Giới chuyên gia dự đoán tác phẩm của Đặng Thái Huyền hoàn toàn có khả năng xô đổ doanh thu của "Bộ tứ báo thủ", mở ra cột mốc mới cho dòng phim chiến tranh Việt Nam.
"Mưa đỏ" bùng nổ doanh thu, sắp xô đổ "Bộ tứ báo thủ"?
Gần đây, phim Mưa đỏ trở thành hiện tượng bùng nổ phòng vé Việt. Theo số liệu của Box Office Vietnam, vào tối 28/8, tác phẩm của đạo diễn Đặng Thái Huyền cán mốc 200 tỷ đồng sau 1 tuần ra rạp. Thành tích này đưa Mưa đỏ vượt qua Địa đạo (173 tỷ đồng) để trở thành bộ phim chiến tranh Việt Nam có doanh thu cao nhất lịch sử.Trước đó, Mưa đỏ cũng lập kỷ lục là phim chiến tranh Việt Nam đạt 100 tỷ đồng doanh thu nhanh nhất mọi thời đại (sau 3 ngày). Tốc độ chạm mốc 100 tỷ đồng, 200 tỷ đồng của Mưa đỏ gây bất ngờ khi tương đương với nhiều phim thương mại ăn khách trước đó như Bộ tứ báo thủ (Trấn Thành), Lật mặt 7: Một điều ước (Lý Hải), Mai (Trấn Thành)...
Ở ngày đầu công chiếu, Mưa đỏ cũng thu về 46 tỷ đồng, trở thành phim lịch sử - chiến tranh có doanh thu mở màn cao nhất mọi thời đại tại phòng vé Việt Nam.
Bộ phim "Mưa đỏ" liên tiếp lập nên nhiều cột mốc doanh thu cho dòng phim chiến tranh Việt Nam (Ảnh: Galaxy).
Trung bình mỗi ngày phim đạt khoảng 4.700 suất chiếu trên toàn quốc. Với tỷ lệ lấp đầy suất chiếu trung bình hơn 44%, tác phẩm có sức hút vượt trội, áp đảo các phim ngoại như Thanh gươm diệt quỷ: Vô hạn thành... Các từ khóa về Mưa đỏ cũng liên tục được dân mạng tìm kiếm trên các nền tảng mạng xã hội, nhận nhiều bài đánh giá tích cực từ khán giả.
Tính đến tối 30/8, phim Mưa đỏ thu về hơn 280 tỷ đồng. Với tốc độ gia tăng doanh thu như hiện tại, bộ phim được nhiều khán giả và giới chuyên gia dự đoán sẽ tiếp tục chạm mốc các kỷ lục mới trong thời gian tới.
Mưa đỏ có nhiều yếu tố thuận lợi để tích lũy doanh thu, như thời điểm phát hành sát đại lễ 2/9, nội dung nhiều cảm xúc, phù hợp với tinh thần yêu nước đang bùng nổ thời gian qua.
Những bài viết nhận xét về phim liên tục được dân mạng bàn luận sôi nổi (Ảnh: Đoàn phim cung cấp).
Nhà phê bình phim Lê Hồng Lâm nhận định, Mưa đỏ là phim chiến tranh có tầm vóc, được dàn dựng công phu, tâm huyết, nhiều đại cảnh hoành tráng. Tác phẩm là minh chứng cho thấy điện ảnh Việt Nam hoàn toàn có thể sản xuất những phim chiến tranh có giá trị sản xuất chất lượng cao tương tự. Ông Lê Hồng Lâm “choáng ngợp” trước doanh thu của Mưa đỏ và dự đoán phim về đích ở mốc hơn 300 tỷ đồng.
Chuyên gia truyền thông phim Ân Nguyễn dự đoán với phóng viên Dân trí, Mưa đỏ hoàn toàn có thể vượt qua Bộ tứ báo thủ (329 tỷ đồng) để trở thành phim Việt có doanh thu cao nhất năm nay.
“Thành công của bộ phim sẽ cổ vũ những nhà làm phim khác thực hiện chủ đề về chiến tranh. Để đạt được hiệu ứng như Mưa đỏ không phải dễ dàng, tuy nhiên từ cột mốc của Mưa đỏ, tôi nghĩ các phim chiến tranh về sau nếu làm tốt thì mốc trăm tỷ doanh thu cũng sẽ trong tầm tay”, chuyên gia Ân Nguyễn đưa ra ý kiến.
Cột mốc mới của phim chiến tranh, phá vỡ định kiến kéo dài hàng thập kỷ
Trước đây, xuyên suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ và nhiều năm sau đó, chiến tranh từng là đề tài chủ lực của điện ảnh Việt. Ở thời kỳ đỉnh cao, điện ảnh cách mạng đã cho ra đời nhiều tác phẩm huyền thoại như Con chim vành khuyên (1962), Chị Tư Hậu (1963), Nổi gió (1966), Vĩ tuyến 17 ngày và đêm (1972), Cánh đồng hoang (1980), Biệt động Sài Gòn (1985)…Tuy nhiên, khoảng hơn 20 năm trở lại đây, phim chiến tranh gần như vắng bóng trên màn ảnh rộng. Một số phim như Ký ức Điện Biên, Sống cùng lịch sử… ra rạp với doanh thu “chạm đáy”. Mùi cỏ cháy - một tác phẩm mang dấu ấn chuyên môn ấn tượng, đoạt nhiều giải thưởng lớn của đạo diễn Nguyễn Hữu Mười và Vũ Đình Thân - cũng chật vật khi công chiếu năm 2012.
Một cảnh trong phim "Mùi cỏ cháy" (Ảnh: Tư liệu).
Không ít người cho rằng Việt Nam là đất nước có bề dày lịch sử oai hùng, nhưng lại thiếu vắng những bộ phim lịch sử hấp dẫn, được số đông khán giả đón nhận. Thậm chí, người xem mặc định rằng phim chiến tranh thường là những tác phẩm khô cứng. Tuy nhiên, mọi thứ dường như đã thay đổi...
Hồi tháng 4, phim Địa đạo của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên ghi dấu ấn khi thu về 173 tỷ đồng, tạo hiệu ứng tốt nhân dịp đại lễ 30/4, nay lại đến cơn sốt Mưa đỏ. Khán giả nhận xét, sự thành công rực rỡ của Địa đạo và Mưa đỏ đã mở ra một cột mốc mới chói lọi cho dòng phim chiến tranh Việt Nam.
Đặc biệt, những thành tích này cần được xét trên nhiều phương diện, không chỉ là kỷ lục doanh thu mà còn mang nhiều ý nghĩa. Hai bộ phim có khả năng chạm tới số đông công chúng, kéo khán giả ùn ùn ra rạp, xóa tan những định kiến trước đó về dòng phim chiến tranh, lịch sử.
Ê-kíp "Mưa đỏ" mất nhiều năm khảo sát địa hình, đầu tư bối cảnh hoành tráng ngay bên dòng sông Thạch Hãn ở Quảng Trị (Ảnh: Đoàn phim cung cấp).
Lý giải hiện tượng này, giới chuyên gia cho rằng đến từ 2 yếu tố. Ông Ân Nguyễn phân tích, yếu tố quan trọng hàng đầu đối với sự thành công của Mưa đỏ và Địa đạo là sự dịch chuyển về thị hiếu khán giả.
Trong bối cảnh đất nước kỷ niệm những mốc son lịch sử lớn: 50 năm Ngày thống nhất đất nước; 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, công chúng - đặc biệt là thế hệ trẻ - đã bắt đầu quan tâm hơn đến dòng phim lịch sử, chiến tranh.
Sau những suất chiếu Mưa đỏ, hàng ngàn bạn trẻ đã chia sẻ nhiều bài nhận xét lên mạng xã hội, bày tỏ sự xúc động về câu chuyện bi hùng của cuộc chiến 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ Quảng Trị.
Nhờ sợi dây kết nối của điện ảnh, người trẻ có sự thấu hiểu, đồng cảm sâu sắc với một thời hoa lửa. Thậm chí, không ít khán giả trẻ cho rằng 2 tiếng xem Mưa đỏ, Địa đạo giúp họ có hứng thú hơn với môn lịch sử, tò mò khám phá thêm nhiều câu chuyện quá khứ, biết ơn sự hy sinh xương máu của thế hệ ông cha đã ngã xuống cho hòa bình hôm nay.
Yếu tố thứ hai giúp Mưa đỏ, Địa đạo mở ra cột mốc mới cho dòng phim chiến tranh, đó là sự đầu tư kỹ lưỡng, chỉn chu. Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, đạo diễn Đặng Thái Huyền đều ấp ủ xây dựng kịch bản phim gần một thập kỷ, kiên nhẫn vượt qua nhiều thử thách để gặt hái “quả ngọt” với Địa đạo, Mưa đỏ.
Không còn là những tác phẩm chiến tranh có kỹ xảo sơ sài, hai bộ phim này đều gây ấn tượng bởi phần hình ảnh được đầu tư hoành tráng, nhiều góc máy nghệ thuật. Đặc biệt, ê-kíp Mưa đỏ, Địa đạo không thể thành công nếu không nhận được sự hỗ trợ lớn về vũ khí, khí tài từ quân đội và Bộ Quốc phòng.
Nhờ đó, Địa đạo xây dựng bối cảnh công phu, tái hiện cuộc chiến trên nhiều không gian, trong địa đạo, trên mặt đất, trên mặt sông và dưới lòng sông Củ Chi - vùng đất bị giày xéo dưới làn bom đạn của Mỹ năm 1967.
Tương tự, Mưa đỏ cũng tái hiện chân thực sự khốc liệt của cuộc chiến tại Thành cổ Quảng Trị mùa hè 1972. Phim có 40 bối cảnh chính được quay tại thị xã Quảng Trị, bên dòng sông Thạch Hãn, đưa những hình ảnh sống động về địa hình chiến sự, đường hầm, trạm pháo, sân bay dã chiến, công sự phòng thủ, bệnh xá…
Quá trình đầu tư bối cảnh, hình ảnh kỹ lưỡng kết hợp với sự thay đổi hình thức tiếp cận đề tài, kể chuyện bằng ngôn ngữ điện ảnh, đã giúp các bộ phim nâng cảm xúc lên cao trào, đưa những câu chuyện chiến tranh chạm đến trái tim khán giả.
Khán giả đánh giá cao sự cải thiện về ngôn ngữ điện ảnh, sự đầu tư chỉn chu trong các phim chiến tranh gần đây (Ảnh: Đoàn phim cung cấp).
Biên kịch Đặng Thanh Bình (Hội Điện ảnh TPHCM) chia sẻ với phóng viên Dân trí, Mưa đỏ mang đến cho chị mỹ cảm đẹp về dòng phim chiến tranh khi có nhiều chi tiết mang ngôn ngữ điện ảnh đậm nét.
"Tôi rất vui vì dòng phim chiến tranh hiện tại đã được đầu tư nghiêm túc và được khán giả đón nhận nhiệt thành, suất chiếu dày đặc với doanh thu tăng từng ngày… Tôi đặc biệt thích cách nữ đạo diễn phim Mưa đỏ xử lý chi tiết chiếc khăn rằn Nam Bộ vừa nhẹ nhàng tinh tế vừa mạnh mẽ quyết liệt.
Hình ảnh khăn vắt lên vai, khăn trao tình cảm, khăn là vũ khí… để cuối cùng khăn rơi xuống, ẩn dụ về quyết tâm bảo vệ mảnh đất cong cong hình chữ S - Việt Nam. Biểu tượng rất đẹp, ngôn ngữ điện ảnh rất đẹp", biên kịch Đặng Thanh Bình cho biết.
Cùng quan điểm, chuyên gia phim Nguyễn Tuân nhận xét Mưa đỏ là phim chiến tranh đủ tốt, để nhớ về một nền điện ảnh thời chiến giàu cảm xúc ngày xưa.
"Hình ảnh ẩn dụ với hai người lính ở hai bên chiến tuyến, có hai người mẹ đang đợi ở nhà, nằm trên đất, đối diện nhau, chiếc khăn rằn đứt đôi, nằm chính giữa hai người lính với hình chữ S được thể hiện "một cách vô tình" thật ấn tượng.
Không nhiều phim Việt để ý được tiểu tiết và đưa hình ảnh ẩn dụ vào phim, Mưa đỏ làm được chi tiết thật đắt giá. Nó khiến tác phẩm không chỉ tôn vinh sự hy sinh, mà đâu đó còn là nỗi đau của chiến tranh, những mất mát không thể bù đắp", ông Nguyễn Tuân nói.
Từ cơn sốt ngắn hạn đến giấc mơ về dòng phim bom tấn
Theo giới chuyên gia, để hiện tượng Mưa đỏ không chỉ là cơn sốt nhất thời, mà mở ra tương lai về một dòng phim chiến tranh có sức sống bền bỉ, liên tiếp thành "bom tấn" màn ảnh Việt là một hành trình nhiều thử thách.Để hiện thực hóa ước mơ này, đòi hỏi sự chung tay, nỗ lực của giới làm phim, từ biên kịch, đạo diễn, hãng phim tư nhân cho đến sự đồng hành của các đơn vị Nhà nước.
Chia sẻ tại buổi ra mắt phim "Mưa đỏ" tại TPHCM hôm 20/8, đạo diễn Đặng Thái Huyền tin rằng sẽ còn nhiều thế hệ trẻ tiếp tục làm phim về những câu chuyện lịch sử của đất nước (Ảnh: Ban tổ chức).
Biên kịch Đặng Thanh Bình cho rằng, dù thời đại thay đổi, sức mạnh yêu nước, tinh thần dân tộc luôn là niềm tự hào của người Việt Nam. Trước đây, hầu hết phim lịch sử - đặc biệt là phim chiến tranh - đều do cơ quan Nhà nước sản xuất hoặc đặt hàng. Sự tham gia gần đây của các hãng phim, nhà phát hành tư nhân kết hợp đơn vị Nhà nước trong dòng phim chiến tranh là tín hiệu rất tích cực, không chỉ với thị trường điện ảnh mà còn với văn hóa nói chung.
Theo nữ biên kịch, để phim lịch sử nói chung, phim chiến tranh nói riêng, thành dòng phim ăn khách, có chỗ đứng lâu dài, cần nhiều thời gian, sự đầu tư về vốn cũng như chiến lược quảng bá dài hạn. "Nếu thế hệ trẻ không được xem phim lịch sử, đó sẽ là một thiếu sót lớn", biên kịch Đặng Thanh Bình nhấn mạnh.
Chuyên gia Ân Nguyễn phân tích, các phim chiến tranh có đại cảnh hoành tráng như Địa đạo, Mưa đỏ đặt ra thách thức lớn cho các nhà làm phim tư nhân về kinh phí và bối cảnh. Tuy nhiên, phim chiến tranh vẫn có thể tiếp cận qua những góc nhìn nhỏ hơn.
"Đó có thể là những câu chuyện đời thường, những trận đánh cỡ nhỏ, nhân vật đặc biệt trong lịch sử. Một số dự án đang được khởi động như phim của đạo diễn Hoàng Nam hay phim về điệp viên Phạm Xuân Ẩn của Charlie Nguyễn rất đáng hy vọng. Tôi mong có thêm nhiều phim về thể loại này để mang đến trải nghiệm đa dạng cho khán giả", ông Ân Nguyễn đưa ra ý kiến.
Nhà sản xuất "Địa đạo" không công bố mức kinh phí cụ thể, nhưng nhiều nguồn tin cho biết phim được thực hiện cao hơn mức 55 tỷ đồng (Ảnh: Đoàn phim cung cấp).
Bàn về tiềm năng của dòng phim chiến tranh ở Việt Nam và những giải pháp để phá vỡ những rào cản, khó khăn, đạo diễn Đỗ Quốc Trung nhận định: Yếu tố quan trọng nhất là sự nghiêm túc, chỉn chu, tận hiến của giới làm phim.
"Nếu các nhà sản xuất lười biếng, thiếu sáng tạo, cứ lặp lại công thức cũ mà không đổi mới cách kể chuyện thì dù thể loại nào cũng chỉ là làn sóng nhất thời. Để dòng phim chiến tranh thật sự sống được, cần đầu tư trí tuệ, làm nên những đại cảnh quy mô, cần chú trọng diễn xuất của diễn viên và nhiều yếu tố khác.
Bắt buộc phải làm với sự nghiêm túc cao độ. Nếu làm được như vậy, chắc chắn tương lai chúng ta sẽ có thêm nhiều tác phẩm chất lượng cho dòng phim này", đạo diễn Đỗ Quốc Trung cho biết.
Theo ông Trung, những năm vừa qua, nhiều biên kịch, nhà làm phim trẻ vì thiếu trải nghiệm sống với đề tài lịch sử, chiến tranh nên dè chừng khi tiếp cận dòng phim này. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất vẫn là rủi ro kinh tế.
"Trước đây, nhiều phim lịch sử chiến tranh do Nhà nước đặt hàng không gặt hái hiệu quả kinh tế cao, khiến các đơn vị tư nhân e dè. Tuy nhiên, qua thành công của Địa đạo và Mưa đỏ, có thể kỳ vọng sự quan tâm của nhà sản xuất và nhà đầu tư tư nhân sẽ tăng lên. Dẫu vậy, rủi ro khi rót vốn lớn vào phim lịch sử vẫn là một trở ngại đáng kể.
Trên thế giới, nhiều quốc gia đã có chính sách hỗ trợ các đơn vị làm phim tư nhân về đề tài lịch sử, như lập nên quỹ văn hóa hoặc hỗ trợ trang thiết bị, nhân lực quần chúng. Nếu không có sự đồng hành, hỗ trợ từ Nhà nước, thì đó sẽ là rào cản lớn nhất đối với các nhà làm phim muốn thực hiện dòng phim này", đạo diễn Đỗ Quốc Trung nhận định.
