Don Jong Un
Lồn phải lá han
Bất chấp căng thẳng địa chính trị leo thang ở Trung Đông, dòng chảy thương mại giữa châu Á và khu vực vùng Vịnh vẫn không ngừng mở rộng. Các doanh nghiệp từ Hàn Quốc, Ấn Độ, Trung Quốc cho đến Đài Loan đang đổ vốn vào Ả Rập Xê Út, UAE và Qatar, tận dụng làn sóng đầu tư hàng nghìn tỷ USD vào công nghệ, hạ tầng và trí tuệ nhân tạo. Một "Con đường Silicon" mới đang hình thành, kết nối nhu cầu chuyển dịch sản xuất của châu Á với tham vọng đa dạng hóa kinh tế của Trung Đông.
Toàn bộ các ngành công nghiệp đã tìm cách giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc bằng cách chuyển sản xuất sang các điểm đến chi phí thấp khác như Việt Nam và Ấn Độ. Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản và các công ty dược phẩm Ấn Độ đã chọn Mexico để gần hơn với nhu cầu của Mỹ. Tuy nhiên, gần đây, một tuyến đường mới đang xuất hiện — từ châu Á đến Trung Đông.
Suy đoán rằng Mỹ đang trên đà tham gia vào cuộc tấn công của Israel vào Iran có thể khiến các nhà lãnh đạo doanh nghiệp bất an với các kế hoạch hiện tại và làm trì hoãn hoạt động dọc theo hành lang này. Tuy nhiên, miễn là các cuộc xung đột không leo thang thành một sự kiện thảm khốc, chẳng hạn như việc đóng cửa Eo biển Hormuz quan trọng đối với vận tải, thì chúng khó có thể làm lung lay lý do kinh tế để khôi phục "Con đường Tơ lụa" lịch sử.
Các công ty châu Á bị thu hút bởi Trung Đông do nhu cầu mạnh mẽ tại Ả Rập Saudi, Qatar và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất trong việc tận dụng tài nguyên dầu mỏ — và đầu tư hàng nghìn tỷ đô la vào mọi thứ từ ô tô điện đến trí tuệ nhân tạo. "Con đường Silicon" mới đang thu hút các giám đốc điều hành hàng đầu từ Seoul, Thượng Hải, Đài Bắc và Mumbai đến các cơ hội tại Riyadh, Abu Dhabi, Dubai và Doha. Các ngân hàng từ London, Singapore và Tokyo cũng không kém phần nhanh chóng theo sau.
Bằng chứng tốt nhất cho tuyến đường mới này đến từ hơn 1,500 công ty mà Coalition Greenwich trao đổi hàng năm qua các nghiên cứu về Ngân hàng Doanh nghiệp Lớn châu Á và Tài chính Thương mại. Trong nghiên cứu sau, việc đa dạng hóa, vốn đã nằm trong danh sách ưu tiên hàng đầu của các giám đốc điều hành kể từ nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Donald Trump, đã tăng tốc vào năm ngoái, với 34% trong số hơn 700 người trả lời cho biết họ đang khai thác các địa điểm mới, so với 29% trong năm 2023.
Các tập đoàn chaebol Hàn Quốc đã có chỗ đứng vững chắc tại Trung Đông, trải dài qua hàng loạt ngành công nghiệp cũ và mới. Bộ phận xây dựng của Tập đoàn Samsung là nhà thầu chính cho Burj Khalifa, tòa nhà chọc trời mang tính biểu tượng của Dubai. Chi nhánh kỹ thuật của Tập đoàn Hyundai Motor đã xây dựng các lò phản ứng hạt nhân cho UAE. Tập đoàn này hiện đang xây dựng một nhà máy lắp ráp ô tô tại Ả Rập Saudi. Công ty internet hàng đầu Hàn Quốc Naver Corp. đã tạo ra các phiênbản ảo quy mô lớn của Mecca, Medina và Jeddah để lập kế hoạch thành phố tốt hơn.
Thành công của người Hàn đã trở thành một bản mẫu cho những người khác. So với năm 2020, 9% công ty Đài Loan và Ấn Độ, và 5%-6% công ty Trung Quốc và Hồng Kông, chỉ ra Trung Đông là thị trường nơi họ có các hoạt động ngân hàng hướng ngoại.
Đây không phải là một hiện tượng nhất thời. “Không chỉ có nhiều công ty nhắc đến hành lang này, họ còn sử dụng nhiều ngân hàng hơn để làm ăn ở đây,” Ruchirangad Agarwal, người đứng đầu mảng ngân hàng doanh nghiệp của Coalition Greenwich tại châu Á và Trung Đông, cho biết.
Về mặt sử dụng, thị phần của các ngân hàng châu Âu trên thị trường ngân hàng doanh nghiệp này ổn định ở mức 29%. Điều đó không có gì đáng ngạc nhiên, với lịch sử lâu đời của các tổ chức Anh như HSBC Holdings Plc và Standard Chartered Plc tại cả châu Á và Trung Đông. Ngay cả BNP Paribas SA — tiền thân của nó đã mở hoạt động tại Trung Quốc và Ấn Độ vào năm 1860 — cũng đã đến khu vực Vịnh vào đầu những năm 1970 để theo đuổi petrodollar.
Phần thú vị hơn trong khảo sát là sự công nhận ngày càng tăng đối với các nhà cho vay Trung Quốc và Nhật Bản. Khoảng 30% tài sản ngân hàng và thị trường vốn tại trung tâm Tài chính Quốc tế Dubai được kiểm soát bởi năm ngân hàng lớn nhất của Trung Quốc.
Hành lang châu Á-Trung Đông đã xuất hiện để đáp ứng nỗ lực đầy tham vọng của Ả Rập Saudi nhằm giảm sự phụ thuộc của vương quốc vào dầu mỏ. Số tiền 2 nghìn tỷ đô la mà Thái tử Mohammed bin Salman có thể chi cho mục tiêu này sẽ thúc đẩy nhu cầu cho mọi thứ từ cơ sở hạ tầng vật chất đến phần mềm trí tuệ nhân tạo và trung tâm dữ liệu. Trong khi đó, Dubai đang chuẩn bị cho một dịch vụ taxi bay.
Những công cụ và thiết bị cho cơn sốt vàng sẽ đến từ các công ty châu Á. Họ sẽ ngày càng khai thác các ngân hàng nội địa hoặc một ngân hàng khu vực như DBS Group Holdings Ltd. của Singapore để có vốn lưu động. Các chuyên gia tài chính thương mại châu Âu có thể phải làm việc chăm chỉ để giữ vững tầm ảnh hưởng của mình.
