Asgass31
Địt mẹ đau lòng

Bỏ qua những câu chuyện chiến tranh thương mại, chiến tranh Israel/Mỹ - Iran, thảm hoạ nhân đạo ở Gaza và bỏ qua mọi quan điểm chính trị, tôi thấy chỉ có một bài học rất lớn mà tôi muốn chia sẻ với mọi người.
Israel lập quốc 14/05/1948, tức là còn sau Việt N Dân chủ Cộng hoà 3 năm. Cái quốc gia non trẻ đó (dù lịch sử dân Do Thái thì không hề non trẻ) giờ đã sánh vai cường quốc rồi. Có rất nhiều lý do để họ vươn mình nhanh thế nhưng theo tôi lý do quan trọng nhất là NGÔN NGỮ.
Trước kia, sau một loạt những biến cố lớn trong lịch sử, dân Do Thái lang bạt phân tán khắp nơi: Âu, Phi, Arab, Mỹ… và họ KHÔNG CÒN nói tiếng Hebrew như ngôn ngữ mẹ đẻ nữa. Tiếng Hebrew gần như thành một “tử ngữ” như tiếng latin. Nó chỉ còn được sử dụng trong cầu nguyện, giảng đạo, kinh sách. Thường nhật, dân Do Thái hoặc nói, viết tiếng bản địa mà họ gửi thân; hoặc tiếng Yiddish (pha tiếng Hebrew với tiếng Đức), Ladino (pha tiếng Tây Ban Nha - Hebrew); hoặc tiếng Arab.
Nhưng đã có một người đàn ông quyết khôi phục lại Hebrew. Đó là Eliezer Ben-Yehuda (1858–1922), một nhà ngôn ngữ học, nhà báo và một người theo chủ nghĩa phục quốc (Zionism).
Chính ông đã phục hồi và hiện đại hóa tiếng Hebrew từ ngôn ngữ liturgic (tôn giáo) thành ngôn ngữ nói hàng ngày; soạn tử điển Hebrew hiện đại đầu tiên (có tạo thêm các mục từ mới mà cổ xưa chưa có); vận động dân Do Thái học, nói, viết tiếng Hebrew trên cơ sở thường nhật bằng cách ngay trong gia đình ông nghiêm ngặt chỉ sử dụng Hebrew. Ông bắt đầu việc của mình từ 1881, trải qua nhiều khó khăn, gặt hái thành quả ban đầu khoảng 1913-1914 và thực sự giai đoạn Hebrew phổ cập mạnh mẽ là giai đoạn từ sau đại chiến thế giới thứ 1 cho tới thời gian đầu phục quốc (1948).
Hôm nay, tổng dân số Israel khoảng 10 triệu người thì có 9 triệu người dùng tiếng Hebrew hàng ngày và Hebrew trở lại là Quốc ngữ.
Sẽ không thể khôi phục một dân tộc/một quốc gia nếu không khôi phục được ngôn ngữ của dân tộc ấy.
Thay thế từ “khôi phục” bằng từ “gìn giữ” hay “phát triển”, ta sẽ thấy câu trên vẫn đúng.
Bài học lớn ở đây là hãy nhìn vào các thế hệ tương lai của chúng ta để suy ngẫm. Bạn nghĩ gì khi càng ngày, trẻ con VN sẽ càng lơ lớ tiếng Việt và trôi chảy tiếng Anh? Chúng sẽ trở thành người Anh, người Mỹ được ư? Không thể. Nhưng chúng cũng sẽ không thể còn là người Việt.
Các cháu ạ, chú có già, nhưng không hủ lậu và khắt khe. Hãy học nhiều ngoại ngữ, học giỏi ngoại ngữ, nhưng bớt dùng nó một cách không cần thiết khi ta cần nói chuyện với người Việt và điều ta nói hoàn toàn có thể thể hiện được bằng tiếng Việt.
Theo các bạn, Israel có thể phục quốc không nếu không có kỳ công của Ben Yehuda?
Israel lập quốc 14/05/1948, tức là còn sau Việt N Dân chủ Cộng hoà 3 năm. Cái quốc gia non trẻ đó (dù lịch sử dân Do Thái thì không hề non trẻ) giờ đã sánh vai cường quốc rồi. Có rất nhiều lý do để họ vươn mình nhanh thế nhưng theo tôi lý do quan trọng nhất là NGÔN NGỮ.
Trước kia, sau một loạt những biến cố lớn trong lịch sử, dân Do Thái lang bạt phân tán khắp nơi: Âu, Phi, Arab, Mỹ… và họ KHÔNG CÒN nói tiếng Hebrew như ngôn ngữ mẹ đẻ nữa. Tiếng Hebrew gần như thành một “tử ngữ” như tiếng latin. Nó chỉ còn được sử dụng trong cầu nguyện, giảng đạo, kinh sách. Thường nhật, dân Do Thái hoặc nói, viết tiếng bản địa mà họ gửi thân; hoặc tiếng Yiddish (pha tiếng Hebrew với tiếng Đức), Ladino (pha tiếng Tây Ban Nha - Hebrew); hoặc tiếng Arab.
Nhưng đã có một người đàn ông quyết khôi phục lại Hebrew. Đó là Eliezer Ben-Yehuda (1858–1922), một nhà ngôn ngữ học, nhà báo và một người theo chủ nghĩa phục quốc (Zionism).
Chính ông đã phục hồi và hiện đại hóa tiếng Hebrew từ ngôn ngữ liturgic (tôn giáo) thành ngôn ngữ nói hàng ngày; soạn tử điển Hebrew hiện đại đầu tiên (có tạo thêm các mục từ mới mà cổ xưa chưa có); vận động dân Do Thái học, nói, viết tiếng Hebrew trên cơ sở thường nhật bằng cách ngay trong gia đình ông nghiêm ngặt chỉ sử dụng Hebrew. Ông bắt đầu việc của mình từ 1881, trải qua nhiều khó khăn, gặt hái thành quả ban đầu khoảng 1913-1914 và thực sự giai đoạn Hebrew phổ cập mạnh mẽ là giai đoạn từ sau đại chiến thế giới thứ 1 cho tới thời gian đầu phục quốc (1948).
Hôm nay, tổng dân số Israel khoảng 10 triệu người thì có 9 triệu người dùng tiếng Hebrew hàng ngày và Hebrew trở lại là Quốc ngữ.
Sẽ không thể khôi phục một dân tộc/một quốc gia nếu không khôi phục được ngôn ngữ của dân tộc ấy.
Thay thế từ “khôi phục” bằng từ “gìn giữ” hay “phát triển”, ta sẽ thấy câu trên vẫn đúng.
Bài học lớn ở đây là hãy nhìn vào các thế hệ tương lai của chúng ta để suy ngẫm. Bạn nghĩ gì khi càng ngày, trẻ con VN sẽ càng lơ lớ tiếng Việt và trôi chảy tiếng Anh? Chúng sẽ trở thành người Anh, người Mỹ được ư? Không thể. Nhưng chúng cũng sẽ không thể còn là người Việt.
Các cháu ạ, chú có già, nhưng không hủ lậu và khắt khe. Hãy học nhiều ngoại ngữ, học giỏi ngoại ngữ, nhưng bớt dùng nó một cách không cần thiết khi ta cần nói chuyện với người Việt và điều ta nói hoàn toàn có thể thể hiện được bằng tiếng Việt.
Theo các bạn, Israel có thể phục quốc không nếu không có kỳ công của Ben Yehuda?
