Hình đại diện của các trang Facebook Nguyễn Văn Đài, Lê Trung Khoa và Việt Tân. Ảnh: Thiên Tân/Luật Khoa.
Họ sở hữu những trang Facebook lớn nhất trong cộng đồng đấu tranh dân chủ. Nay không ai có thể truy cập được trang của họ từ Việt Nam.
Theo dòng sự kiện: Ngày 5/12, hai ông Lê Trung Khoa và Nguyễn Văn Đài thông báo trên trang Facebook của họ rằng các trang này đã bị Facebook chặn truy cập từ Việt Nam theo yêu cầu của Bộ Công an. Ngày 6/12 (giờ Việt Nam), Đảng Việt Tân cũng có thông báo về việc người dùng từ Việt Nam không truy cập được trang Facebook của họ.
- Cùng khoảng thời gian trên, Meta – công ty mẹ của Facebook – công bố về việc họ tạm thời chặn truy cập từ Việt Nam đối với 17 trang – theo yêu cầu của Bộ Công an và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Điều này có nghĩa là người dùng vẫn truy cập được các trang trên bên ngoài Việt Nam hoặc nếu ở Việt Nam thì phải dùng ứng dụng VPN mới vào được.
- Từ ngày 5-8/12, Luật Khoa đã truy cập liên tục từ nhiều nơi và xác nhận các trang Facebook Lê Trung Khoa, thoibao.de, Nguyễn Văn Đài và Việt Tân (lần lượt có 475.000, 1,3 triệu, 931.000 và 2 triệu người theo dõi) đều hiển thị thông báo “Nội dung này không hiển thị tại Việt Nam”.
- Tiến sĩ Đông Xuyến – phát ngôn viên của Đảng Việt Tân – nói với Luật Khoa rằng trang Facebook của đảng này bị chặn theo yêu cầu của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Bà cũng xác nhận rằng đây là lần đầu tiên trang bị chặn hoàn toàn, dù trước đây có một số bài đã bị gỡ hoặc hạn chế hiển thị.
- Meta nói trên website của họ rằng “nếu không chấp hành họ sẽ phải chịu những chế tài theo luật địa phương. Điều này có thể ảnh hưởng tới việc truy cập các dịch vụ của Meta ở Việt Nam đặc biệt là trước thềm Đại hội 14 của Đảng ******** Việt Nam”.
- Lê Trung Khoa, Nguyễn Văn Đài là hai nhà bất đồng chính kiến đang sinh sống và làm việc tại Đức. Việt Tân là một đảng chính trị đối lập hoạt động từ Mỹ, vốn bị chính quyền Việt Nam xếp vào danh sách các “tổ chức khủng bố”. Việt Tân luôn phản đối cáo buộc này.
- Ngày 18/11, ông Lê Trung Khoa và ông Nguyễn Văn Đài bị Bộ Công an khởi tố về hành vi “làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống nhà nước” theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự 2015 – trong hai vụ án riêng rẽ.
- Ngày 5/12, Bộ Công an phát lệnh truy nã hai nhân vật này.
- Ngày 6/12, trong quá trình mở rộng điều tra vụ án Lê Trung Khoa, Bộ Công an lại ra lệnh khởi tố và lệnh bắt đối với ông Phạm Quang Thiện, cựu giám đốc của Trung tâm Công nghệ và Truyền thông Đa phương tiện, thuộc Cổng Thông tin Điện tử Chính phủ.
- Các động thái này diễn ra ngay trước thềm Hội nghị Trung ương 15 của Đảng ********, sự kiện được cho là quyết định việc sắp xếp nhân sự của đảng này trong nhiệm kỳ tới.
- Ngày 5/12, trả lời phỏng vấn Luật Khoa, ông Lê Trung Khoa – chủ bút tờ thoibao.de – xác nhận rằng hai trang của ông “chưa từng bị Facebook chặn tại Việt Nam” trước đây. “Đây là một bước leo thang mới cực đoan hơn nữa của Bộ Công an Việt Nam với việc đàn áp các tiếng nói độc lập, kể cả khi họ ở nước ngoài, nó đi ngược lại với các cam kết về tự do báo chí, tự do biểu đạt mà họ đã nói trước đó tại Việt Nam và quốc tế”, ông Khoa nói.
- Lên án hành động của Facebook, ông Khoa cho rằng công ty này “đang hưởng lợi từ hàng triệu người dùng Việt Nam, họ cũng phải tuân theo mệnh lệnh của thể chế độc tài này để tồn tại. Nó cũng chứng tỏ các khoản đầu tư hay hoạt động kinh doanh ở Việt Nam luôn tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho các doanh nghiệp nước ngoài”.
- TS. Đông Xuyến của Đảng Việt Tân nói họ đã yêu cầu Meta/Facebook “minh bạch hơn, vì quyết định của họ tác động đến sự phát triển của cả một cộng đồng”. “Với chúng tôi, việc chặn trang không phải là một hành động kỹ thuật. Nó phản ánh một thực tế đau lòng: quyền tiếp cận thông tin của người dân Việt Nam đang bị thu hẹp lại và cho thấy mức độ kiểm soát ngày càng gia tăng với không gian truyền thông xã hội”, bà nói.
- Sau khi trang Facebook bị chặn và cá nhân ông bị truy nã, ông Nguyễn Văn Đài nói với Luật Khoa rằng “chắc chắn là tôi vẫn tiếp tục hoạt động, nhưng cách thức sẽ đa dạng hơn chứ không tập trung 90% thời gian cho truyền thông như trước đây”. Bà Đông Xuyến cũng cho biết Việt Tân “không phụ thuộc vào một nền tảng thông tin nào”.
Giữa hai làn đạn: Meta cũng chưa phản hồi email đề nghị phỏng vấn của Luật Khoa – gửi ngày 5/12.
Để tránh hiểu lầm: Ông Nguyễn Văn Đài nói chỉ có trang fanpage của ông (tên là “Nguyễn Văn Đài”) trên Facebook là bị chặn, còn tài khoản cá nhân của ông thì không. Luật Khoa đã xác minh và khẳng định thông tin này là đúng.
