Nguồn hình ảnh,Getty Images
Chụp lại hình ảnh,Người biểu tình tập trung tại Kyiv sau khi một dự luật được thông qua nhắm vào các cơ quan chống tham nhũng của Ukraine
- Tác giả,Vitaliy Shevchenko
- Vai trò,Biên tập viên Các vấn đề về Nga, BBC Monitoring
- 23 tháng 7 2025
Các nhà phê bình cho rằng luật mới làm suy giảm quyền hạn của Cục Chống tham nhũng Quốc gia (NABU) và Văn phòng Công tố viên Chống tham nhũng Đặc biệt (SAPO), khi đặt hai cơ quan này dưới quyền kiểm soát của Tổng công tố.
Trong một bài phát biểu hôm 23/7, ông Zelensky nói rằng cả hai cơ quan này vẫn sẽ "tiếp tục hoạt động", nhưng cần được loại bỏ "ảnh hưởng từ Nga".
Sau khi dự luật được thông qua, hàng trăm người đã tập trung tại Kyiv trong cuộc biểu tình chống chính phủ lớn nhất kể từ khi Nga phát động cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2/2022.
Biểu tình cũng diễn ra tại các thành phố Lviv, Dnipro và Odesa.
"Chúng tôi chọn châu Âu, chứ không phải chế độ độc tài", một người biểu tình cầm tấm áp phích viết. "Cha tôi đã không chết vì điều này", một người khác nói.
Tổng công tố Ukraine, ông Ruslan Kravchenko – một người trung thành với Tổng thống Zelensky – giờ đây sẽ có quyền chuyển giao các cuộc điều tra tham nhũng cho những điều tra viên có thể dễ sai khiến hơn, thậm chí có quyền đình chỉ các cuộc điều tra đó.
"Trong bài phát biểu của mình, ông Zelensky đã chỉ trích tính hiệu quả của hệ thống chống tham nhũng ở Ukraine, nói rằng các vụ án đã 'nằm im bất động'."
"Không có lời giải thích hợp lý nào cho việc tại sao các vụ án hình sự trị giá hàng tỷ đô la lại bị 'treo' trong nhiều năm", ông nói.
Ông nói thêm rằng tổng công tố sẽ đảm bảo "hình phạt không thể tránh khỏi" cho những người vi phạm pháp luật.
Nguồn hình ảnh,Reuters
Đối với những người chỉ trích đạo luật này, nó đi ngược lại hơn một thập kỷ nỗ lực ủng hộ dân chủ và chống tham nhũng.
Chính những khát vọng như vậy đã dẫn đến cuộc nổi dậy Euromaidan và sự sụp đổ của tổng thống thân Nga Viktor Yanukovych vào năm 2014, sau đó là cuộc xâm lược của Nga và cái chết của hàng trăm ngàn người.
Chính phủ Ukraine viện dẫn ảnh hưởng của Nga là lý do để cắt giảm quyền lực của Cục Chống tham nhũng Quốc gia (Nabu).
Một ngày trước khi đạo luật gây tranh cãi được thông qua, Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) và văn phòng Tổng công tố đã tiến hành các cuộc khám xét và bắt giữ nhằm vào các nghi phạm gián điệp Nga tại Nabu.
Động thái này đã làm dấy lên lo ngại trong số các đồng minh phương Tây của Ukraine.
Hệ thống chống tham nhũng độc lập này của Ukraine được thành lập theo yêu cầu và dưới sự giám sát của họ cách đây 10 năm.
Đây là một điều kiện then chốt để nhận được viện trợ và thúc đẩy quan hệ với phương Tây, khi Ukraine tuyên bố theo đuổi con đường dân chủ sau cuộc xâm lược đầu tiên của Nga năm 2014.
"Liên minh châu Âu lo ngại về các hành động gần đây của Ukraine liên quan đến các cơ quan chống tham nhũng của nước này," phát ngôn viên Ủy ban châu Âu Guillaume Mercier cho biết.
"EU cung cấp khoản viện trợ tài chính đáng kể cho Ukraine, và khoản viện trợ này phụ thuộc vào tiến triển trong minh bạch, cải cách tư pháp và quản trị dân chủ."
Xóa bỏ tham nhũng cũng là một yêu cầu then chốt trong hồ sơ xin gia nhập Liên minh châu Âu của Ukraine.
Ủy viên châu Âu phụ trách mở rộng EU, bà Marta Kos, đã chỉ trích việc thông qua đạo luật này.
"Việc dỡ bỏ các biện pháp chủ chốt để bảo vệ tính độc lập của Nabu là một bước thụt lùi nghiêm trọng," bà Kos viết trên mạng xã hội, đồng thời nhấn mạnh rằng hai cơ quan này là "thiết yếu" cho con đường gia nhập EU của Ukraine.
Phó Thủ tướng Ukraine về Hội nhập châu Âu và Euro-Atlantic, ông Taras Kachka, cho biết ông đã đảm bảo với bà Marta Kos rằng sẽ không có sự thỏa hiệp nào về chống tham nhũng và "tất cả các chức năng cốt lõi vẫn được giữ nguyên".
Ông Dmytro Kuleba, người đã từ chức bộ trưởng ngoại giao năm ngoái, nói rằng đó là "một ngày tồi tệ cho Ukraine" và tổng thống có một lựa chọn - hoặc đứng về phía người dân hoặc không.
Các đại sứ từ nhóm G7 cũng cho biết họ muốn thảo luận với lãnh đạo Ukraine về áp lực mà Nabu và Sapo đang phải đối mặt.
Tuy nhiên, các đồng minh của Ukraine sẽ cực kỳ miễn cưỡng trong việc rút lại viện trợ và hợp tác vào thời điểm các lực lượng Ukraine đang gặp khó khăn trên tiền tuyến.
