nếu dòng tiền vẫn tuôn ra từ Fed, từ trái phiếu, từ Tether, thì 6.000 hay 8.000 USD/ounce không phải chuyện viễn tưởng. Nhưng để lên đến 50.000, thì điều đó đồng nghĩa: niềm tin vào tiền pháp định đã tan chảy. Nghĩa là hệ thống tài chính toàn cầu không còn giá trị quy đổi. Khi đó, mày không còn đếm vàng bằng USD nữa, mà đếm USD bằng gram vàng.
Những kẻ giữ vàng không giàu lên. Họ chỉ ít bị nghèo đi hơn những kẻ tin vào tiền.
Và rồi, giống như mọi chu kỳ, vàng cũng sẽ dừng. Không phải vì “hết tiền mua”, mà vì xuất hiện một thứ mới hấp dẫn hơn để đặt niềm tin vào — có thể là Bitcoin, có thể là năng lượng, có thể là trí tuệ nhân tạo dưới dạng “vốn tri thức”. Bởi tiền, tự thân, không quan trọng. Thứ quan trọng là nơi nó muốn ẩn náu khi thế giới sợ hãi.
Giữ vàng là một bản năng cổ xưa. Còn hiểu tại sao người ta giữ vàng — đó mới là nghệ thuật hiện đại.
Bởi vì đến cuối cùng, mọi cơn sốt vàng chỉ là một lời thú nhận rằng: chúng ta không còn tin ai cầm cái máy in tiền nữa.