Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng


1. Tăng cường lệnh cấm du lịch:
- Chỉ thị thực thi nghiêm ngặt lệnh cấm du lịch của công dân Mỹ đến Cuba, vốn đã được quy định bởi luật pháp Mỹ. Du lịch giải trí bị cấm hoàn toàn, trong khi các chuyến đi vì mục đích giáo dục hoặc nhân đạo vẫn được phép nhưng phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt hơn.
- Các giao dịch liên quan đến du lịch sẽ phải chịu kiểm toán định kỳ và yêu cầu lưu giữ hồ sơ chi tiết trong ít nhất 5 năm để đảm bảo tuân thủ.
2. Hạn chế giao dịch tài chính với các thực thể quân sự Cuba:
- Chỉ thị cấm các giao dịch tài chính trực tiếp hoặc gián tiếp với các thực thể do quân đội, tình báo hoặc cơ quan an ninh Cuba kiểm soát, chẳng hạn như Grupo de Administración Empresarial S.A. (GAESA) và các công ty liên kết. GAESA là tập đoàn lớn kiểm soát nhiều lĩnh vực kinh tế của Cuba, bao gồm du lịch và bán lẻ.
- Ngoại lệ chỉ áp dụng cho các giao dịch phù hợp với mục tiêu chính sách của Mỹ hoặc trực tiếp mang lại lợi ích cho người dân Cuba, chẳng hạn như hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân độc lập.
3. Tái áp đặt danh sách hạn chế Cuba:
- Bộ Ngoại giao Mỹ đã tái tạo "Danh sách Hạn chế Cuba" (Cuba Restricted List), cấm các giao dịch với các công ty do quân đội hoặc tình báo Cuba kiểm soát, bao gồm cả Orbit, S.A., một công ty xử lý kiều hối hoạt động cho quân đội Cuba. Danh sách này nhằm cắt giảm nguồn lực tài chính cho các nhánh đàn áp của chế độ Cuba.
4. Tăng cường embargo kinh tế:
- Chỉ thị củng cố lệnh cấm vận kinh tế của Mỹ đối với Cuba, đồng thời phản đối các lời kêu gọi từ Liên Hợp Quốc và các diễn đàn quốc tế khác về việc chấm dứt cấm vận. Chính quyền Trump cho rằng cấm vận là công cụ hợp pháp để gây áp lực buộc chế độ Cuba thực hiện cải cách chính trị và tôn trọng quyền con người.
5. Hỗ trợ người dân Cuba và thúc đẩy dân chủ:
- Chỉ thị nhấn mạnh cam kết của Mỹ trong việc hỗ trợ người dân Cuba, thúc đẩy quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, quyền tự do hội họp và khuyến khích doanh nghiệp tư nhân độc lập khỏi sự kiểm soát của nhà nước.
- Mỹ yêu cầu Cuba hợp tác trong việc bàn giao những người bị truy nã bởi tư pháp Mỹ và cải thiện điều kiện nhân quyền, bao gồm việc thả các tù nhân chính trị bị giam giữ bất công.
6. Đảo ngược các chính sách của Biden:
- Chính quyền Biden vào ngày 14/1/2025 đã đưa ra các biện pháp nới lỏng, bao gồm việc loại Cuba khỏi danh sách các quốc gia tài trợ khủng bố, đình chỉ các vụ kiện theo Điều III của Đạo luật Helms-Burton, và hủy bỏ Biên bản An ninh Quốc gia số 5 (NSPM-5) từ năm 2017 của Trump. Những thay đổi này được thực hiện nhằm hỗ trợ việc thả 553 tù nhân chính trị, một phần trong thỏa thuận với Giáo hội Công giáo và chính phủ Cuba.
- Tuy nhiên, Trump đã nhanh chóng đảo ngược các biện pháp này ngay từ ngày đầu nhậm chức (20/1/2025), đưa Cuba trở lại danh sách tài trợ khủng bố và khôi phục các hạn chế từ nhiệm kỳ đầu của mình.
7. Hạn chế nhập cảnh và các biện pháp khác:
- Cuba nằm trong số bảy quốc gia phải đối mặt với các hạn chế nhập cảnh gia tăng đối với công dân của mình vào Mỹ, theo Tuyên bố của Trump vào ngày 5/6/2025, nhằm bảo vệ an ninh quốc gia Mỹ.
- Chính quyền Trump cũng chấm dứt chương trình bảo vệ tạm thời (TPS) cho người Cuba, cùng với người Haiti, Nicaragua và Venezuela, khiến khoảng 300.000 người Cuba mất quyền bảo vệ khỏi bị trục xuất.
Phản ứng từ Cuba:
- Bộ trưởng Ngoại giao Cuba Bruno Rodríguez đã lên án chỉ thị của Trump trên nền tảng X, gọi đó là "hành vi tội phạm" và "vi phạm nhân quyền của cả một dân tộc", đồng thời cho rằng lệnh cấm vận là trở ngại chính cho sự phát triển của Cuba.
Bối cảnh và tác động:
- Chỉ thị này phản ánh cam kết của Trump trong việc tiếp tục chính sách cứng rắn từ nhiệm kỳ đầu tiên, nhằm gây áp lực lên chế độ Cuba để thúc đẩy cải cách chính trị và dân chủ. Nó cũng phù hợp với quan điểm của các nhân vật như Thượng nghị sĩ Marco Rubio, người ủng hộ mạnh mẽ các biện pháp cứng rắn với Cuba, bao gồm việc giữ Cuba trong danh sách tài trợ khủng bố.
- Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng các biện pháp này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến người dân Cuba hơn là chính phủ, đồng thời làm gián đoạn quá trình thả tù nhân chính trị do thỏa thuận giữa Cuba và Vatican khởi xướng.