Don Jong Un
Địt xong chạy
Ai cũng biết chuyện hoàng đế ở truồng của Anderson. Vị hoàng đế kiêu ngạo, kêu thợ may cho mình bộ y phục thanh lịch, nhưng những kẻ bất tài không thể thấy được ngài. Thợ may là hai tên lừa đảo ranh ma. Hoàng đế cả tin, mắc lừa đã không mặc gì trên người khi đi diễu hành trước đám dân hèn nhát chỉ biết hò reo và ngưỡng mộ. Cho đến khi một cậu bé hét lên sự thực: Hoàng đế ở truồng. Dù vậy, hoàng đế vẫn nghênh ngang trước bàn dân thiên hạ.
***
Trump từng hứa “kết thúc chiến tranh Ukraine trong vòng 24 giờ” đã bộc lộ Trump mang nặng tư tưởng hoàng đế. Trong vòng bốn ngày Putin, Zelensky và nhiều nguyên thủ châu Âu tới Mỹ tấp nập. Theo Trump, hòa bình không thể kiến tạo tại Moscow, Kyiv, Geneva hay Doha. Hòa bình phải được tạo ra từ Nhà Trắng.
Thế nhưng, Trump không hề có kế hoạch để kết thúc chiến tranh. Nay đồng ý đình chiến, mai ông ta lại đổi. Nay dọa trừng phạt Nga, mai hủy bỏ. Với Ukraine, Trump đổi ý như thay áo. Thế nhưng, Trump khăng khăng rằng ông là người kiến tạo hòa bình. Trump bắt cả thế giới phải ngưỡng mộ, và cuộc diễu hành trần truồng trên toàn cầu cứ tiếp diễn từ thượng đỉnh này tới thượng đỉnh khác.
Anderson đã cảnh báo khoảnh khắc này; mặc dù, không ai dám đóng vai cậu bé hét vào mặt “hoàng đế Trump”. Moscow không muốn làm phật lòng vị thổng thống duy nhất trong lịch sử Mỹ, và có lẽ cả trong tương lai nữa, có thiện cảm với Nga. Kyiv càng không muốn hứng lấy cơn thịnh nộ. Tháng Hai năm nay, Zelensky suýt nữa đã thốt ra rằng: Thôi im đi Trump, đừng ảo tưởng nữa. Tháng Tám, Zelensky tán tụng Trump là hào phóng và liêm chính. Châu Âu cũng cao tay về những màn nịnh hót Trump.
Nườm nượp, tấp nập khách khứa ra vào tán tụng, trầm trồ những lời hoa mỹ để nịnh hót Trump. Thực ra, nịnh hót chỉ là một trò hề, nhưng hệ lụy của nó là vô cùng nghiêm trọng. Những hành vi của Trump không ngăn chặn sự tàn bạo của Nga, nhưng làm suy giảm ý chí chiến đấu của Ukraine, làm giảm sức mạnh Mỹ đã mất hàng thế kỷ để thiết lập lên.
Trump đang nỗ lực giúp Nga, nhưng sự giúp đỡ này rất giới hạn. Putin độc tài, làm lãnh tụ cả đời, không phải đối diện với những cuộc tranh cử cam go, nên việc trải thảm đỏ, máy bay tàng hình chiến lược B-2 lượn trên đầu và chụp hình chung với tổng thống Mỹ chỉ là màn phô diễn ít cần thiết.
Mỹ đang cung cấp tin tình báo, vũ khí và mục tiêu chiến trường cho Ukraine. Phần lớn những chi phí này do Âu châu tài trợ. Mỹ không thể hủy bỏ để buộc Ukraine đầu hàng. Ngay cả khi Trump hùa với Putin, ngừng hỗ trợ Kyiv, thì Ukraine vẫn đủ sức cầm cự với sự hậu thuẫn của Âu châu. Nga rất khó có một chiến thắng thông qua Trump.
Tuy vậy, Nga giành được một vài chiến thắng nhờ Trump. Tính nết thất thường, tự đặt ra các điều kiện, rồi tự hủy bỏ, lộn xộn, không nhất quán, cho phép Nga thao túng, tô vẽ những âm mưu, che giấu ý định và câu giờ. Trump tự nguyện giảm số quân Mỹ đồn trú ở Âu châu. Đây là tham vọng của Putin. Bởi vậy, Putin ra sức tâng bốc Trump. Putin không ngần ngại, vờ vĩnh tán tụng Trump là người kiến tạo hòa bình giỏi nhất hành tinh.
Âu châu nhìn Nga với nỗi sợ hãi và kinh tởm. Trump nhìn Nga là một quốc gia đầu tư cho hòa bình. Thượng đỉnh Alaska là một món quà lớn cho Putin. Mặc dù Putin đã tấn công ồ ạt vào các mục tiêu dân sự, và cướp lãnh thổ có sự thỏa thuận ngầm của Trump. Nhưng Trump vẫn vẽ lên Nga đang tìm kiếm hòa bình.
Zelensky và Liên hiệp Âu châu không ngây thơ. Họ hiểu những màn trình diễn, ồn ào của Trump là rỗng tuyếch với những lời hứa hão. Âu châu đã nhận ra và đang thiết lập nên nền an ninh không có Mỹ. Đức là quốc gia tiên phong. Olaf Scholz không ngần ngại cắt đứt nguồn năng lượng từ Nga. Friedrich Merz, chỉ trong vài tháng, đã vượt qua những mối lụy tình khắc khổ, để xây dựng Đức thành cường quốc quân sự. Chính sự nham hiểm của Putin và sự ấu trĩ của Trump là động lực chính cho Đức vượt qua những mặc cảm quá khứ.
Tuy vậy, xây dựng một năng lực quốc phòng phải mất nhiều năm. Âu châu đang rơi vào một tình thế khó xử. Trước mắt vẫn phải dựa vào Mỹ nên ra sức nịnh Trump. Chính sách không tưởng, viển vông của Trump đang làm nhiều người Âu châu hiểu nhầm rằng chỉ cần một cái vẫy tay của Trump là chiến tranh kết thúc.
Những thao tác của Trump đều mang lại lợi lộc lớn cho Putin. Những suy đoán về trao đổi lãnh thổ và những bảo đảm an ninh mơ hồ của Trump tung ra chỉ làm nao núng niềm tin. Năm ngày trước Thượng đỉnh Alaska, JD Vance tuyên bố, Mỹ đã xong việc tài trợ cho Ukraine. Rõ ràng Mỹ đang rút lui. Âu châu sẽ gánh vác sứ mệnh này.
Tại Ukraine, cửa ngõ của Âu châu, nơi va đập của nhiều cường quốc, và ý chí quật cường của người dân Ukraine không cho phép Trump được thể hiện quyền lực vô hạn. Trump không có khả năng giải quyết vấn đề. Trump thèm khát những lời nịnh hót. Trump ao ước được giải Nobel Hòa Bình. Quy trình của Trump hỗn loạn. Phát biểu của Trump đầy dối trá. Chính sách của Trump là bốc đồng. Vậy, ai tin Trump? Niềm tin tan vỡ, mọi liên minh sẽ tan vỡ theo. Thứ còn lại chỉ là những công cụ hữu hạn của quyền lực cứng.
Tại Donbas, người dân vẫn kiên cường chống trả; trong lúc, Nga đang bao vây và mặc cả đất đai của họ. Tính vị kỷ, lòng hãnh tiến đã xé toạc những y phục của Hoàng đế Trump. Trump đang trần truồng: Trump giúp Nga, nhưng Nga không thể thắng. Trump vờ giúp nhưng thực ra là hại Ukraine, nhưng Ukraine sẽ không thua. Trump không thể kết thúc chiến tranh; đúng ra Trump làm cho chiến tranh phức tạp kéo dài thêm. Trump thay lời Putin đòi toàn bộ lãnh thổ Donbas. Không ai trơ trẽn như Trump và Putin, hơn ba năm chiến tranh không cướp nổi, giờ đòi cướp trên bàn đàm phán.
Rõ như ban ngày, Trump đồng ý cho Putin chiếm đất của Ukraine; Trump không cho Ukraine vào NATO; Trump đón chào Putin trong khi Putin bị phương Tây cô lập. Trump trọng thị, trải thảm đỏ đón Putin ngay trên đất Mỹ trong khi Putin bị Tòa Hình sự Quốc tế truy nã. Trump thay mặt Putin đòi đổi lãnh thổ lấy vài lời hứa hão. Trump chà đạp lên nguyên lý của nước Mỹ. Trump đã đứng hẳn vào hàng ngũ của tên tội phạm chiến tranh, tòng phạm với kẻ xâm lược.
Trump – Putin khó khuất phục được lòng quật cường của người Ukraine. Trump đã vào tuổi 79, còn hơn ba năm nữa ông ta về vườn. Putin ở tuổi 72, sẽ dẫn dắt nước Nga đến hơi thở cuối cùng.
Không thấy bóng dáng hòa bình đâu, ngoài những “thượng đỉnh” hào nhoáng, tốn kém nhưng vô tích sự.
