Don Jong Un
Địt xong chạy


Ông Tô Lâm đến thăm Bộ Quốc Phòng hôm 23 Tháng Bảy, 2025. (Hình: VnExpress)
Trước bối cảnh chuẩn bị Đại Hội Đảng XIV cùng với nhiều biến động về chính trị, xã hội trong nước lẫn quốc tế khiến nhà cầm quyền CSVN không khỏi lo ngại lực lượng quân đội sẽ “tự diễn biến-tự chuyển hóa” đe dọa sự tồn vong của chế độ độc tài. Do đó, CSVN đã nhanh chóng ban hành thêm thông tư siết chặt kiểm soát hơn nữa không gian mạng, hạn chế tự do ngôn luận, đặc biệt là các quy định chặt chẽ liên quan đến truyền thông quân đội.
Ngày 26 tháng Bảy, Bộ Quốc Phòng CSVN ban hành Thông Tư 81, quy định về quản lý, cung cấp, sử dụng ứng dụng, dịch vụ và thông tin trên mạng Internet. Tại Điều 6 của Thông Tư này ghi: Tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý của Bộ Quốc Phòng không được phép đặt tên tài khoản mạng xã hội giống hoặc trùng tên các cơ quan báo chí, cơ quan nhà nước hoặc cơ quan khác trong Bộ Quốc Phòng; Cấm người dùng dịch vụ sử dụng các từ ngữ dễ gây hiểu nhầm và buộc phải chia sẻ thông tin từ nguồn chính thống, không đăng tin thuộc danh mục bí mật nhà nước hoặc mức độ vi phạm pháp luật; phải có trách nhiệm gỡ nội dung sau khi nhận yêu cầu trong vòng một giờ.
Ngay lập tức, Thông Tư 81 được giới quan sát chính sự Việt Nam bàn luận sôi nổi trên cộng đồng mạng xã hội, cho rằng: Thông tư chính là động thái mà nhà cầm quyền CSVN thể hiện ý đồ nhằm siết chặt quyền phát ngôn và biểu đạt trên không gian mạng đối những cá nhân, tổ chức trong nội bộ quân đội, thậm chí là toàn thể lực lượng vũ trang. CSVN lo sợ sự phát triển nhanh chóng, khó kiểm soát của môi trường mạng xã hội như TikTok, Facebook… sẽ tác động đến tư tưởng và lập trường chính trị khiến quân đội thực hiện những hành vi như tung tin ngầm, phản biện, châm biếm lại chính sách cai trị của nhà cầm quyền, đe dọa thực hiện “diễn biến hòa bình” từ bên trong.
Thông Tư 81 tuy chỉ áp dụng trong phạm vi lực lượng vũ trang, nhưng có thể sẽ trở thành tiền đề cho các bộ, ngành khác như Bộ Công An, Ban Tuyên Giáo… có thể ban hành những quy định, thông tư có nội dung tương tự. Điều này tiềm ẩn nguy cơ hình thành cơ chế lạm quyền trong việc xử lý thông tin, tùy tiện đặt quyền kiểm soát để bịt miệng những người phản ánh sự thật. Và như thế, không gian mạng xã hội tại Việt Nam mất hẳn tính phản biện, quyền tự do biểu đạt bị khép chặt hơn.
Ngoài ra, có sự bất thường ở Thông Tư 81, nó được ban hành ở thời điểm mạng xã hội tại Việt Nam tràn ngập những thông tin quân nhân mới nhập ngũ chết bất thường, video ghi lại cảnh bạo hành xảy ra ở một số doanh trại, môi trường quân đội đầy rẫy những tiêu cực, tham nhũng. Ví dụ, vào ngày 27 tháng Hai, Công An xã Trà Tập, huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam (nay là TP.Đà Nẵng) ra quyết định xử phạt nam thanh niên H.V.C. với số tiền 7.5 triệu VNĐ. Do trước đó, C. là một trong số thanh niên trúng tuyển nghĩa vụ quân sự và đã đăng lên tài khoản TikTok của mình với nội dung “mới ngày đầu đã được các anh thăm hỏi” kèm theo hình ảnh bản thân đang mặc quân phục và khuôn mặt bị bầm tím.
Ở Việt Nam, từ lâu nay quân đội đã chuyển từ trung thành với Tổ Quốc sang phải tuyệt đối trung thành với Đảng CSVN. Trong quân đội nếu xuất hiện các quan điểm bất đồng, phản biện, chỉ trích Đảng thì sẽ bị quy kết là mối đe dọa mang tính hệ thống. CSVN rất sợ quân đội lan tỏa tư duy kiểu này. Cho nên, nghị quyết Trung Ương 4 (khóa XII), giới “chóp bu” CSVN xác định nguy cơ nội tại đáng sợ hơn cả thế lực thù địch từ bên ngoài.
Không chỉ mỗi Thông Tư 81, từ năm 2013 cho đến nay, CSVN liên tục mở rộng hành lang pháp lý nhằm kiểm soát dư luận trên không gian mạng, như nghị định về việc quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng (năm 2013); luật an ninh mạng buộc các nền tảng mạng xã hội phải gỡ bỏ nội dung “xấu độc” theo yêu cầu của nhà nước (năm 2018); nghị định số 53 hướng dẫn thực thi luật an ninh mạng, yêu cầu cơ quan chủ quản phải lưu trữ dữ liệu trong nước, kiểm duyệt nội dung kỹ hơn (năm 2022).
Thay vì xử lý công khai, minh bạch và dân chủ thì CSVN lại dùng mệnh lệnh hành chính, trừng phạt tư tưởng để buộc những tiếng nói độc lập phải im lặng, hoặc e ngại khi lên tiếng sẽ bị quy kết vi phạm vào những nghị định, thông tư, văn bản pháp luật nói chung, một bước lùi trong quá trình dân chủ hóa tại Việt Nam.
Báo chí và truyền thông trong nước từ lâu cũng bị CSVN đặt yêu cầu hạn chế đưa thông tin điều tra độc lập về quân đội, hầu như không có công cụ giám sát đối với quyền lực quân đội. Nay ban hành thêm thông tư cấm người sử dụng internet đặt tên tài khoản cá nhân trùng hoặc giống với cơ quan thuộc Bộ Quốc Phòng, cấm sử dụng các từ ngữ dễ gây hiểu nhầm và phải chia sẻ thông tin từ nguồn chính thống, tức là không được chia sẻ thông tin gây ảnh hưởng đến hình ảnh quân đội, trái đường lối Đảng, phản ánh mối lo sợ ngày càng rõ rệt của nhà cầm quyền.
CSVN sợ mất quân đội, tức là mất chế độ. Do đó, Thông Tư 81 là cách CSVN phòng ngừa chính trị, phòng ngừa quân đội trổi dậy ủng hộ dân chủ hóa đất nước, thực hiện cuộc đảo chính lật đổ độc tài toàn trị chứ không đơn thuần là quản lý kỹ thuật.
Thông tư này cũng cho thấy có mối liên hệ trực tiếp với công tác chuẩn bị nhân sự cho Đại Hội Đảng XIV. Các vị trí trong Quân Ủy Trung Ương và các tướng lĩnh quân đội có thể trở thành ứng cử viên nặng ký cho chiếc ghế ủy viên Trung Ương Đảng và thậm chí là ủy viên Bộ Chính Trị đầy quyền lực, thì việc kiểm soát tiếng nói của họ trên không gian mạng trở thành yếu tố sống còn.
Bối cảnh quốc tế với nhiều nước, quân đội thực hiện đảo chính lật đổ quyền lãnh đạo của Chính Phủ như Myanmar, Gabon, Bolivia…CSVN chắc chắn không thể làm ngơ, có cơ sở để lo sợ làn sóng dân chủ tiến bộ tác động đến những cá nhân lãnh đạo trong lực lượng quân đội. Không gian mạng, một mặt là công cụ phục vụ cho lợi ích tuyên truyền của nhà cầm quyền CSVN nhưng cũng là nơi chứa đựng những mầm mống của sự thức tỉnh, và đối với Quân Đội, đây chính là lực lượng rất dễ làm nên những câu chuyện “lịch sử.”
Sửa lần cuối: