aidokhongphailatoi
Chịu khó la liếm
Khương Công Phụ - người Việt duy nhất làm đến chức Tể tướng triều Đường
Trước Khương Công Phụ, nước Việt có Phùng Đái Tri thi đỗ ở phương Bắc được Vua Đường Cao tổ (618-626) hạ lời khen “Hồ Việt nhất gia”. Tuy nhiên, đỗ Trạng nguyên và giữ chức Tể tướng - đứng đầu triều đình Trung Quốc thì chỉ có duy nhất Khương Công Phụ.
baothanhhoa.vn
Khương Công Phụ - người Việt duy nhất làm đến chức Tể tướng triều Đường
20:14 01/04/2022
(Baothanhhoa.vn) - Trước Khương Công Phụ, nước Việt có Phùng Đái Tri thi đỗ ở phương Bắc được Vua Đường Cao tổ (618-626) hạ lời khen “Hồ Việt nhất gia”. Tuy nhiên, đỗ Trạng nguyên và giữ chức Tể tướng - đứng đầu triều đình Trung Quốc thì chỉ có duy nhất Khương Công Phụ.
Về làng cổ Tường VânLàng cổ Tường Vân
Khương Công Phụ - người Việt duy nhất làm đến chức Tể tướng triều ĐườngĐền thờ Khương Công Phụ tại xã Định Thành (Yên Định). Ảnh: Kiều Huyền
Khương Công Phụ (731-805), người Ái châu, nay là thôn Tường Vân, xã Định Thành (Yên Định), từ bé đã nổi tiếng thông minh, có trí nhớ tuyệt vời, làu làu Tứ thư, Ngũ kinh và thấu hiểu nghĩa lý trong Kinh thư, Kinh lễ... (theo Danh nhân Thanh Hóa, tập 1, NXB Thanh Hóa, 2005).
Sinh ra, lớn lên trong thời Bắc thuộc, Khương Công Phụ sang kinh đô Trường An của nhà Đường (Trung Quốc) tham gia khoa thi tuyển dụng hiền tài năm Canh Tý 780, dưới triều Đường Đức tông và trở thành trạng nguyên người Việt đầu tiên đỗ đạt ở Trung Quốc.
Trong lịch sử có ghi nhận một số vị trạng nguyên nước ta có tài năng lỗi lạc, học vấn uyên bác, khi sang sứ cũng được hoàng đế Trung Quốc phong làm trạng nguyên, nên người đời gọi là “Lưỡng quốc trạng nguyên” như: Mạc Đĩnh Chi, Nguyễn Đăng Đạo..., nhưng trường hợp Khương Công Phụ thì khác hẳn.
Sau khi đứng đầu khoa thi, Khương Công Phụ được vua Đường đặc cách phong chức Hiệu thư lang. Với nhiều ý tưởng xuất sắc, trong đó có việc dâng lên “kế sách trị nước”, vua Đường Đức tông rất kính nể, cho Khương Công Phụ làm Hữu thập di Hàn Lâm học sĩ, kiêm chức Kinh triệu hộ tào tham quân. Đặc biệt, nhờ sự kiện ông can gián vua trong việc binh loạn Trường An mà được thăng chức Gián nghị Đại phu Đồng trung thư môn hạ Bình Chương sự, tương đương chức Tể tướng. Việc này trong chính sử “Cựu Đường thư”, “Tân Đường thư”... mà sau này “Khương Công Phụ sự trạng khảo” của Nhữ Bá Sĩ có ghi. Chính Vua Đường Đức tông đích thân tặng ông bài thơ ca ngợi đồng thời biệt thưởng ban cho túi gấm thêu màu đỏ như một ân tứ bậc nhất triều đình vì tài năng và đức độ ngay thẳng.
Nhờ Khương Công Phụ mà Vua Đường nhiều phen thoát được họa lớn, nhưng cũng chính sự ngay thẳng đã làm hại ông. Năm 784, khi binh loạn còn chưa dứt, thấy vua làm lễ hậu táng xây tháp cho công chúa Đường An, Khương Công Phụ đã viết văn can gián với mong muốn đức vua nên chú trọng nuôi quân hưng thịnh để nước được yên. Vua Đường Đức tông không bằng lòng giáng chức ông xuống là Tả thứ tử, nhận việc trông dạy học cho Thái tử. Năm 792, ông lại bị biếm chức xuống là Tuyền Châu biệt giá. Đến khi Đường Thuận tông lên ngôi mới cho ông làm Cát Châu Thứ sử. Tiếc là tuổi cao sức yếu, ông chưa nhậm chức thì mất. Sau này, Vua Đường Hiến tông truy tặng ông chức Lễ Bộ thượng thư.
