Nguồn hình ảnh,Getty Images/VGP/BBC
Chụp lại hình ảnh,Ảnh tư liệu một máy bay trực thăng Sikorsky S-92 của Lockheed Martin mà Việt Nam được cho là đang sử dụng để huấn luyện phi công
24 tháng 7 2025
Bộ Công an Việt Nam đã đồng ý mua hai trực thăng của Lockheed Martin, Reuters dẫn ba nguồn tin nắm rõ các cuộc đàm phán, trong một thỏa thuận quan trọng về an ninh.
Thỏa thuận này diễn ra sau khi Bộ Công an đã có các cuộc đàm phán kéo dài ít nhất là từ năm 2022 với nhiều công ty quốc phòng của Mỹ để mua trực thăng.
Lockheed Martin cũng đang đàm phán với Bộ Quốc phòng Việt Nam về việc bán các máy bay vận tải quân sự C-130, nhiều quan chức cho biết.
Các phi công Việt Nam đã bắt đầu huấn luyện với trực thăng dòng Sikorsky của Lockheed Martin, một trong các nguồn tin cho biết.
Nguồn tin này cũng cho biết thỏa thuận có trị giá hơn 100 triệu USD, và cũng có thể bổ sung thêm nhiều trực thăng trong giai đoạn sau.
Nguồn tin này không xác định mẫu trực thăng đang được bàn thảo, nhưng cho biết các phi công đang huấn luyện với trực thăng S-92, một mẫu trực thăng được sử dụng tại nhiều quốc gia cho cả mục đích dân sự và quân sự.
Theo trang web của Lockheed Martin, dòng S-92 được sử dụng trong các lĩnh vực như vận tải hạng nặng ngoài khơi, tìm kiếm và cứu nạn, cũng như vận chuyển hành khách cấp cao hoặc nguyên thủ quốc gia.
S-92 có tải trọng tối đa lên tới 4.955 kg, tốc độ tối đa là 306 km/h và bán kính hành trình tối đa là 547 hải lý. Loại máy bay trực thăng này có thể chở tối đa 19 người, bao gồm phi hành đoàn.
Năm 2014, Hải quân Hoa Kỳ đã chọn dòng trực thăng này cho chương trình Trực thăng Tổng thống VXX, một phần của hợp đồng trị giá 1,24 tỷ USD, theo Viện Hải quân Hoa Kỳ.
Hai nguồn tin khác của Reuters được thông báo về các cuộc đàm phán đã xác nhận việc Việt Nam đã đồng ý mua hai trực thăng của hãng Lockheed Martin, nhưng không cung cấp thông tin về giá trị hợp đồng cũng như chủng loại máy bay.
Tất cả các nguồn tin đều từ chối nêu tên vì thông tin chưa được công bố công khai.
Reuters không thể xác định khi nào thỏa thuận có thể được hoàn tất hoặc liệu còn các điều khoản hợp đồng nào cần được thống nhất hay không.
Kể từ khi lệnh cấm vận vũ khí đối với Việt Nam được dỡ bỏ vào năm 2016, các thỏa thuận an ninh giữa hai cựu thù chỉ giới hạn ở tàu tuần duyên và máy bay huấn luyện – điều mà có thể dẫn đến việc mua sắm máy bay quân sự trong tương lai.
Lockheed Martin nói rằng các câu hỏi liên quan đến việc mua sắm nên được chuyển đến chính phủ Việt Nam. Reuters đã gọi cho Bộ Công an Việt Nam và không nhận được phản hồi. Bộ Ngoại giao cũng không trả lời yêu cầu bình luận.
Thực chất, việc cảnh sát cơ động được ưu tiên sử dụng tàu bay đã được quy định tại Pháp lệnh Cảnh sát cơ động được ban hành vào năm 2013, báo Chính phủ dẫn lời Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng vào năm 2022.
Tới tháng 6/2022, Quốc hội Việt Nam phê duyệt việc cho phép cảnh sát cơ động được sử dụng tàu bay do cấp có thẩm quyền huy động riêng để kịp thời giải quyết nhiệm vụ.
Trung đoàn Không quân Công an Nhân dân, trực thuộc Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động, đã được thành lập từ năm 2021.
Đây là đơn vị thuộc Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động, có nhiệm vụ tổ chức hoạt động bay phục vụ công tác chỉ huy, chỉ đạo, vận chuyển, tuần tra, giám sát, trinh sát, tác chiến, cơ động chiến đấu và thực hiện nhiệm vụ bay phục vụ lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Bộ Công an theo quy định.
Tại buổi lễ công bố thành lập của đơn vị này, ông Tô Lâm - khi đó là Bộ trưởng Công an - đã nói lực lượng cảnh sát cơ động phải được trang bị máy bay trực thăng để thực hiện nhiệm vụ.
Sân bay Gia Bình tại tỉnh Bắc Ninh đang được Bộ Công an triển khai để phục vụ hoạt động của lực lượng không quân này, nơi đầu tiên phục vụ nhiệm vụ bay huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của lực lượng Không quân Công an nhân dân Việt Nam.
Bộ Giao thông vận tải cũng đã phê duyệt việc quy hoạch sân bay này thành cảng hàng không quốc tế.
Gia Bình dự kiến sẽ trở thành sân bay lớn nhất miền Bắc khi hoàn thành trong năm 2026, theo yêu cầu của chính phủ.
Nguồn hình ảnh,Getty Images
Chụp lại hình ảnh,Ảnh tư liệu một chiếc C-130 của Mỹ
Trước đây, trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 1/2025 với BBC News Tiếng Việt, Nghiên cứu sinh tiến sĩ Nguyễn Thế Phương, chuyên gia về quốc phòng Việt Nam tại Đại học News South Wales, Úc, cũng đã nhắc tới sân bay Gia Bình.
Lúc bấy giờ, ông Thế Phương cho rằng "lực lượng công an có thể sẽ nhắm tới các khí tài có thể sử dụng khi có các vụ cháy rừng hoặc hỏa hoạn trong đô thị."
Ông cũng dự đoán Việt Nam sẽ mua thêm các loại máy bay của Mỹ, cả sát thương và phi sát thương và không chỉ tập trung vào quân đội mà còn cả công an.
Theo Reuters, việc hỗ trợ cho lực lượng công an có thể gây tranh cãi, viện dẫn báo cáo nhân quyền mới nhất của Bộ Ngoại giao Mỹ về Việt Nam, được công bố vào năm 2023, cảnh báo về những vi phạm và hành vi lạm quyền nghiêm trọng của lực lượng an ninh.
Bộ Ngoại giao Việt Nam đã phản bác, cho rằng báo cáo đó thiên lệch và không chính xác.
Các nguồn tin không nói rõ liệu thương vụ mua sắm vũ khí này có liên quan trực tiếp đến các cuộc đàm phán về thuế quan hay không, nhưng các quan chức Việt Nam và Hoa Kỳ nhiều lần khẳng định rằng việc mua thiết bị quân sự từ Mỹ sẽ giúp củng cố vị thế của Hà Nội trong quá trình đàm phán một hiệp định thương mại toàn diện.
Đạ dạng hóa và thuế quan từ Mỹ
Vốn phụ thuộc nhiều vào vũ khí từ Nga, Việt Nam đã tìm cách đa dạng hóa kho vũ khí của mình trong những năm qua.Đầu tháng Ba, báo Haaretz của Israel đưa tin rằng Việt Nam, sau nhiều năm đàm phán, Việt Nam đã ký thỏa thuận trị giá 680 triệu USD cho hai vệ tinh do thám từ Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Vũ trụ Israel (IAI).
Việc này sẽ giúp Việt Nam đối phó với các hành động gây hấn của Trung Quốc đối với các quốc gia láng giềng trên Biển Đông, báo này dẫn nguồn tin trong ngành quốc phòng Israel.
Tới tháng Tư, trang tin quốc phòng 19FortyFive của Mỹ dẫn một nguồn tin ẩn danh nói rằng Việt Nam đã chốt mua ít nhất 24 tiêm kích F-16 của Mỹ.
Hiện vẫn chưa có thông tin chính thức về thương vụ này, nhưng nếu nó được hiện thực hóa, quân đội Việt Nam sẽ trở thành lực lượng thứ năm ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương mua chiến đấu cơ này.
Thương vụ F-16 được cho là sẽ không sớm xảy ra, do đây được đánh giá là một vũ khí nhạy cảm, có thể khiến các quốc gia trong khu vực quan ngại.
Trong khi đó, Reuters cho biết các quan chức Mỹ cho biết nước này coi Việt Nam là một nhân tố then chốt đối với an ninh khu vực và sẵn sàng tăng cường năng lực quốc phòng cho Việt Nam, đặc biệt là ở Biển Đông, địa điểm Hà Nội thường xuyên có bất đồng về các ranh giới tranh chấp với Bắc Kinh.
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đang đàm phán với chính quyền Tổng thống Donald Trump về các yếu tố quan trọng của một thỏa thuận thuế quan. Điều này rất quan trọng để Việt Nam tiếp tục có quyền tiếp cận vào thị trường xuất khẩu lớn nhất của mình.
Việc mua các sản phẩm từ Mỹ là một trong những cách để Việt Nam giảm mức thuế quan từ Mỹ.
Vào tháng Năm, khi tới Mỹ để đàm phán thuế quan Bộ trưởng Công Thương Việt Nam Nguyễn Hồng Diên đã gặp gỡ đại diện của một số tập đoàn Mỹ, bao gồm Lockheed Martin, SpaceX và Google.
Theo Thông tấn xã Việt Nam, Việt Nam muốn thông qua các cuộc gặp này để thể hiện với Tổng thống Donald Trump rằng nước này mong muốn tăng cường quan hệ với Hoa Kỳ và tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư của các doanh nghiệp Mỹ vào Việt Nam.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi đầu tháng Bảy đã công bố một thỏa thuận áp thuế 20% đối với hàng hóa Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ, 40% với hàng hóa trung chuyển qua Việt Nam, và miễn thuế đối với hàng hóa Mỹ xuất sang Việt Nam.
Tuy nhiên, phía Hà Nội lại chỉ đề cập đến một thỏa thuận khung sơ bộ.
Các cuộc đàm phán nhằm hoàn tất thỏa thuận vẫn đang tiếp tục, trong bối cảnh có thông tin cho rằng Việt Nam muốn mức thuế rơi vào khoảng 10-15%.
