Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng
Thời đó chưa có Vin Xanh SM, nên may và phúc 8 đời cho dân Việt Nam
Xe kéo hay Grab bike vào Việt Nam là sáng kiến của một viên chức Pháp tên là Boannal, sau là Thống sứ Bắc kỳ (1886-1887). Lúc đầu, việc khai thác loại phương tiện này được dành độc quyền cho những người có “máu mặt”, song tại Hà Nội, việc độc quyền này bị bãi bỏ từ ngày 31/12/1890.
Cũng từ ấy, người ta ít thấy nhưng chiếc xe tồi tàn, những bác phu xe ăn mặc nhếch nhác. Thay vào đó, là những chiếc xe mới tên là Les Tonkinois, cao ráo, bánh sơn đỏ, thùng xe sơn xanh, có một ô sơn trắng để kẻ tên và số đăng ký màu đỏ. Những nhà giàu có sắm hẳn một chiếc xe kéo, nuôi luôn người phu xe trong nhà để điều động mỗi khi cần đi đâu.
Lễ tế Nam Giao năm 1933 do vua Bảo Đại làm chủ tế, diễn ra trong hai ngày 15 – 16/3/1933.
Tại Nam Kỳ, xe kéo xuất hiện muộn hơn sau 5 năm. Trong bức thư đề ngày 20/1/1888, một người tên Fabre xin với viên Đốc lý Sài Gòn (thị trưởng) và Hội đồng thành phố cho được khai thác xe kéo tại thành phố. Bức thư cũng cho biết tại Chợ Lớn, một Hoa kiều vừa được viên Đốc lý cho phép khai thác loại xe mới mẻ này. Tháng 3/1888, Hội đồng thành phố quy định giá một cuốc xe là 5 xu, mỗi giờ chạy là 12 xu. Đến tháng 8/1892, một người Nhật tên Tokamath lại được khai thác độc quyền xe kéo trong 4 năm.
Từ đây xe kéo trở thành phương tiện kiếm sống cho nhiều người Việt được xếp vào thành phần coulie (cu-li, phu, người lao động không có tay nghề). Họ cũng bị coi là một trong những giai tầng thấp kém nhất trong xứ thuộc địa và từ cu-li xe kéo khiến nhiều người liên tưởng đến sự dốt nát, nghèo nàn, cùng cực trong xã hội.
Đầu thập niên 1910 những “xe kéo tự động” (pousse – pousse automobiles) ra đời nhưng vẫn không làm mất đi hình ảnh chiếc xe kéo chạy bằng sức người trên đường phố Hà Nội và Sài Gòn. Những năm đầu thập niên 1930, xe xích lô ra đời, nhưng vẫn không thay thế được xe kéo. Lúc này xuất hiện cụm từ “xích lô – xe kéo” để chỉ những người dân ít học, đem mồ hôi đổi lấy miếng cơm. Nhưng năm 1940 trở đi, xe kéo ít nhiều bị mai một song vẫn tồn tại sau tan dần do xe Honda và xe ô tô lấn.
Xe kéo hay Grab bike vào Việt Nam là sáng kiến của một viên chức Pháp tên là Boannal, sau là Thống sứ Bắc kỳ (1886-1887). Lúc đầu, việc khai thác loại phương tiện này được dành độc quyền cho những người có “máu mặt”, song tại Hà Nội, việc độc quyền này bị bãi bỏ từ ngày 31/12/1890.
Cũng từ ấy, người ta ít thấy nhưng chiếc xe tồi tàn, những bác phu xe ăn mặc nhếch nhác. Thay vào đó, là những chiếc xe mới tên là Les Tonkinois, cao ráo, bánh sơn đỏ, thùng xe sơn xanh, có một ô sơn trắng để kẻ tên và số đăng ký màu đỏ. Những nhà giàu có sắm hẳn một chiếc xe kéo, nuôi luôn người phu xe trong nhà để điều động mỗi khi cần đi đâu.
Lễ tế Nam Giao năm 1933 do vua Bảo Đại làm chủ tế, diễn ra trong hai ngày 15 – 16/3/1933.
Tại Nam Kỳ, xe kéo xuất hiện muộn hơn sau 5 năm. Trong bức thư đề ngày 20/1/1888, một người tên Fabre xin với viên Đốc lý Sài Gòn (thị trưởng) và Hội đồng thành phố cho được khai thác xe kéo tại thành phố. Bức thư cũng cho biết tại Chợ Lớn, một Hoa kiều vừa được viên Đốc lý cho phép khai thác loại xe mới mẻ này. Tháng 3/1888, Hội đồng thành phố quy định giá một cuốc xe là 5 xu, mỗi giờ chạy là 12 xu. Đến tháng 8/1892, một người Nhật tên Tokamath lại được khai thác độc quyền xe kéo trong 4 năm.
Từ đây xe kéo trở thành phương tiện kiếm sống cho nhiều người Việt được xếp vào thành phần coulie (cu-li, phu, người lao động không có tay nghề). Họ cũng bị coi là một trong những giai tầng thấp kém nhất trong xứ thuộc địa và từ cu-li xe kéo khiến nhiều người liên tưởng đến sự dốt nát, nghèo nàn, cùng cực trong xã hội.
Đầu thập niên 1910 những “xe kéo tự động” (pousse – pousse automobiles) ra đời nhưng vẫn không làm mất đi hình ảnh chiếc xe kéo chạy bằng sức người trên đường phố Hà Nội và Sài Gòn. Những năm đầu thập niên 1930, xe xích lô ra đời, nhưng vẫn không thay thế được xe kéo. Lúc này xuất hiện cụm từ “xích lô – xe kéo” để chỉ những người dân ít học, đem mồ hôi đổi lấy miếng cơm. Nhưng năm 1940 trở đi, xe kéo ít nhiều bị mai một song vẫn tồn tại sau tan dần do xe Honda và xe ô tô lấn.
Sửa lần cuối:
