Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng
Ngày 24 tháng 2 năm 2022, khi xe tăng Nga tiến vào Ukraine, thế giới tài chính phương Tây bắt đầu vung lưỡi dao trừng phạt nhắm vào các oligarch Nga, và Roman Abramovich – cựu tỷ phú, ông chủ Chelsea FC – trở thành tâm điểm. Chỉ hai tuần sau, ngày 10 tháng 3, chính phủ Anh tuyên bố đóng băng toàn bộ tài sản của ông tại Anh, từ câu lạc bộ bóng đá trị giá 3 tỷ bảng đến biệt thự xa hoa ở Kensington. Liên minh châu Âu (EU), Canada, Úc, và Thụy Sĩ nhanh chóng nối gót, cáo buộc Abramovich “hỗ trợ tài chính cho Kremlin” qua cổ phần tại tập đoàn thép Evraz, cung cấp vật liệu cho quân đội Nga. Đến tháng 9 năm 2025, hơn ba năm sau, tài sản của ông vẫn bị phong tỏa nghiêm ngặt, đẩy người từng là biểu tượng xa hoa vào vòng xoáy pháp lý và điều tra tiền rửa tiền từ đảo Jersey đến Thụy Sĩ, biến đế chế tỷ USD thành một bóng ma.
Roman Abramovich, sinh năm 1966 tại Saratov, Nga, mồ côi từ nhỏ, bỏ học đại học, khởi nghiệp từ buôn bán lẻ trong thời kỳ Liên Xô sụp đổ. Ông vươn lên thành oligarch quyền lực trong thập niên 1990 nhờ chương trình tư nhân hóa “cho vay lấy cổ phần” của Nga, cho phép mua tài sản nhà nước với giá rẻ. Năm 1995, cùng Boris Berezovsky, ông thâu tóm công ty dầu mỏ Sibneft chỉ với 100 triệu USD, để rồi bán lại 73% cổ phần cho Gazprom năm 2005 với giá 13 tỷ USD. Cổ phần tại Evraz và Norilsk Nickel củng cố tài sản ông, đạt đỉnh 14,5 tỷ USD năm 2021, theo Forbes, xếp hạng 113 tỷ phú toàn cầu. Ông còn làm thống đốc vùng Chukotka (2000-2008), đầu tư hàng tỷ USD vào cơ sở hạ tầng, nhưng bị nghi ngờ dùng chính trị để bảo vệ lợi ích kinh doanh.
|
| Bạn gái lâu năm của ông, Dasha Zhukova, là người mẫu, nhà thiết kế thời trang và biên tập viên tạp chí nổi tiếng tại Nga. Họ đã có với nhau một con trai. |
Sự giàu có của Abramovich là biểu tượng xa xỉ: du thuyền Eclipse 162 mét trị giá 1,2 tỷ USD, máy bay riêng Gulfstream G650, bộ sưu tập nghệ thuật gần 1 tỷ USD với tranh của Francis Bacon và Lucian Freud. Tại Anh, ông sở hữu biệt thự 140 triệu bảng ở Kensington Palace Gardens, penthouse 22 triệu bảng ở West London, và 26 căn hộ tại Chelsea. Nhưng lệnh trừng phạt năm 2022 làm sụp đổ tất cả. Chính phủ Anh cấm ông giao dịch, du lịch, và sử dụng tài sản mà không có giấy phép – điều gần như bất khả thi. Chelsea FC bị phong tỏa hoạt động, chỉ được thi đấu với vé giới hạn, buộc Abramovich bán gấp cho tập đoàn Mỹ với giá 4,25 tỷ bảng vào tháng 5 năm 2022. Tuy nhiên, 2,5 tỷ bảng từ thương vụ này vẫn bị đóng băng tại Anh đến tháng 9 năm 2025, với nguy cơ bị tịch thu để hỗ trợ nạn nhân chiến tranh Ukraine, không bao gồm công dân Nga.
|
| Abramovich là chủ nhân của du thuyền lớn nhất thế giới có giá một tỷ USD, Eclipse. Du thuyền này có 2 bể bơi, hệ thống laser chống giới săn ảnh và một tàu ngầm phòng trường hợp khẩn cấp. Abramovich cho thuê du thuyền Eclipse với giá 2 triệu USD mỗi tuần. |
|
| Abramovich sở hữu một chiếc Boeing 767 có thể chở tới 375 người. Đây được coi là chiếc phi cơ cá nhân sang trọng nhất nước Nga. Ngoài ra, ông Abramovich cũng có ba chiếc máy bay khác của hãng Lear. |
|
| Ông cũng là chủ nhân của 2 xe Maybach 62. Cả hai chiếc xe đều được bọc thép và tranh bị hệ thống an ninh tối tân. Mỗi chiếc có giá hơn một triệu USD. |
|
| Abramovich mua 9 căn hộ ở London và dự định biến chúng thành một dinh cơ lớn. Khi hoàn thành, cả cơ ngơi này sẽ có diện tích hơn 9.000 m2 và là ngôi nhà đắt nhất tại Anh. |
|
| Ông là chủ một trang trại tại Aspen, bang Colorado (Mỹ) trị giá 40 triệu USD. Tại đây, ông cho xây dựng một sân trượt băng. |
|
| Abramovich sở hữu lâu đài Chateau de Croe từng là nơi ở của vua Edward VIII và nữ công tước Wallace Simpson tại miền nam nước Pháp. Ông đã chi ít nhất 50 triệu USD để tân trang lâu đài này theo ý thích của mình. |
Hệ quả lan rộng. Tháng 4 năm 2022, đảo Jersey – thiên đường thuế của Anh – đóng băng 7 tỷ USD tài sản liên quan đến Abramovich, chiếm nửa giá trị tài sản công khai của ông, bao gồm các quỹ đầu tư offshore tại Cyprus và Thụy Sĩ. Pháp tịch thu biệt thự 89 triệu USD trên Riviera, Áo giữ nhà hồ Salzburg 15 triệu USD. Mỹ, dù chưa trừng phạt cá nhân ông do vai trò “trung gian hòa bình” theo yêu cầu của Tổng thống Ukraine Zelensky, đã tịch thu hai máy bay riêng vì vi phạm kiểm soát xuất khẩu. Đến năm 2025, Forbes ước tính tài sản Abramovich chỉ còn 9,2 tỷ USD, giảm mạnh do đóng băng và biến động thị trường, dù ông vẫn kiểm soát một số tài sản Nga qua công ty con.Abramovich không chấp nhận thất bại. Ông kiện EU hai lần, năm 2023 và tháng 9 năm 2025, lập luận rằng ông chỉ là “cổ đông thụ động” tại Evraz và lệnh trừng phạt “bất công vì danh tiếng”. Tòa án Công lý châu Âu bác bỏ, khẳng định vai trò của ông trong Evraz hỗ trợ ngân sách chiến tranh Nga. Trước lệnh cấm, ông kịp chuyển quyền lợi từ các quỹ tín thác trị giá hàng tỷ USD cho con cái và vợ cũ Dasha Zhukova vào tháng 2 năm 2022, né đóng băng – một nước đi hợp pháp nhưng gây tranh cãi. Bộ sưu tập nghệ thuật cũng được chuyển quyền lợi qua công ty Ermis Trust tại Cyprus, giờ bị cấm cho bảo tàng như Tate Modern mượn tác phẩm.
Cuộc chiến pháp lý chưa dừng lại. Tháng 9 năm 2025, Jersey mở rộng điều tra tiền rửa tiền liên quan đến vụ mua Sibneft, cáo buộc Abramovich hối lộ quan chức Nga thập niên 1990 với hàng trăm triệu USD qua tài khoản Thụy Sĩ. Tòa án Thụy Sĩ yêu cầu ngân hàng tiết lộ hồ sơ, nghi ngờ công ty của ông vi phạm lệnh cấm bằng cách giao dịch sau ngày 10 tháng 3 năm 2022. Dù phủ nhận liên hệ Kremlin hay hối lộ, mạng lưới offshore của Abramovich qua Jersey và Cyprus vẫn giúp ông duy trì ảnh hưởng, dù phương Tây ngày càng siết chặt.
Giờ đây, sống ẩn dật tại Dubai với hộ chiếu Israel và Bồ Đào Nha, Abramovich cố gắng đóng vai trung gian hòa bình Ukraine-Nga. Nhưng đế chế từng lộng lẫy giờ chỉ còn là những tài sản bị khóa, từ du thuyền đến biệt thự, minh chứng cho cái giá của lệnh trừng phạt: không chỉ mất tiền, mà còn mất cả danh tiếng và quyền lực, sống nhờ tiền vay mượn bạn bè!
.png "Sex :vozvn (12):"){kind=icon}
.png "Sex :vozvn (20):"){kind=icon}
