Chế độ thuộc địa sụp đổ là lẽ tất yếu !

GianluigiBuffon

Trẩu tre
Từ khi sinh ra đến lúc lớn, bất cứ tml nào sinh ra ở xứ này cũng bị nhồi sọ một sự thù hận căm phẫn với thực dân Pháp thông qua văn học, lịch sử, phim ảnh, báo chí và sau này là mxh. Mục đích tuyên truyền là phải theo kiểu địch - ta. Điều đó khiến cho chúng mày không thể hiểu được tính hai mặt của chế độ thuộc địa, điển hình là con bạn tao sau khi xem cái phim Đào phở & piano, nó thắc mắc vì sao VN đang bị Pháp xâm lược mà lại có một gia đình Việt giàu có đến như vậy.

Hoàn cảnh là thế này, thế kỉ 19, đông lào khi này đang sống trong chế độ phong kiến nghèo nàn lạc hậu và ngu dốt, nhà Nguyễn khi ấy với chính sách "Bế quan toả cảng", mục đích là ôm khư khư cái truyền thống Nho giáo, giữ vững chế độ quân chủ chuyên chế, tập quyền cao, không muốn bị xâm nhập văn hoá và chính trị bên ngoài, đéo chơi với ai ngoài một vài liên hệ với nhà Thanh, và một số thằng xung quanh nhưng không đáng kể, và đặc biệt là đéo dây dưa với bọn phương Tây. Vì thế, xứ An Nam lại ngày càng ngu ngục, tụt hậu về khoa học kỹ thuật, không buôn bán với thế giới nên kinh tế chậm phát triển, dân có tay nghề tốt nhưng vẫn làm thủ công, chăm chỉ nhưng không có công cụ, dây chuyền sản xuất, vì thế năng suất thấp kém, quân sự thì yếu nhợt, chủ yếu vẫn dùng gươm giáo mác, súng ít và sát thương thấp. Nhìn qua Thái, Nhật chúng nó đã cởi mở học hỏi được rất nhiều kỹ thuật hiện đại từ phương Tây, trong khi đó xứ đông lào vẫn tối ngày đạo lý hủ nho quân thần, hiếu nghĩa, luân lý, văn thơ đối luận, tuyệt vọng vl. Chính vì sự chênh lệch nền văn minh quá lớn, bọn Pháp quá dễ dàng khuất phục đông lào. Xứ An Nam phế vật với khí hậu khắc nghiệt, dân bản địa yếu kém này không phải mục tiêu ban đầu khi xâm lược của bọn Pháp mà chính Trung Quốc mới là đích đến. Bọn thực dân định biến An Nam thành bàn đạp, để đi ngược sông Mekong tiến vào tây nam Trung Quốc, nhưng sau đó không khả thi, nên bọn Pháp quay ra chiếm luôn bắc kỳ để đi ngược sông hồng tiến vào trung quốc.

Chế độ thuộc địa gắn liền với chế độ tư bản hoang dã, kẻ mạnh bóc lột kẻ yếu, cá lớn nuốt cá bé. Trong quá trình bóc lột thuộc địa, người Pháp đã khai hoá văn minh cho dân bản xứ. Vì lòng tốt à ?, có cc. Động cơ của giới tư sản là làm đủ mọi cách để có thể nâng cao lợi nhuận, muốn vậy thì năng suất phải cao, và một trong những cách tốt nhất là nâng cao trình độ tay nghề cho người lao động, vì thế bọn thực dân buộc phải khai hoá văn minh cho dân bản xứ, làm cho bớt hoang dã, ngu muội đi. Thực dân cũng phải xây dựng cơ sở hạ tầng, đường sá, nhà máy, đồn điền, công sở, trường học... để dễ dàng khai thác thuộc địa.

Hệ quả: Hình thành giai cấp mới trong xã hội.​


  • Giai cấp trong XH phong kiến cũ:
Giai cấp / Tầng lớpVai trò chínhĐặc điểm
Vua, hoàng tộcCầm quyền tuyệt đốiThiên tử, cai trị toàn dân
Quan lại, sĩ phuTrí thức, cai trịĐỗ đạt khoa cử, giữ chức vụ
Địa chủ phong kiếnSở hữu ruộng đấtBóc lột nông dân qua địa tô
Nông dân (chiếm đa số)Lao động chínhTự canh hoặc tá điền
Thợ thủ công, thương nhânLao động, buôn bánĐịa vị xã hội thấp
Nô tỳ (rất ít)Phục dịchHầu như bị xóa bỏ dần

  • Giai cấp mới hình thành:
Giai cấp / Tầng lớpĐặc điểm
Thực dân PhápMớiThống trị chính trị – kinh tế – quân sự
Tư sản Pháp & Hoa kiềuMớiChiếm lĩnh công – thương nghiệp lớn
Địa chủ mới (nhiều là tay sai)Cũ + MớiSở hữu ruộng lớn, bóc lột tá điền
Tư sản dân tộcMớiMột số người Việt làm ăn buôn bán, công nghiệp nhẹ (rất ít)
Tiểu tư sản (trí thức, viên chức)MớiHọc Tây học, làm công chức, nhà báo, luật sư, kỹ sư, giáo viên
Công nhânMới hoàn toànLàm thuê trong nhà máy, đồn điền, hầm mỏ – bị bóc lột nặng
Nông dânVẫn chiếm đa sốNhiều người mất đất, thành tá điền hoặc công nhân đồn điền

Một xã hội ngu ngục, dân trí thấp kém, tương lai tuyệt vọng thì sự xuất hiện của người Pháp đã làm thay đổi xã hội một cách rõ rệt. Trong xã hội đen tối ấy, có những gia đình sáng suốt đã nhìn thấy con đường học vấn đầy xán lạn, đã cho con em đi học trường Tây, học chữ quốc ngữ, tiếng Pháp, trường kỹ thuật, nghề và bỏ đi cái hủ nho lạc hậu cứng nhắc. Nghe có vẻ mâu thuẫn, nhưng giai cấp tiểu tư sản xuất thân đa số từ những gia đình nông dân nghèo nhiều hơn là những gia đình trung lưu, mấy tml lại thắc mắc dân nghèo lấy tiền đâu ra để đi học đúng không ?
Thì đây là câu trả lời:

Trường làng, sơ học rẻ hoặc miễn phí

  • Ở cấp sơ học yếu lược, nhiều làng tự mở lớp dạy chữ Quốc ngữ, học phí thấp hoặc do làng hỗ trợ (quỹ hương thôn).
  • Nhiều trẻ em nông dân có chí được học ở đây, rồi học lên cao nếu giỏi.

Học bổng – thi tuyển

  • Một số trường Pháp – Việt hoặc trung học có chế độ học bổng cho học sinh nghèo học giỏi.
  • Kỳ thi vào các trường lớn như Collège hoặc Trường Kỹ thuật có tính cạnh tranh, nhưng nếu đỗ thì được miễn học phí hoặc trợ cấp.
  • Ví dụ: Nhiều trí thức nổi tiếng như Nguyễn An Ninh, Trường Chinh, Tôn Quang Phiệt... đều xuất thân nhà nghèo nhưng học giỏi nên vào được các trường lớn.

Làm thêm – giúp việc – vừa học vừa làm

  • Một số học sinh nghèo vào thành phố, giúp việc cho nhà giàu, người Pháp, rồi tranh thủ đi học.
  • Có người đi học ban ngày, làm thêm ban đêm (làm thuê, đánh máy, đưa báo…).

Dễ dàng có thể thấy, giới tiểu tư sản đều thường xuất thân nghèo khổ như phần đông dân số nhưng biết vượt lên hoàn cảnh, trở thành elite của xã hội, có trình độ cao, được người Pháp trọng dụng, có công ăn việc làm tốt,... Tao bàn về giới tiểu tư sản như là một đại diện cho tầng lớp những người thức thời, nhạy bén, ham học hỏi, có tố chất tốt để vươn lên trong xã hội, ngoài ra còn có giai cấp tư sản, địa chủ, ... cũng thường là những tinh hoa của dân tộc, nên phát triển thịnh vượng và sống khoẻ re (chiếm phần không nhỏ trong số dân bắc 54 di cư vào Nam sau này). Chính vì là những người được đi học đầy đủ, được tiếp cận với tri thức nhân loại, nên mới dần dần tiếp xúc với những khái niệm như tự do, bình đẳng, bác ái, dân chủ, quyền con người, tự cường dân tộc... Từ đó hiểu mới hiểu ra ngọn nguồn vấn đề (không như giai cấp công nông, chỉ khi khổ quá mới vùng lên đấu tranh). Thực tế đã chứng minh, chính giai cấp tiểu tư sản, tư sản mới là ngọn cờ đầu trong những cuộc cải cách của Việt Nam thời kỳ đầu (phong trào duy tân, đông du...), từ đó con dân xứ An Nam mới dần văn minh lên, hiểu hơn về thời cuộc, không còn u mê như trước.

Từ đó nhìn rộng ra vấn đề, chủ nghĩa thực dân sụp đổ là lẽ tất yếu khi sự chênh lệch nền văn minh được thu hẹp lại.
Sau thế chiến 2, các nước thực dân kiệt quệ do chiến tranh, Mỹ và Liên Xô vươn lên trở thành cường quốc đứng đầu hai cực của thế giới, họ nhận định rằng chiến tranh thế giới chính là hệ quả của chủ nghĩa thực dân, nên đã gây sức ép khiến các nước thực dân phải từ bỏ thuộc địa. Chúng mày thấy không nước nào giành được độc lập trước 1945 đúng không, vì đó là thời cuộc, chỉ khi chiến tranh thế giới 2 kết thúc, thực dân suy yếu đi, và dân bản xứ qua một thời gian dài học hỏi từ mẫu quốc đã khôn hơn, sự chênh lệch nền văn minh được thu hẹp lại, cùng với sức ép từ hai đế quốc Mỹ và LX, các nước thực dân đã trao trả độc lập dần dần từng bước, hay dân bản địa chớp thời cơ vùng lên lật đổ chế độ thực dân bằng bạo lực. Việt Nam khi ấy đang bị Nhật cai trị, chúng mày nghĩ VM đủ sức để lật đổ Nhật Bản hùng mạnh khi ấy hả, có cl. Chỉ sau khi NB lĩnh hai trái bom nguyên tử, thua trận hoàn toàn khi bị cả Mỹ và LX hấp diêm, NB chỉ còn là cái xác không hồn, kiệt quệ về mọi mặt và chính thức đầu hàng đồng minh, không còn sức đâu để duy trì thuộc địa, VM với nhân cơ hội đó hô hào ra cướp chính quyền, rồi ra Ba Đình thẩm du bác cháu ta sáng suốt. Nhưng chính vì không có thực lực thật sự nên khi Pháp quay lại năm 1946 lại kéo nhau lên rừng sáng ăn bẹ măng tối vào hang chốn chui chốn lủi. Pháp là nước thua trận, sau thế chiến, muốn khôi phục lại hào quang quá khứ, nên mới trở lại Đông Dương lần thứ 2, nhưng về sau đánh nhau với Việt Minh dưới ngọn cờ chống CS là chính, và đến giai đoạn cuối vai trò không nhiều, bằng chứng là Mỹ đã viện trợ trực tiếp cho QGVN chống lại VM.

Tóm lại:
Thời kỳ đầu, các nước thực dân dễ dàng khuất phục dân bản xứ, bởi sự chênh lệch nền văn minh quá lớn, sau một thời gian dài học hỏi từ mẫu quốc, dân bản xứ đã văn minh hơn nhiều so với trước, giống như một người thầy dạy võ đào tạo chúng mày từ một thằng học sinh kém cỏi yếu ớt trở thành một thằng xuất sắc, đến khi đủ lông đủ cánh thì chúng mày hoàn toàn có thể đánh bại chính thầy giáo của mình vậy. Cùng với thời cuộc đã khiến cho chủ nghĩa thực dân buộc phải sụp đổ là lẽ tất yếu. Nhưng thực dân thực ra không biến mất đi, nó chỉ chuyển từ dạng này qua dạng khác. Mỗi ông chủ chính là thực dân, nhưng ở thế kỷ 21 thì quyền con người đã được coi trọng hơn, người lao động được đóng bảo hiểm, được trang bị đủ đầy hơn, và dựa chủ yếu trên mối quan hệ win-win. Còn với ĐCS hả, chúng mày tự nghĩ xem đó có phải thực... à mà thôi.
 
Top