Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng

Loạt tấn công bằng UAV vào các nhà máy lọc dầu lớn nhất của Nga đang đẩy giá dầu leo thang và Nga hết xăng
Trong những ngày qua, Ukraine đã leo thang đáng kể các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV), nhắm thẳng vào cơ sở hạ tầng dầu mỏ của Nga - nguồn huyết mạch tài trợ cho nền kinh tế nước này. Hai mục tiêu mới nhất đã gióng lên hồi chuông báo động thực sự cho thị trường toàn cầu.
Đầu tiên là nhà máy lọc dầu Kirishi ở vùng Leningrad, một trong hai cơ sở lọc dầu lớn nhất nước Nga, do gã khổng lồ Surgutneftegaz vận hành. Với công suất xử lý khoảng 17,7 triệu tấn dầu thô mỗi năm (tương đương 355.000 thùng/ngày), Kirishi chiếm tới 6,4% tổng công suất lọc dầu của Nga.
Sáng chủ nhật, một cuộc tấn công bằng UAV đã gây ra nhiều vụ nổ và hỏa hoạn lớn tại đây. Mặc dù giới chức Nga tuyên bố đã khống chế được đám cháy và không có thương vong, mức độ thiệt hại thực tế đối với hoạt động sản xuất vẫn là một ẩn số lớn.
Không chỉ nhắm vào sản xuất, các cuộc tấn công còn gây áp lực lên khâu xuất khẩu. Cảng Primorsk, cửa ngõ xuất khẩu dầu lớn nhất của Nga ở phía Tây với công suất khoảng 1 triệu thùng/ngày, cũng trở thành mục tiêu. Đòn tấn công này được giới phân tích đánh giá là một bước đi táo bạo, thể hiện ý định làm gián đoạn dòng chảy dầu thô của Nga ra thị trường quốc tế.
Nhóm phân tích của ngân hàng đầu tư JPMorgan nhận định: "Các cuộc tấn công cho thấy xu hướng ngày càng sẵn sàng phá vỡ thị trường dầu quốc tế, có thể gây áp lực tăng giá dầu".
Rõ ràng, khi "trái tim" của ngành công nghiệp năng lượng Nga bị đe dọa, cả thế giới đều cảm nhận được sự rung lắc.

Một trong những nhà máy lọc dầu lớn nhất Nga bị UAV Ukraine tấn công, gây nổ lớn và bùng phát hỏa hoạn (Ảnh: AP).
Cơn bão UAV không chỉ gây thiệt hại vật chất mà còn tạo ra một hiệu ứng domino phức tạp.
Về phía Nga, trớ trêu thay, một trong những nhà xuất khẩu dầu hàng đầu thế giới lại đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt xăng dầutrong nước. Sự kết hợp giữa nhu cầu mùa vụ tăng cao và các nhà máy lọc dầu liên tục bị tấn công đã tạo ra một cuộc khủng hoảng cục bộ. Tại nhiều địa phương, người dân phải xếp hàng dài chờ đổ xăng, chính quyền phải áp dụng biện pháp phân phối theo hạn mức.
Để giải quyết tình thế, Moscow đã buộc phải đưa ra một quyết định chưa từng có, đó là tạm dừng hoàn toàn xuất khẩu xăng cho đến cuối tháng 9 và áp lệnh cấm một phần đến hết tháng 10. Động thái này, dù nhằm ổn định thị trường nội địa, lại vô hình trung làm giảm nguồn cung xăng dầu toàn cầu, tiếp thêm một lực đẩy cho đà tăng giá.