Don Jong Un
Sinh lý yếu
Trong bối cảnh thế giới ngày càng bảo hộ và thương mại toàn cầu phân mảnh, chính phủ Anh dưới thời Sir Keir Starmer chuẩn bị công bố một chiến lược thương mại đầy tham vọng, đặt trọng tâm vào xuất khẩu dịch vụ và bảo vệ lợi ích quốc gia trước làn sóng bán phá giá. Bộ trưởng Thương mại Douglas Alexander khẳng định nước Anh cần rũ bỏ “ảo tưởng hậu đế quốc” và xây dựng chính sách dựa trên dữ liệu, thực dụng và phù hợp với thực tế mới sau Brexit.
Vào thứ Năm, ông Keir Starmer sẽ công bố một chiến lược thương mại mới nhằm thúc đẩy xuất khẩu dịch vụ của Vương quốc Anh, đồng thời tăng cường các biện pháp phòng vệ chống bán phá giá để bảo vệ nước này khỏi hệ quả từ cuộc chiến thuế quan toàn cầu do ông Donald Trump khơi mào.
Bộ trưởng Thương mại Douglas Alexander cho biết ông Starmer sẽ trình bày một chính sách dựa trên tinh thần “yêu nước thực dụng”, ủng hộ thương mại tự do và hướng tới mở rộng thị trường toàn cầu, bao gồm cả Trung Quốc và khu vực Vùng Vịnh.
“Phản ứng chiến lược của chúng ta trước thế giới mới này không thể dựa trên hoài niệm hay ảo tưởng hậu đế quốc, lại càng không thể dựa trên sự ràng buộc ý thức hệ hay giáo điều với bất kỳ khối thương mại nào,” ông Alexander nói với Financial Times.
Phát biểu trước buổi công bố, ông cho biết chiến lược thương mại sẽ tập trung vào việc tháo gỡ các rào cản quy định “sau biên giới” nhằm thúc đẩy xuất khẩu từ ngành dịch vụ — lĩnh vực chiếm ưu thế của Anh, với trị giá khoảng 500 tỷ bảng mỗi năm.
Chiến lược này nhằm khắc phục hiệu suất thương mại yếu kém của Vương quốc Anh kể từ sau Brexit, khi xuất khẩu hàng hóa giảm mạnh và chỉ được bù đắp phần nào nhờ sự tăng trưởng mạnh của xuất khẩu dịch vụ.
Theo Trung tâm Cải cách châu Âu, khối lượng thương mại thực tế của Anh kể từ năm 2019 chỉ tăng 1%, trong khi con số tương ứng của EU và G7 là 8%.
Ông Alexander cho biết một quỹ mới mang tên “Ricardo” — theo tên nhà kinh tế học ủng hộ thương mại tự do — trị giá “hàng chục triệu bảng” sẽ giúp các cơ quan quản lý và nhóm làm việc ở nước ngoài của Anh xác định và tháo gỡ các rào cản trong thương mại dịch vụ.
“Trong thời đại thuế quan, thương mại dịch vụ toàn cầu lại đang bùng nổ,” ông nói. “Chiến lược thương mại này công nhận đây là thành tố không thể thiếu trong thu nhập xuất khẩu hiện đại của Vương quốc Anh.”
Ông cũng cho biết chiến lược sẽ tăng cường các công cụ phòng vệ thương mại để ngăn Anh trở thành nạn nhân của tình trạng bán phá giá và các hành vi thương mại không công bằng trong một thế giới ngày càng bảo hộ.
Hiện tại, Anh là quốc gia duy nhất đạt được thỏa thuận với ông Trump để tránh các mức thuế cao nhất, tuy nhiên vẫn phải theo dõi sát các tác động lan tỏa từ căng thẳng thương mại Mỹ-Trung, vốn đã khiến xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ giảm 34.5% trong tháng 5, theo dữ liệu hải quan.
“Chúng ta sẽ thúc đẩy những gì có thể và bảo vệ những gì cần thiết,” ông nói. “Chúng ta sẽ mở rộng và nâng cao các công cụ phòng vệ thương mại để ứng phó với cạnh tranh không lành mạnh.”
Chiến lược cũng sẽ nhắm tới việc giúp các doanh nghiệp nhỏ và vừa xuất khẩu nhiều hơn, đặc biệt sang châu Âu, và hỗ trợ họ vượt qua rào cản thủ tục hậu Brexit.
Bà Shevaun Haviland, Tổng giám đốc Phòng Thương mại Anh, hoan nghênh chiến lược này và nói: “Chúng tôi đã lên tiếng về vấn đề chiến lược thương mại suốt bốn năm qua và giờ thì nó đã trở thành xu hướng. Hiện chỉ có 10% doanh nghiệp Anh xuất khẩu, và con số đó là không đủ.”
Ông Alexander cho biết chính sách thương mại này sẽ xây dựng trên nền tảng thỏa thuận EU–Anh vừa ký tháng trước, bắt đầu gỡ bỏ một số rào cản thương mại do Brexit gây ra, đặc biệt trong lĩnh vực thực phẩm, sản phẩm động vật và thị trường năng lượng.
Tuy nhiên, các ước tính của chính phủ cho thấy gói thỏa thuận này chỉ giúp GDP tăng 0.3% vào năm 2040 — con số quá nhỏ so với mức sụt giảm dài hạn 4% do Brexit, theo Văn phòng Trách nhiệm Ngân sách.
“Tôi cho rằng thỏa thuận ngày 19/5 không phải là một sự kiện đột phá đơn lẻ mà là sự khởi đầu cho tiến trình tổ chức các hội nghị thượng đỉnh Anh–EU thường niên,” ông nói. “Chúng ta sẽ tiếp tục đối thoại, tiếp tục hợp tác và tiếp tục tìm kiếm cơ hội cho doanh nghiệp Anh.”
Cách tiếp cận “thực dụng” với thương mại cũng đồng nghĩa với việc tiếp tục xây dựng quan hệ thương mại với Trung Quốc. Ông khẳng định Washington không có quyền phủ quyết đối với chính sách của Anh, dù Mỹ đã liên kết thỏa thuận thương mại với Anh với yêu cầu kiểm soát chặt hơn vai trò của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng.
“Chúng tôi là — và sẽ luôn là — một chủ thể có chủ quyền trong chính sách thương mại,” ông nói. “Chúng tôi rất nghiêm túc với trách nhiệm về an ninh đầu tư và an ninh kinh tế, nhưng các quyết định đó sẽ được đưa ra tại London.”
Trong khi đó, nhóm của ông Alexander đang ở giai đoạn cuối cùng đàm phán một hiệp định thương mại tự do với sáu quốc gia thuộc Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GCC).
Các công đoàn đã bày tỏ lo ngại rằng thỏa thuận sẽ không đề cập đến vấn đề quyền của người lao động trong khu vực, nhưng ông Alexander khẳng định Anh đang nỗ lực. “Chúng tôi đang tìm cách đưa vào FTA với GCC các chương về tiêu chuẩn môi trường và tiêu chuẩn lao động có giá trị pháp lý ràng buộc. Không thể giải quyết mọi thứ trong các thỏa thuận thương mại, nhưng điều quan trọng là phải thể hiện tinh thần đó trong đàm phán.”
Chính phủ Lao động cũng đang tìm kiếm các thỏa thuận thương mại với Thụy Sĩ và Hàn Quốc. Dù các FTA vẫn đóng vai trò nhất định, ông Alexander nhấn mạnh rằng “chúng ta không thể chỉ mãi sử dụng một cây gậy chơi golf.”
Chiến lược thương mại mới sẽ nhắm đến các thỏa thuận kỹ thuật số hẹp hơn và các hiệp định công nhận lẫn nhau về bằng cấp chuyên môn.
Khi được hỏi liệu chiến lược thương mại mới này có phải là một bước chuyển kỹ trị, khác với cách tiếp cận “phiêu lưu” mà ông Boris Johnson từng theo đuổi sau Brexit hay không, ông Alexander đáp: “Tôi muốn xây dựng một chiến lược thương mại dựa trên dữ liệu, chứ không phải ảo tưởng hậu đế quốc
