Don Jong Un
Địt xong chạy
Các quan chức kinh tế Mỹ và Trung Quốc gặp nhau tại Stockholm nhằm gia hạn thỏa thuận đình chiến thương mại trước hạn chót 12/8. Cuộc đàm phán diễn ra trong bối cảnh Mỹ duy trì sức ép thuế quan và Trung Quốc kiểm soát xuất khẩu khoáng sản chiến lược. Dù có khả năng gia hạn thêm 90 ngày, căng thẳng về Đài Loan và công nghệ vẫn là trở ngại lớn cho tiến trình đối thoại.
Các quan chức kinh tế cấp cao của Mỹ và Trung Quốc đã gặp nhau tại Stockholm vào thứ Hai để tiếp tục đàm phán nhằm giải quyết các tranh chấp kinh tế kéo dài – trung tâm của căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Cuộc họp kéo dài hơn năm giờ, với mục tiêu gia hạn thỏa thuận ngừng leo thang thêm ba tháng.
Đoàn đàm phán Mỹ do Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent dẫn đầu đã có mặt tại Rosenbad – văn phòng Thủ tướng Thụy Điển – vào đầu giờ chiều. Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong cũng được ghi nhận có mặt qua các đoạn video tại hiện trường.
Trung Quốc đang đứng trước thời hạn 12/8 để đạt được một thỏa thuận thuế quan lâu dài với chính quyền Tổng thống Trump, sau các thỏa thuận sơ bộ đạt được trong tháng 5 và 6, nhằm xoa dịu căng thẳng sau hàng tuần leo thang và gián đoạn nguồn cung đất hiếm.
Các nhà đàm phán rời trụ sở vào khoảng 8 giờ tối mà không phát biểu với truyền thông. Cuộc đàm phán dự kiến sẽ tiếp tục vào ngày hôm sau.
Trong cuộc họp báo cùng Thủ tướng Anh Keir Starmer tại Scotland, Tổng thống Trump xác nhận diễn biến của cuộc đàm phán và nói: “Tôi muốn thấy Trung Quốc mở cửa nền kinh tế của họ.”
Nếu không đạt được thỏa thuận, các mức thuế của Mỹ có thể quay trở lại mức ba chữ số, gây gián đoạn nghiêm trọng chuỗi cung ứng toàn cầu, tương đương với một lệnh cấm thương mại song phương.
Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer cho biết ông không kỳ vọng vào “một đột phá lớn” tại vòng đàm phán ở Stockholm, mà tập trung vào việc theo dõi thực thi các thỏa thuận đã đạt được. “Chúng tôi cần đảm bảo dòng chảy khoáng sản quan trọng được duy trì, đồng thời đặt nền tảng cho thương mại cân bằng hơn trong tương lai,” ông nói với CNBC.
Cuộc đàm phán tại Stockholm diễn ra ngay sau khi Mỹ tuyên bố áp mức thuế 15% đối với hầu hết hàng hóa nhập khẩu từ EU vào Chủ Nhật.
Các nhà phân tích thương mại nhận định khả năng cao hai bên sẽ gia hạn thêm 90 ngày thỏa thuận ngừng leo thang thuế quan và kiểm soát xuất khẩu, mở đường cho cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào cuối tháng 10 hoặc đầu tháng 11.
Washington cũng thông báo đã tạm thời đình chỉ một số hạn chế xuất khẩu công nghệ đối với Trung Quốc nhằm không làm gián đoạn đàm phán và tạo điều kiện cho cuộc gặp lãnh đạo hai nước.
Tuy nhiên, tại Washington, Quốc hội Mỹ đang gia tăng sức ép đối với Trung Quốc bằng các dự luật mới nhắm vào các vấn đề nhân quyền, Đài Loan và các nhóm bất đồng chính kiến. Những động thái này có thể khiến Bắc Kinh phản ứng gay gắt, đe dọa làm phức tạp tiến trình đàm phán.
Theo nguồn tin của Reuters, Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức đang trì hoãn một chuyến thăm Mỹ dự kiến diễn ra trong tháng 8. Chuyến đi này, nếu diễn ra, có thể khiến Trung Quốc phản ứng mạnh mẽ và ảnh hưởng tiêu cực đến đàm phán thương mại. Bắc Kinh xem Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời, trong khi Washington có các hành động thể hiện sự ủng hộ đối với Đài Bắc.
Các vòng đàm phán trước đây tại Geneva và London tập trung vào việc giảm thuế trả đũa, khôi phục dòng chảy khoáng sản đất hiếm bị Trung Quốc gián đoạn, cũng như giải quyết các hạn chế của Mỹ đối với chip AI H20 của Nvidia và các mặt hàng công nghệ khác.
Tuy nhiên, các cuộc đàm phán vẫn chưa đi sâu vào những vấn đề kinh tế cốt lõi – như khiếu nại của Mỹ rằng mô hình kinh tế nhà nước định hướng xuất khẩu của Trung Quốc đang khiến thị trường toàn cầu bị ngập hàng giá rẻ, hay phản ứng của Bắc Kinh trước các kiểm soát xuất khẩu mà Mỹ cho là nhằm bảo vệ an ninh quốc gia nhưng bị Trung Quốc xem là nỗ lực kìm hãm phát triển.
Scott Kennedy – chuyên gia về kinh tế Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) – nhận định các vòng đàm phán tại Geneva và London chủ yếu nhằm đưa quan hệ thương mại trở lại quỹ đạo, để sau đó có thể tiếp cận các vấn đề mấu chốt một cách thực chất hơn.
Bộ trưởng Bessent đã bày tỏ ủng hộ việc gia hạn thời hạn và nhấn mạnh mong muốn Trung Quốc tái cấu trúc nền kinh tế, chuyển hướng từ phụ thuộc xuất khẩu sang tăng tiêu dùng nội địa – một mục tiêu mà Mỹ đã theo đuổi từ lâu.
Các nhà phân tích cho rằng đàm phán với Trung Quốc sẽ phức tạp hơn nhiều so với các nước châu Á khác, đòi hỏi thêm thời gian và sự kiên nhẫn. Lợi thế của Trung Quốc trong kiểm soát nguồn cung đất hiếm và nam châm công nghiệp – vốn là đầu vào thiết yếu cho nhiều ngành công nghiệp, từ quốc phòng đến ô tô – vẫn là đòn bẩy quan trọng trong các cuộc đàm phán với Mỹ.
