Bí mật mua 40 chiến đấu cơ Sukhoi SU-35, CSVN vẫn ‘tin Nga hơn Mỹ’

Don Jong Un

Cái lồn nhăn nheo
Vatican-City
CSVN ngấm ngầm mua của Nga 40 khu trục Sukhoi SU-35 nhằm nâng cấp khả năng không quân qua cách trả tiền lòng vòng để tránh cấm vận của Tây phương.

Báo New York Times (NYT) hôm Thứ Hai 27 Tháng Mười nói như vậy khi dựa vào các tài liệu cũng như các cuộc phỏng vấn các viên chức chính phủ cả của Việt Nam, của Mỹ và một số quốc gia khác. Dấu hiệu Hà Nội vẫn tin Nga hơn là tin Mỹ.

Khu trục Sukhoi SU-35 cất cánh bay biểu diễn trong một cuộc triển lãm hàng không được tổ chức tại Thổ Nhĩ Kỳ. (Hình: Yasin Akgul/AFP/Getty Images)
Thời tổng thống Joe Biden, Việt Nam ký thỏa hiệp nâng cấp quan hệ với Mỹ lên thành đối tác chiến lược toàn diện, ngang với Nga, Trung Quốc và nhiều cường quốc khác. Nhưng những gì người ta nhìn thấy qua thương vụ quân sự trị giá 8 tỉ USD này, Nga vẫn là một đối tác an ninh quốc phòng quan trọng của Việt Nam mà khó có thể dứt áo, chia tay.


CSVN bí mật mua võ khí Nga

Theo NYT, trong dịp hè năm nay, có những tin tức bị lộ ra trên mạng mà báo này có được, là CSVN ký một hợp đồng khá lớn với Nga để mua một số trang bị cho cả không quân và hải quân, bất chấp những lệnh cấm vận quốc tế. Tài liệu đó chứng tỏ Việt Nam – khách hàng số 704 – trong danh sách mua hệ thống tác chiến điện tử cho khu trục Sukhoi SU-35, một chiến đấu cơ khá hiện đại của Nga.

Một chức sắc cấp cao CSVN nhìn nhận rằng Hà Nội đang cân nhắc mua một số chủng loại máy bay quân sự. Những máy bay của họ hiện đang có, cả khu trục và trực thăng, đều quá cũ, được chế tạo từ thời thập niên 1980, nên rất cần được thay thế. Một nhà lập pháp Mỹ cũng cho hay Quốc hội Mỹ cũng đã được báo cáo về việc mua sắm cải tiến trang bị quân sự của Việt Nam, gồm cả các hệ thống phòng không cho hải và không quân. Dấu hiệu này đáng báo động vì Mỹ cũng đang có những đề nghị bán trang bị quân sự cho Việt Nam mà đến nay chưa có gì đáng kể xảy ra.

Hồi đầu Tháng Mười, một nhóm tin tặc thân Ukraine đã công bố khoảng 1,000 tài liệu của tập đoàn Rostec, nhà xuất cảng võ khí chính yếu của Nga. Trong số đó có những tài liệu về Việt Nam, khách hàng số 704.

Bảng tính (spreadsheet) liệt kê các con số và tiền bạc trong hồ sơ xác nhận đơn hàng của một số nước như Iran, Algeria, Việt Nam. Việt Nam đặt mua 9 hệ thống tác chiến điện tử cho Sukhoi SU-35. Các hệ thống này và các phiên bản mặt đất (mà CSVN đã mua một số hệ thống và phụ tùng với giá gần $190 triệu USD) có thể chống nhiễu và đổi hướng hỏa tiễn.

Hà Nội chưa hề loan báo chuyện mua sắm vừa kể cũng như mua các khu trục. Nhưng giới phân tích gia quân sự khi nhìn vào các tài liệu đều nhận thấy chuyện mua sắm này là một đơn hàng rất lớn mà CSVN đã không thấy bỏ tiền ra mua vào thời gian Nga cần nhiều tiền đổ vào cuộc xâm lăng Ukraine, cái mà Mỹ và Âu châu chú trọng để ngăn chặn.

Một số chức sắc CSVN cũng xác nhận chuyện mua sắm lớn đó khi cho biết Hà Nội chi $8 tỉ USD mua trang bị quốc phòng từ Nga, trong đó gồm cả 40 Sukhoi SU-35.

Tài liệu bán hàng của Rostec bị bật mí, còn cho thấy cả chuyện nhân viên của tập đoàn này than phiền vì họ bị chậm trễ trả lương khi các khoản tiền đến từ Việt Nam đã phải luồn đi lòng vòng qua nhiều công ty khác nhau để tránh bị các lệnh cấm vận quốc tế cản trở.

Năm 2023, tài liệu của Bộ Tài chính CSVN bị tiết lộ cho thấy Hà Nội trả tiền mua sắm quân sự cho đối tác Nga qua liên doanh dầu khí giữa hai nước. Một trong những công ty ghi trên danh sách thương vụ quân sự ở Hà Nội nằm trong danh sách bị cấm vận. Hãng này cũng có tên trong danh sách kiểm soát của Bộ Ngân khố Mỹ.
Khu trục Sukhoi SU-30MK2 là máy bay chiến đấu tối tân nhất hiện nay mà CSVN mua của Nga từ hơn chục năm trước, nay cũng bị coi như đã lỗi thời. (Hình: STR/AFP/Getty Images)
Việt Nam với Mỹ tiến gần với nhau hơn dưới thời tổng thống Joe Biden khi hai nước ký thỏa hiệp nâng cấp quan hệ lên thành đối tác chiến lược toàn diện. Nhưng những chính sách đối ngoại, gồm cả biện pháp thuế quan, kinh tế của tổng thống Donald Trump làm cho Hà Nội chán nản. Đầu tiên là Mỹ cắt các khoản viện trợ, kế đến là đánh thuế quan đối ứng lên đến 46% cho hàng hóa của Việt Nam.

Sau các cuộc đàm phán, tuy thuế quan được cắt xuống còn 20%, giới chức Hà Nội than phiền các nhà thương thuyết hứa hẹn một điều, khi thi hành lại khác hay đưa ra các đòi hỏi mơ hồ rồi loan báo những quyết định mới thật bất ngờ. Một trong những cái đó là loan báo thuế quan lên tới 50% cho các loại giường tủ bàn ghế Việt Nam xuất cảng.

Biện minh cho chuyện mua trang bị quốc phòng của Nga, một trong những chức sắc quân sự CSVN chống chế rằng chuyện Việt Nam đa dạng hóa mua sắm quốc phòng đòi hỏi một thời gian dài để thích nghi vì không thể làm một sớm một chiều ngay. “Thay vì áp lực chấm dứt mua của Nga, Mỹ nên gia tăng hợp tác ở các lãnh vực không phải quân sự
 
Top