'Không chỉ tính GDP bằng con số, mà còn đo bằng nụ cười của người dân'
(VNF) - “Làm cho người dân Việt Nam vui hơn, nhiều nụ cười hơn” không chỉ là khẩu hiệu truyền thông, mà đang được đặt thành tiêu chí phát triển của ngành dịch vụ, trong kỷ nguyên mà công nghệ và trải nghiệm người dùng trở thành động lực cạnh tranh.
Theo Tổng cục Thống kê, khu vực dịch vụ hiện chiếm 42,5% GDP và đóng góp gần 50% vào tăng trưởng kinh tế quốc gia năm 2024. Trong 9 tháng năm 2025, xuất khẩu dịch vụ đạt 21,99 tỷ USD, tăng 19,1% so với cùng kỳ, trong đó du lịch chiếm hơn 50% tổng kim ngạch.
Trong Chiến lược phát triển khu vực dịch vụ giai đoạn 2021–2030, mục tiêu đến năm 2030, dịch vụ sẽ chiếm khoảng 50% GDP. Riêng ngành logistics – đặt mục tiêu tăng trưởng 12–15%/năm, chiếm 5–7% GDP.
Tuy nhiên, theo bà Nguyễn Đỗ Quyên - Phó Tổng Giám đốc FPT Retail, tăng trưởng dịch vụ về số lượng vẫn cần được song hành với chất lượng phục vụ và trải nghiệm người dân. Chất lượng dịch vụ – hạ tầng mềm của một quốc gia hạnh phúc – là minh chứng rõ ràng nhất cho chất lượng thể chế và chất lượng con người.
Các ngành kinh tế dịch vụ đặt nụ cười, niềm vui của người dân thành động lực phát triển.
Đặt con người ở trung tâm mọi chính sách dịch vụ
Khi dịch vụ chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế, trải nghiệm của người dân chính là thước đo chất lượng phát triển. Khảo sát của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam năm 2024 cho thấy 87,47% người dân hài lòng với sự phục vụ của ngành BHXH, trong đó mức hài lòng ở giao dịch trực tiếp đạt hơn 90%. Đây là tín hiệu tích cực, nhưng vẫn còn khoảng cách so với kỳ vọng trong nhiều lĩnh vực khác như y tế, hành chính công, giáo dục hay du lịch.
“Chúng ta không thể chỉ tính GDP bằng con số, mà còn đo bằng nụ cười của người dân,” bà Nguyễn Đỗ Quyên nhấn mạnh. Theo bà, những cải thiện trong trải nghiệm người dân – từ thủ tục hành chính đơn giản, bác sĩ thân thiện, giáo viên sáng tạo, đến dịch vụ bán lẻ, du lịch, logistics thuận tiện – đều góp phần tạo nên năng suất xã hội thực sự.
Doanh nghiệp tư nhân có vai trò quan trọng trong việc mang lại “nụ cười thật”: doanh nghiệp đóng góp công nghệ, tổ chức và nhân lực; Nhà nước đảm bảo chuẩn mực, hạ tầng và chính sách. Khi hai bên cùng nhìn về một mục tiêu – chất lượng cuộc sống của con người – thì mọi nguồn lực đều được tối ưu.
Trong bối cảnh toàn cầu, Việt Nam đang bước vào giai đoạn “dịch vụ hóa” nền kinh tế, nơi năng suất, đổi mới sáng tạo và chất lượng phục vụ trở thành yếu tố cạnh tranh cốt lõi. Nếu coi chất lượng dịch vụ là hạ tầng mềm của quốc gia, thì việc “làm cho người dân vui hơn” không chỉ là mục tiêu xã hội mà còn là chiến lược phát triển kinh tế bền vững.
Theo các chuyên gia, để đạt được mục tiêu đó, cần tiếp tục xã hội hóa giáo dục, y tế, du lịch và văn hóa – khuyến khích doanh nghiệp tham gia với vai trò đối tác, không chỉ là nhà tài trợ; Tăng cường chuyển đổi số dịch vụ công; xây dựng hệ thống dữ liệu kết nối người dân – doanh nghiệp – chính quyền; Đo lường thường xuyên mức độ hài lòng của người dân trong từng lĩnh vực dịch vụ; Hình thành “bản đồ hạnh phúc” của Việt Nam, nơi mỗi địa phương được đánh giá không chỉ bằng thu nhập, mà bằng mức độ vui vẻ, tự hào và tin tưởng của người dân.
“Đối tượng của dịch vụ là con người, và đích đến của mọi ngành dịch vụ là chất lượng cuộc sống. Khi người dân vui hơn, cười nhiều hơn, đó là minh chứng rõ ràng nhất cho một Việt Nam hạnh phúc,” bà Quyên nói.
Hạnh phúc của người dân trở thành thước đo của tăng trưởng.
Chìa khóa kiến tạo quốc gia hạnh phúc
Theo bà Quyên, hai Nghị quyết 71 (về giáo dục) và 72 (về y tế) của Bộ Chính trị đã mở ra một mô hình mới về hợp tác công - tư. Đây không chỉ là cải cách chính sách mà là thay đổi cách tiếp cận: Nhà nước giữ vai trò kiến tạo, còn doanh nghiệp tham gia trực tiếp trong cung cấp dịch vụ xã hội – y tế, giáo dục, du lịch, bán lẻ – hướng tới nâng cao đời sống người dân.
Bà Quyên đề xuất một loạt sáng kiến cụ thể, có thể làm ngay và “đo được nụ cười thật của người dân” là kiểm tra sức khỏe định kỳ hàng năm cho toàn dân – hợp tác công – tư giữa hệ thống y tế công, các bệnh viện tư nhân và chuỗi nhà thuốc. Theo đó, hàng chục vạn bác sĩ, dược sĩ, điều dưỡng của khu vực tư có thể cùng y tế cơ sở ở 34 tỉnh, thành thực hiện khám và tư vấn sức khỏe định kỳ, kết nối dữ liệu vào Sổ sức khỏe điện tử toàn dân.
Chẳng hạn chương trình “Proud Vietnam – Du lịch cộng đồng tự hào Việt Nam” – mô hình doanh nghiệp du lịch, chính quyền địa phương, hiệp hội phụ nữ, thanh niên cùng tổ chức du lịch bền vững. Người dân không chỉ có thêm thu nhập, mà còn được tự hào kể câu chuyện về quê hương mình. Hạnh phúc khi ấy không chỉ đến từ việc ‘được phục vụ’, mà còn từ việc ‘được góp phần’.
Theo bà Quyên, hạnh phúc không phải là khẩu hiệu. Khi người dân cảm thấy được chăm sóc, được học hỏi, được tôn trọng và tự hào về nơi mình sống – đó chính là thước đo cuối cùng của mọi chính sách công – tư.
Năm 2025, Việt Nam đứng thứ 46/143-147 quốc gia và vùng lãnh thổ trong Báo cáo Hạnh phúc Thế giới, tăng 8 bậc so với năm 2024.
Click to expand...
