Bí mật cung đình Trung Cộng : Ai thay thế Tập Cận Bình?

Don Jong Un

Địt xong chạy
Vatican-City
Suốt hơn một thập niên, chính trị Trung Quốc bị định hình bởi một người là Tập Cận Bình. Từ khi lên nắm quyền lãnh đạo Đảng ******** Trung Quốc (ĐCSTQ) năm 2012, ông Tập từng bước củng cố vị thế “lãnh tụ tối cao.” Không chỉ tạo ra một kỷ nguyên mới cho Trung Quốc, Tập Cận Bình đang tạo ra “kỷ nguyên của riêng mình.”
Tập Cận Bình (trái) và Lý Cường. (Hình: Kevin Frayer/Getty Images)
Chuyện gì đang xảy ra ở Trung Quốc?


Giới quan sát quốc tế đang râm ran về một thay đổi quyền lực mang tính địa chấn tại Trung Quốc. Một số nguồn tin chưa được xác nhận cho rằng Tập Cận Bình đang bị âm thầm gạt ra khỏi vũ đài chính trị. Thông tin này xuất phát từ phân tích của chuyên gia địa chính trị Gregory Copley, khi thuật rằng ông đã nghe nhiều báo cáo cho thấy vị thế của Tập đang lung lay dữ dội. Các tín hiệu từ nội bộ ĐCSTQ thời gian qua đã cho thấy nhiều dấu hiệu bất thường.

Thứ nhất, hàng loạt tướng lĩnh quân đội thân cận với ông Tập bất ngờ “biến mất” hoặc bị bãi nhiệm. Điều này không giống các cuộc thanh trừng “đả hổ diệt ruồi” trước đây. Lần này, những người bị loại bỏ lại là tay chân thân tín của Tập. Nó cho thấy có thể đang diễn ra một cuộc đấu đá nội bộ khốc liệt giữa các phe phái trong đảng.

Thứ hai, việc ông Tập đi công du mà không có đông đảo vệ sĩ đi cùng cũng là điều khiến nhiều người đặt câu hỏi. Đội cận vệ của ông đã bị cắt giảm đáng kể – điều khó tưởng tượng đối với một nhà lãnh đạo luôn cẩn trọng về an ninh như Tập. Và thứ ba, phu nhân của ông – Bành Lệ Viện – cũng đã “mất tích” khỏi các sự kiện công chúng trong một thời gian dài. Tất cả dấu hiệu này khiến giới phân tích tin rằng quyền lực của Tập Cận Bình đang bị thách thức nghiêm trọng từ bên trong (nguồn: Is Xi Jinping Out as President-for-Life of China?, National Interest).

Với bất kỳ chế độ độc tài nào, vấn đề kế vị đều là thời điểm nguy hiểm. Ngay cả một bộ máy kỷ luật như ĐCSTQ cũng không ngoại lệ. Lần cuối cùng Trung Quốc chuyển giao quyền lực – từ Hồ Cẩm Đào sang Tập – Bắc Kinh rộ lên tin đồn đảo chính, mưu sát, thậm chí cả xe tăng ngoài đường phố. Dù phần lớn là tin đồn nhưng những đấu đá chính trị ở thượng tầng là có thật.

Kế nhiệm trong chế độ độc tài là một trò chơi nguy hiểm. Người kế tiếp quá mạnh sẽ đe dọa vị trí người đương nhiệm; người quá yếu thì không giữ nổi quyền lực. Mao từng thay đổi người kế vị nhiều lần trước khi “chốt” Hoa Quốc Phong vào phút chót. Đặng cũng lần lượt loại bỏ Hồ Diệu Bang và Triệu Tử Dương trước khi chọn Giang Trạch Dân.

Trong bài phân tích chuyên sâu “After Xi” (Foreign Affairs, September/October 2025), hai tác giả Tyler Jost và Daniel C. Mattingly còn nêu ra thêm yếu tố chiến tranh khu vực trong vai trò định hình tiến trình chọn người kế nhiệm. Tập có thể chọn con đường “đánh cược với lịch sử” để ghi dấu ấn – đặc biệt vấn đề Đài Loan. Ông đã yêu cầu quân đội sẵn sàng “giải quyết” Đài Loan trước năm 2027, và nếu ông cảm nhận thời gian không còn nhiều, khả năng ông chấp nhận rủi ro lớn là có thật. Tuy nhiên, nếu thất bại, di sản ông để lại sẽ là thảm họa. Một cuộc chiến thất bại không chỉ làm Tập mất mặt mà có thể khiến Trung Quốc trở thành “kẻ thù toàn cầu” và đẩy nền kinh tế xuống vực thẳm vì trừng phạt quốc tế.

Ai thay Tập?

Thời điểm hiện tại, chưa ai thực sự nổi bật trong hàng ngũ lãnh đạo đủ điều kiện kế vị Tập. Trong bảy ủy viên Thường Vụ Bộ Chính Trị hiện nay, cơ quan quyền lực nhất Trung Quốc, dường như không ai thực sự phù hợp.

-Lý Cường (Li Qiang), thủ tướng, là người thân cận với Tập, nhưng đến năm 2027 (thời điểm Tập kết thúc nhiệm kỳ ba) sẽ hơn 70 tuổi, quá già so với độ tuổi các tổng bí thư thường nhậm chức.

-Thái Kỳ (Cai Qi), bí thư Ban Bí Thư Trung Ương, chánh Văn Phòng Trung Ương Đảng, vị trí từng là bệ phóng cho Hồ Cẩm Đào và Tập, hiện cũng đã 69.

-Đinh Tiết Tường (Ding Xuexiang), chủ nhiệm Văn Phòng Trung Ương Đảng; phó thủ tướng, hiện 62 tuổi, cũng là cái tên được nhắc nhiều nhưng nhân vật này chưa từng làm lãnh đạo cấp tỉnh hoặc thành phố, một bệ phóng truyền thống của các tổng bí thư Trung Quốc.

-Những cái tên trẻ hơn như Trần Cát Ninh (Chen Jining), bí thư Thượng Hải, mới 61 tuổi; tuy nhiên, nhân vật này chưa vào thường vụ, và có thể cần ít nhất một nhiệm kỳ để “học việc” nếu muốn tiến xa.

Phong cách cầm quyền của ông Tập đang có những thay đổi âm thầm. Một số ủy ban ít họp hơn, nhiều cuộc họp không còn ông Tập trực tiếp dự mà chỉ gửi chỉ thị bằng văn bản. Ông cũng xuất hiện trước công chúng ít hơn trước. Những biểu hiện này có thể báo hiệu một giai đoạn củng cố quyền lực ở cấp độ cao hơn, nhận định của tờ The Economist (“Xi Jinping is growing more elusive”).

Trước đây, Tập vận hành quyền lực thông qua các ủy ban đặc biệt, qua đó vô hiệu hóa bộ máy nhà nước và các phe phái khác. Bây giờ, các cuộc họp của những ủy ban này đang giảm dần. Ủy ban quan trọng nhất về cải cách kinh tế từng họp 38 lần trong năm năm đầu ông Tập cầm quyền; từ 2022 đến nay, chỉ họp sáu lần, và không cuộc họp nào được công bố kể từ Tháng Tám, 2024 đến nay!

Nội dung các thông cáo cũng ngày càng ngắn. Tháng Sáu, Bộ Chính Trị ban hành quy định nhằm, lần đầu tiên, xác định rõ vai trò và giới hạn của các ủy ban trực thuộc quản lý của đảng. Một trong những điểm đáng chú ý là: “Phối hợp mà không vượt quyền, thực thi mà không lạm quyền” – một thông điệp cho thấy ông Tập muốn thể chế hóa quyền lực, sao cho các chính sách của ông vẫn được thực hiện ngay cả khi ông không có mặt trực tiếp.

Một diễn biến khác cũng đáng chú ý, ông Tập bắt đầu giao một số ủy ban quan trọng cho các phụ tá thân tín. Năm 2023, ba nhân vật trong nhóm “thân cận nhất” là Thái Kỳ (chánh văn phòng trung ương), Lý Cường (thủ tướng), và Đinh Tiết Tường (phó thủ tướng) được giao lãnh đạo ba ủy ban quan trọng. Cả ba đều nằm trong Thường Vụ Bộ Chính Trị, cơ quan quyền lực nhất của đảng. Họ đều là “người của Tập” nhưng không có mối quan hệ mật thiết với nhau, giúp ông Tập dễ kiểm soát hơn.

Trong ba người, Thái Kỳ dường như được tin tưởng nhất, phụ trách mọi hoạt động hàng ngày của trung ương đảng, từ lịch trình, an ninh đến truyền thông. Tuy nhiên, người đang “có giá” nhất có lẽ là Lý Cường. Họ Lý từng là chánh văn phòng của Tập từ thời ông còn là tỉnh trưởng Chiết Giang. Lý Cường đã dần giành lại một số quyền mà người tiền nhiệm Lý Khắc Cường từng bị tước, đặc biệt vai trò trong chính sách kinh tế. Tháng Bảy vừa qua, Lý thay mặt Tập dự Hội Nghị Thượng Đỉnh BRICS tại Brazil. Đây là lần đầu tiên sau 12 năm mà Tập vắng mặt tại diễn đàn này. Ngoài ra, Lý Cường còn có thẩm quyền triệu tập bất kỳ quan chức nào đến họp hoặc “học tập chính trị,” quyền mà trước nay chỉ riêng ông Tập nắm giữ.

Cần nhắc lại, năm 2023, Tập Cận Bình đã “đắc cử” ghế lãnh đạo đảng và nhà nước Trung Quốc nhiệm kỳ ba. Chưa có nhà lãnh đạo Trung Quốc nào giữ chức nguyên thủ quốc gia trong hơn 10 năm, kể cả người sáng lập đảng ******** Trung Quốc, Chủ Tịch Mao Trạch Đông. Sau khi Mao qua đời, Đặng Tiểu Bình đề ra giới hạn nhiệm kỳ chủ tịch nước trong Hiến Pháp 1982. Tuy nhiên, Tập Cận Bình thực hiện cuộc “cách mạng” thể chế sau khi lên ngôi năm 2012. Năm 2018, cơ quan lập pháp Trung Quốc bãi bỏ giới hạn nhiệm kỳ chủ tịch nước.

Sau khi nhiệm kỳ ba kết thúc năm 2027, Tập (hiện 72 tuổi) có thể sẽ ngồi lại ít nhất một nhiệm kỳ nữa, có nghĩa ông sẽ nắm quyền cho đến năm 2032. Trước đây, các nhà lãnh đạo nghỉ hưu luôn đóng vai trò quan trọng trong quá trình hoạch định nhân sự kế nhiệm. Bây giờ, họ bị cho ra rìa. Cựu Tổng Bí Thư Hồ Cẩm Đào và cựu Thủ Tướng Ôn Gia Bảo hiện đều 82 tuổi, trong khi cựu Thủ Tướng Chu Dung Cơ đã 96. Chẳng ai trong họ là “cái đinh” gì đối với Tập Cận Bình.

Dự đoán tương lai Trung Quốc là việc vô cùng khó. Năm 2017, một bài báo (“Xi Jinping Has Quietly Chosen His Own Successor,” Foreign Policy) từng khẳng định Trần Mẫn Nhĩ (Chen Min’er) là người kế nhiệm. Giờ đây, họ Trần thậm chí không có mặt trong Thường Vụ Bộ Chính Trị. Có điều chắc chắn rằng vấn đề tìm người thay mình là mối bận tâm lớn nhất hiện nay của Tập Cận Bình.

Trong cuốn Party of One: The Rise of Xi Jinping and China’s Superpower Future, Chun Han Wong (ký giả tờ Wall Street Journal) nhận định (dẫn lại từ nguồn “Xi Jinping’s Succession Dilemma,” Asia Society): Nếu Tập muốn bảo đảm di sản mình được tiếp tục, ông buộc phải chọn một người đủ mạnh để kế thừa và bảo vệ những chính sách, cũng như người thân tín của ông. Một quá trình kế nhiệm hỗn loạn không chỉ gây chia rẽ trong đảng mà còn đe dọa ổn định quốc gia và chính sự an toàn của ông Tập sau khi rời Trung Nam Hải.

Dù ai lên thay, khả năng cao là người đó không nắm được mức quyền lực như ông Tập. Một là vì không có thời gian chuẩn bị lâu dài; hai là vì quyền lực sẽ bị chia sẻ bởi các nhóm lợi ích hình thành trong thời Tập, đặc biệt là các “phe cánh địa phương” như Phúc Kiến (quê hương chính trị của Tập) và Chiết Giang (nơi ông từng làm bí thư Tỉnh Ủy). Một yếu tố then chốt nữa là ai kiểm soát được bộ máy an ninh, quân đội, công an, tình báo, sẽ có lợi thế. Nhóm Phúc Kiến hiện có lợi thế với sự hiện diện của nhiều tướng lĩnh thân Tập trong Quân Ủy Trung Ương và Bộ Công An
 
Mạnh thì bắn chết Tập Cận Bình đi rồi thay thằng khác, t nghe suốt 10 năm nay đảo chính rồi
 
Cũng có thể Tập tuổi cao sức yếu nên muốn rút dần thôi. Ko đến mức mất ghế. Vì còn đến 2 năm nữa mới Đại hội, ko ai đi quyết đấu quá sớm như vậy cả.
 
:vozvn (19): Trump phát biểu giờ vẫn nhắc đến Tập thì chắc sắp làm tiếp khoá nữa đến hết đời mẹ rồi:vozvn (19)::vozvn (19):
 
Sửa lần cuối:
dkm việc nhà thì nhác việc chú bác thì siêng, dân trung nó còn đéo quan tâm
mấy cái tin xàm Lồn này mà mấy t ngu xamer vẫn tin dc rồi lập thread tào lao
 
Mới có 72 tuổi. Phải cố trụ tại chỗ để chết khi đang làm việc ở tuổi 80 như bác tao thì mới an toàn =))) Nhiệm kỳ này còn đến 27 + 5 năm = 2032, lúc kết thúc nhiệm kỳ sau mới có 79 tuổi.
 

Có thể bạn quan tâm

Top