newboi
Đàn iem Duy Mạnh
4/11/2025 08:34
Công ty công nghệ hàng đầu về phân tích dữ liệu và AI - Palantir đang thách thức mô hình giáo dục truyền thống bằng cách tuyển dụng trực tiếp học sinh vừa tốt nghiệp trung học, bỏ qua hoàn toàn bậc đại học.
Palantir là công ty chuyên phân tích dữ liệu, nổi tiếng với các hợp đồng chính phủ Mỹ, đặc biệt là với quân đội và các cơ quan tình báo. Hoạt động của công ty với các cơ quan thực thi pháp luật về nhập cư và một số lĩnh vực khác từng vấp phải chỉ trích, song CEO và ban lãnh đạo vẫn kiên định lập trường ủng hộ nước Mỹ. Ngoài ra, công ty cũng phục vụ nhiều khách hàng thương mại.
giám đốc Alex Karp điều hành Palantir từng học triết học tại Đại học Haverford và lấy bằng luật tại Đại học Stanford. Ông tuyên bố trong cuộc họp công bố kết quả kinh doanh tháng 8 rằng tuyển dụng sinh viên đại học ngày nay đồng nghĩa với việc tuyển những người "chỉ biết nói suông".
trong khuôn khổ chương trình "Học bổng Trọng dụng Nhân tài", 22 thanh thiếu niên được Palantir trao cơ hội từ bỏ con đường đại học để nhận học bổng đặc biệt, bao gồm một khóa đào tạo chuyên sâu kéo dài 4 tuần về nền văn minh phương Tây.
Matteo Zanini, 18 tuổi, là một trong số đó. Ban đầu, ý tưởng bỏ học đại học để gia nhập Palantir khiến cậu thấy "vô lý". Nhưng sau đó, cậu không thể ngừng suy nghĩ về nó.
"Đại học đã lỗi thời. Tuyển sinh dựa trên những tiêu chí sai lệch. Chế độ trọng bằng cấp và sự xuất sắc không còn là mục tiêu theo đuổi của các cơ sở giáo dục nữa", công ty Palantir tuyên bố trong thông cáo về chương trình. Học bổng này mở đường cho học sinh phổ thông làm việc chính thức toàn thời gian tại công ty.
quyết định của Zanini đến đúng thời điểm cậu nhận được thư mời nhập học từ Đại học Brown danh giá, kèm theo học bổng toàn phần từ Bộ Quốc phòng. Đại học Brown không cho phép hoãn nhập học, điều này có nghĩa là Zanini đứng trước lựa chọn “một mất một còn” giữa việc học tại 1 trường đại học Ivy League danh giá hay cơ hội làm việc tại Palantir.
"Không ai ủng hộ tôi tham gia chương trình này cả," Zanini (ảnh trên) chia sẻ. "Bạn bè, thầy cô, cố vấn đại học đều nhất trí phản đối”. Tuy nhiên, bố mẹ cậu vẫn tôn trọng quyết định của con trai, và cuối cùng, Zanini đã chọn Palantir.
Zanini là một trong 500 học sinh tốt nghiệp phổ thông nộp đơn xin "Học bổng Trọng dụng Nhân tài" - một sáng kiến táo bạo xuất phát từ quan điểm của CEO Alex Karp rằng các trường đại học Mỹ hiện nay không còn đáng tin cậy hay cần thiết để đào tạo lực lượng lao động chất lượng cao.
trong khi một số ứng viên không hứng thú với môi trường đại học, những người khác nộp đơn sau khi bị các trường mơ ước từ chối.
Chương trình đào tạo "độc nhất vô nhị"
khóa học đầu tiên với 22 học viên của Palantir sẽ khép lại vào tháng 11. Nếu hoàn thành xuất sắc chương trình bốn tháng này, họ sẽ được chuyển thẳng sang vị trí nhân viên chính thức tại Palantir mà không cần bằng đại học
chương trình học bổng khởi đầu bằng một khóa hội thảo chuyên sâu kéo dài 4 tuần với hơn 20 diễn giả. Mỗi tuần tập trung vào một chủ đề: nền tảng của nền văn minh phương Tây, lịch sử và văn hóa đặc trưng của Mỹ, các phong trào xã hội trong nước Mỹ, và nghiên cứu điển hình về các nhà lãnh đạo vĩ đại như Abraham Lincoln và Winston Churchill.
điều này khiến các học viên bất ngờ vì trước đó họ được cung cấp rất ít thông tin chi tiết về nội dung chương trình.
"Chúng tôi cảm thấy có trách nhiệm phải cung cấp nhiều hơn một khóa thực tập bình thường," cố vấn Jordan Hirsch (ảnh dưới) làm việc cùng CEO Karp trong các dự án đặc biệt, bao gồm cả sáng kiến này, cho biết. "Các em ấy vẫn còn là trẻ con, phải không?"
sự non trẻ của các thực tập sinh bộc lộ ngay từ những ngày đầu: Một học viên đã hỏi Hirsch cách ghi chép trong buổi hội thảo. "Cậu ấy chủ yếu học toán và lập trình, chưa bao giờ thực sự chú trọng vào các môn lịch sử," Hirsch kể. "Cậu ấy nói chưa bao giờ phải ghi chép trong đời”.
những câu hỏi mà công ty kỳ vọng các buổi hội thảo sẽ giúp học viên trả lời bao gồm: Phương Tây là gì? Những thách thức của nó là gì và chúng ta nên nhìn nhận chúng ra sao? Và quan trọng nhất, liệu những giá trị phương Tây có đáng để bảo vệ không? - Các cố vấn giáo dục của Palantir hiện đang tìm cách khơi dậy ở các thực tập sinh một sự tò mò và ham muốn khẳng định một cách rõ ràng.
các học viên đã cùng nhau đọc và phê bình tự truyện của các vĩ nhân nước Mỹ, tham gia lớp học ứng biến về tư duy độc lập và cách thể hiện bản thân tại nơi làm việc, cùng các chuyến tham quan thực tế, trong đó có chuyến đến địa điểm diễn ra Trận Gettysburg lịch sử thời Nội chiến Hoa Kỳ ở Pennsylvania. Trong chuyến đi, các sinh viên cũng được nghe về vụ ám sát nhắm vào nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk (ảnh dưới)
"Thật xúc động khi được quay ngược thời gian hai thế kỷ, khi bất đồng chính trị đang căng thẳng tột độ, rồi chứng kiến nó tái diễn ngay trong hôm đó," Aryan Mehra (ảnh dưới) học viên lớn lên gần San Francisco, chia sẻ. "Không ai trong chúng tôi có thể dự đoán trước những gì sẽ được trải nghiệm”.
một trong số những người thiết kế chương trình này cho Palantir - Gideon Rose (ảnh dưới) cựu biên tập viên tạp chí Foreign Affairs và trợ lý giáo sư tại Đại học Barnard, khẳng định khóa học của ông dành cho các học viên Palantir không liên quan đến hệ tư tưởng hay đảng phái chính trị nào. Thay vào đó, ông tập trung vào những kiến thức nền tảng về quan hệ quốc tế.
khi một học viên hỏi Rose liệu bỏ đại học để đi thẳng vào thị trường lao động có phải là lựa chọn nghề nghiệp tốt không, ông trả lời: "Với hầu hết mọi người thì không. Với một số người thì có thể. Đó là quyết định của họ."
Giai đoạn thử việc lắm chông gai
sau các buổi hội thảo, các thực tập sinh được hòa nhập vào các nhóm làm việc tại Palantir, thường xuyên di chuyển khắp đất nước cùng các "kỹ sư triển khai tuyến đầu" - chức danh do Palantir đặt ra và sau này được nhiều startup khác áp dụng. Những kỹ sư này hoạt động như chuyên gia tư vấn, trực tiếp làm việc tại trụ sở khách hàng.
tuần đầu tiên làm việc với các nhóm - được Palantir cố tình thiết kế như một thử thách thực chiến - quả thực rất khó khăn với toàn bộ các thực tập sinh. Họ được giao tham gia các dự án thực tế cho khách hàng trong các ngành phức tạp, từ bệnh viện, công ty bảo hiểm đến công nghiệp quốc phòng, và thậm chí cả công việc chính phủ trong trường hợp của một thực tập sinh.
đến tuần thứ ba hoặc thứ tư, ban lãnh đạo Palantir cho biết họ đã có cái nhìn rõ ràng về việc ai thích nghi tốt với môi trường công ty và ai thì không.
Công ty vẫn chưa quyết định ai trong số 22 thực tập sinh sẽ nhận được lời mời làm việc chính thức. Một số thực tập sinh mong muốn ở lại, ngay cả khi điều đó đi ngược lại mong đợi của cha mẹ họ.
"Đó là nguồn cơn bất đồng giữa tôi và bố mẹ", Zanini thừa nhận. Mẹ anh vẫn nghĩ con trai sẽ coi chương trình học bổng như một năm nghỉ ngơi (gap year), rồi nộp đơn quay lại đại học. Nhưng nếu nhận được lời mời làm việc chính thức, kế hoạch đó có thể không còn.
Zanini cho biết một phần sức hấp dẫn đến từ sứ mệnh của công ty cũng như khối lượng công việc và quyền tự chủ đáng kinh ngạc mà anh được trao, bất chấp việc thiếu kinh nghiệm làm việc. "Ý tôi là, công ty nào lại giao cho nhân viên làm dự án thực tế ngay ngày thứ ba chứ?" Zanini nói. "Thật điên rồ”.
Sam Feldman (ảnh dưới) nhân viên Palantir từng cùng Hirsch quản lý chương trình, cho biết một số người có thể từ chối lời đề nghị của Palantir và thay vào đó nộp đơn quay lại đại học.
"Nhưng tôi đoán rằng dù họ ở lại hay rời đi, sẽ chẳng có ai làm trong lĩnh vực sáo mòn như ngân hàng đầu tư hoặc tư vấn quản trị nữa," Feldman nhận định. "Họ đã nếm trải cảm giác được tham gia xây dựng một điều gì đó thực sự và tư duy độc lập”
Công ty công nghệ hàng đầu về phân tích dữ liệu và AI - Palantir đang thách thức mô hình giáo dục truyền thống bằng cách tuyển dụng trực tiếp học sinh vừa tốt nghiệp trung học, bỏ qua hoàn toàn bậc đại học.
Palantir là công ty chuyên phân tích dữ liệu, nổi tiếng với các hợp đồng chính phủ Mỹ, đặc biệt là với quân đội và các cơ quan tình báo. Hoạt động của công ty với các cơ quan thực thi pháp luật về nhập cư và một số lĩnh vực khác từng vấp phải chỉ trích, song CEO và ban lãnh đạo vẫn kiên định lập trường ủng hộ nước Mỹ. Ngoài ra, công ty cũng phục vụ nhiều khách hàng thương mại.
giám đốc Alex Karp điều hành Palantir từng học triết học tại Đại học Haverford và lấy bằng luật tại Đại học Stanford. Ông tuyên bố trong cuộc họp công bố kết quả kinh doanh tháng 8 rằng tuyển dụng sinh viên đại học ngày nay đồng nghĩa với việc tuyển những người "chỉ biết nói suông".
trong khuôn khổ chương trình "Học bổng Trọng dụng Nhân tài", 22 thanh thiếu niên được Palantir trao cơ hội từ bỏ con đường đại học để nhận học bổng đặc biệt, bao gồm một khóa đào tạo chuyên sâu kéo dài 4 tuần về nền văn minh phương Tây.
Matteo Zanini, 18 tuổi, là một trong số đó. Ban đầu, ý tưởng bỏ học đại học để gia nhập Palantir khiến cậu thấy "vô lý". Nhưng sau đó, cậu không thể ngừng suy nghĩ về nó.
"Đại học đã lỗi thời. Tuyển sinh dựa trên những tiêu chí sai lệch. Chế độ trọng bằng cấp và sự xuất sắc không còn là mục tiêu theo đuổi của các cơ sở giáo dục nữa", công ty Palantir tuyên bố trong thông cáo về chương trình. Học bổng này mở đường cho học sinh phổ thông làm việc chính thức toàn thời gian tại công ty.
quyết định của Zanini đến đúng thời điểm cậu nhận được thư mời nhập học từ Đại học Brown danh giá, kèm theo học bổng toàn phần từ Bộ Quốc phòng. Đại học Brown không cho phép hoãn nhập học, điều này có nghĩa là Zanini đứng trước lựa chọn “một mất một còn” giữa việc học tại 1 trường đại học Ivy League danh giá hay cơ hội làm việc tại Palantir.
"Không ai ủng hộ tôi tham gia chương trình này cả," Zanini (ảnh trên) chia sẻ. "Bạn bè, thầy cô, cố vấn đại học đều nhất trí phản đối”. Tuy nhiên, bố mẹ cậu vẫn tôn trọng quyết định của con trai, và cuối cùng, Zanini đã chọn Palantir.
Zanini là một trong 500 học sinh tốt nghiệp phổ thông nộp đơn xin "Học bổng Trọng dụng Nhân tài" - một sáng kiến táo bạo xuất phát từ quan điểm của CEO Alex Karp rằng các trường đại học Mỹ hiện nay không còn đáng tin cậy hay cần thiết để đào tạo lực lượng lao động chất lượng cao.
trong khi một số ứng viên không hứng thú với môi trường đại học, những người khác nộp đơn sau khi bị các trường mơ ước từ chối.
Chương trình đào tạo "độc nhất vô nhị"
khóa học đầu tiên với 22 học viên của Palantir sẽ khép lại vào tháng 11. Nếu hoàn thành xuất sắc chương trình bốn tháng này, họ sẽ được chuyển thẳng sang vị trí nhân viên chính thức tại Palantir mà không cần bằng đại học
chương trình học bổng khởi đầu bằng một khóa hội thảo chuyên sâu kéo dài 4 tuần với hơn 20 diễn giả. Mỗi tuần tập trung vào một chủ đề: nền tảng của nền văn minh phương Tây, lịch sử và văn hóa đặc trưng của Mỹ, các phong trào xã hội trong nước Mỹ, và nghiên cứu điển hình về các nhà lãnh đạo vĩ đại như Abraham Lincoln và Winston Churchill.
điều này khiến các học viên bất ngờ vì trước đó họ được cung cấp rất ít thông tin chi tiết về nội dung chương trình.
"Chúng tôi cảm thấy có trách nhiệm phải cung cấp nhiều hơn một khóa thực tập bình thường," cố vấn Jordan Hirsch (ảnh dưới) làm việc cùng CEO Karp trong các dự án đặc biệt, bao gồm cả sáng kiến này, cho biết. "Các em ấy vẫn còn là trẻ con, phải không?"
sự non trẻ của các thực tập sinh bộc lộ ngay từ những ngày đầu: Một học viên đã hỏi Hirsch cách ghi chép trong buổi hội thảo. "Cậu ấy chủ yếu học toán và lập trình, chưa bao giờ thực sự chú trọng vào các môn lịch sử," Hirsch kể. "Cậu ấy nói chưa bao giờ phải ghi chép trong đời”.
những câu hỏi mà công ty kỳ vọng các buổi hội thảo sẽ giúp học viên trả lời bao gồm: Phương Tây là gì? Những thách thức của nó là gì và chúng ta nên nhìn nhận chúng ra sao? Và quan trọng nhất, liệu những giá trị phương Tây có đáng để bảo vệ không? - Các cố vấn giáo dục của Palantir hiện đang tìm cách khơi dậy ở các thực tập sinh một sự tò mò và ham muốn khẳng định một cách rõ ràng.
các học viên đã cùng nhau đọc và phê bình tự truyện của các vĩ nhân nước Mỹ, tham gia lớp học ứng biến về tư duy độc lập và cách thể hiện bản thân tại nơi làm việc, cùng các chuyến tham quan thực tế, trong đó có chuyến đến địa điểm diễn ra Trận Gettysburg lịch sử thời Nội chiến Hoa Kỳ ở Pennsylvania. Trong chuyến đi, các sinh viên cũng được nghe về vụ ám sát nhắm vào nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk (ảnh dưới)
"Thật xúc động khi được quay ngược thời gian hai thế kỷ, khi bất đồng chính trị đang căng thẳng tột độ, rồi chứng kiến nó tái diễn ngay trong hôm đó," Aryan Mehra (ảnh dưới) học viên lớn lên gần San Francisco, chia sẻ. "Không ai trong chúng tôi có thể dự đoán trước những gì sẽ được trải nghiệm”.
một trong số những người thiết kế chương trình này cho Palantir - Gideon Rose (ảnh dưới) cựu biên tập viên tạp chí Foreign Affairs và trợ lý giáo sư tại Đại học Barnard, khẳng định khóa học của ông dành cho các học viên Palantir không liên quan đến hệ tư tưởng hay đảng phái chính trị nào. Thay vào đó, ông tập trung vào những kiến thức nền tảng về quan hệ quốc tế.
khi một học viên hỏi Rose liệu bỏ đại học để đi thẳng vào thị trường lao động có phải là lựa chọn nghề nghiệp tốt không, ông trả lời: "Với hầu hết mọi người thì không. Với một số người thì có thể. Đó là quyết định của họ."
Giai đoạn thử việc lắm chông gai
sau các buổi hội thảo, các thực tập sinh được hòa nhập vào các nhóm làm việc tại Palantir, thường xuyên di chuyển khắp đất nước cùng các "kỹ sư triển khai tuyến đầu" - chức danh do Palantir đặt ra và sau này được nhiều startup khác áp dụng. Những kỹ sư này hoạt động như chuyên gia tư vấn, trực tiếp làm việc tại trụ sở khách hàng.
tuần đầu tiên làm việc với các nhóm - được Palantir cố tình thiết kế như một thử thách thực chiến - quả thực rất khó khăn với toàn bộ các thực tập sinh. Họ được giao tham gia các dự án thực tế cho khách hàng trong các ngành phức tạp, từ bệnh viện, công ty bảo hiểm đến công nghiệp quốc phòng, và thậm chí cả công việc chính phủ trong trường hợp của một thực tập sinh.
đến tuần thứ ba hoặc thứ tư, ban lãnh đạo Palantir cho biết họ đã có cái nhìn rõ ràng về việc ai thích nghi tốt với môi trường công ty và ai thì không.
Công ty vẫn chưa quyết định ai trong số 22 thực tập sinh sẽ nhận được lời mời làm việc chính thức. Một số thực tập sinh mong muốn ở lại, ngay cả khi điều đó đi ngược lại mong đợi của cha mẹ họ.
"Đó là nguồn cơn bất đồng giữa tôi và bố mẹ", Zanini thừa nhận. Mẹ anh vẫn nghĩ con trai sẽ coi chương trình học bổng như một năm nghỉ ngơi (gap year), rồi nộp đơn quay lại đại học. Nhưng nếu nhận được lời mời làm việc chính thức, kế hoạch đó có thể không còn.
Zanini cho biết một phần sức hấp dẫn đến từ sứ mệnh của công ty cũng như khối lượng công việc và quyền tự chủ đáng kinh ngạc mà anh được trao, bất chấp việc thiếu kinh nghiệm làm việc. "Ý tôi là, công ty nào lại giao cho nhân viên làm dự án thực tế ngay ngày thứ ba chứ?" Zanini nói. "Thật điên rồ”.
Sam Feldman (ảnh dưới) nhân viên Palantir từng cùng Hirsch quản lý chương trình, cho biết một số người có thể từ chối lời đề nghị của Palantir và thay vào đó nộp đơn quay lại đại học.
"Nhưng tôi đoán rằng dù họ ở lại hay rời đi, sẽ chẳng có ai làm trong lĩnh vực sáo mòn như ngân hàng đầu tư hoặc tư vấn quản trị nữa," Feldman nhận định. "Họ đã nếm trải cảm giác được tham gia xây dựng một điều gì đó thực sự và tư duy độc lập”
