Don Jong Un
Địt xong chạy
(Hình minh họa: Facebook “Đảng Cộng Hòa”)
Vừa về tới Nga từ Thượng đỉnh Alaska, Tổng Thống Nga Putin nói ông muốn giải quyết cuộc chiến trong hòa bình.
Cụ thể là, theo ông Putin, Ukraine phải nhượng cho Nga vùng Donbas nếu muốn chấm dứt chiến tranh. Cho tới nay, Kyiv vẫn tuyên bố không chấp nhận nhượng lãnh thổ cho Nga để đổi lấy hòa bình, viện Hiến pháp Ukraine không cho phép làm như thế.
Nhưng xem ra Tổng Thống Donald Trump lại rất muốn Kyiv chiều theo ý Nga để cuộc chiến chấm dứt càng sớm càng tốt. Dường như để Kyiv xuôi lòng, ông Trump nói Mỹ sẵn sàng cung cấp bảo đảm an ninh cho Ukraine, điều mà Thủ Tướng Đức cho là “tiến bộ đáng kể.”
Nhiều người có suy nghĩ rằng mỗi lần ông Trump nói chuyện với ông Putin thì y như rằng Ukraine gặp bất lợi. Không bất lợi kiểu này thì cũng bất lợi kiểu khác, ra cái điều Ukraine là nước nhỏ, Nga là nước lớn nên Ukraine phải nhượng đất cho Nga nếu muốn có hòa bình. Và rằng Ukraine không chịu nhượng đất tức là Ukraine hiếu chiến, là không yêu hòa bình.
Người ta cũng nhận thấy rằng với cuộc gặp Putin ở Alaska, ông Trump vẫn chưa dám sử dụng cây gậy để buộc Nga ngừng bắn và rút quân khỏi Ukraine, mà chỉ thấy ông tặng cho nhà độc tài Nga củ cà rốt bự. Xem ra Trump vẫn còn nhiều kiên nhẫn với Putin, dù từng than phiền mình đã cạn kiên nhẫn với Putin.
Có lẽ không sai nếu cho rằng cả Trump và Putin đều không đáng tin. Trump từng nói Putin chỉ muốn câu giờ. Nhưng hóa ra Trump cũng cù cưa không kém khi nói “chưa có thỏa thuận nào cho tới khi có thỏa thuận,” dù trước khi diến ra Thượng đỉnh Alaska, Trump đã hăm rằng Putin sẽ gặp hậu quả nặng nề nếu không nghiêm túc với hòa bình.
Người ta đã chẳng thấy điều gì đáng kể ở Alaska. Ông Trump đã thay đổi lập trường đối với Putin hay chỉ là một chiến thuật để thúc đẩy những nỗ lực đàm phán giữa Moscow và Kyiv mà Mỹ làm trung gian?
Tổng Thống Zelensky dường như không tin vào sự thay đổi chiến thuật này của ông Trump, nếu đó đúng là một thay đổi chiến thuật, cho rằng nó chỉ làm phức tạp tình hình. Xem ra ông Zelensky có lý khi cho rằng “nếu Moscow không có ý chí thực hiện một lệnh ngừng bắn đơn giản thì sẽ phải mất rất nhiều nỗ lực để buộc Nga chấp nhận một thỏa thuận hòa bình.”
Thử nghĩ xem, nếu ông Zelensky bảo ông Trump rằng mình chấp nhận nhượng vùng Donbas cho Nga với điều kiện Mỹ nhượng lại Alaska cho Ukraine với giá 0 đồng, thì hẳn ông Trump sẽ giẫy nẩy: “Lãnh thổ Mỹ không phải để trao đổi.” Mà nếu như thế thì tốt nhất là ông Trump nên câm cái mồm, đừng bao giờ đòi Ukraine phải nhượng đất cho Nga để lấy hòa bình. Bởi lãnh thổ của tổ quốc là điều thiêng liêng, cần được bảo vệ chứ không phải để đánh đổi. Hay ông Trump xem lãnh thổ của Ukraine cũng giống như các bất động sản bình thường mà ông vẫn thường trao đổi, bán buôn?
Ông Trump nói cuộc gặp trực tiếp ông Putin ở Alaska là một thành công. Không hiểu ông hiểu thế nào là thành công. Nhưng nếu cuộc gặp này là thành công đi nữa, thì xem ra đó chỉ là thành công của ông và ông Putin, kẻ vẫn giữ nguyên hầu hết các yêu cầu tối đa của mình về lãnh thổ Ukraine. Nếu không có gì thay đổi thì ông Trump sẽ gặp ông Zelensky ngày 18 Tháng Tám tại Washington.
Với lập trường kiên quyết không nhượng một tấc đất cho kẻ thù của ông Zelensky, liệu người ta có lại phải chứng kiến một cuộc đấu khẩu giữa hai nhà lãnh đạo của Mỹ và Ukraine như hôm 28 Tháng Hai tại Tòa Bạch Ốc hay không? Nói thẳng ra, nếu ông Zelensky cương quyết giữ lập trường của mình thì tốt nhất ông đừng tới Washington vào ngày 18 Tháng Tám cho phí công.
Vào thời điểm này, ít ra là vào thời điểm này, có thể nói mà không sợ sai rằng Washington không hề thực lòng muốn đem lại một nền hòa bình công bằng cho Ukraine, mà chỉ muốn làm quấy quá cho xong việc, thể như để mau mau thoát khỏi cuộc xung đột như thoát một cục nợ, chứ không xem cuộc xung đột là một dịp tốt để chứng tỏ Mỹ xứng đáng là lãnh đạo của thế giới tự do.
Và cũng phải nói thẳng rằng với việc trải thảm đỏ đón tên tội phạm chiến tranh Putin, ông Trump đã trao cho Putin một chiến thắng ngoại giao. Có cảm tưởng với động thái đó, ông Trump chỉ đang muốn “Make Russia Great Again”!
* Khi bài này vừa viết xong thì có tin một phái đoàn Âu Châu sẽ “tháp tùng” Tổng Thống Zelensky sang Mỹ gặp Tổng Thống Donald Trump. Phái đoàn gồm lãnh đạo các nước Anh, Pháp, Đức, Ý, Phần Lan và Chủ Tịch EU là bà Von der Leyen. Mục đích của việc tháp tùng dường như là nhằm củng cố vị thế của ông Zelensky đối với ông Trump.
Chưa rõ cuối cùng phái đoàn này có cùng ông Zelensky gặp mặt ông Trump hay không.
