Don Jong Un
Súng hết đạn
Ngai vàng triều Nguyễn trước khi bị phá hoại. (Hình: Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế)
Vụ một người dân vào Đại Nội Huế bẻ gãy ngai vàng của vua nhà Nguyễn cho thấy nhiều vấn đề về việc bảo vệ di tích lịch sử, bảo tồn bảo vật quốc gia.
Sáng 24 Tháng năm, ông Phương Tâm mua vé vào cổng Đại Nội Huế. Vào khu vực điện Thái Hòa, ông leo qua hàng rào bảo vệ, ngồi lên ngai vàng triều Nguyễn rồi bẻ phần tựa bên trái của ngai vàng, đập phá làm gãy thành nhiều mảnh. Vụ việc này khiến người dân quan tâm hơn tới ngai vàng của một đế chế hùng mạnh nhất lịch sử Việt Nam.
Người Việt đã coi nhiều bộ phim về các hoàng triều tại Trung Quốc, nên trong hình dung của người dân, ngai vàng phải hoàn toàn được làm bằng vàng rồng, uy nghi lộng lẫy thể hiện vị thế của nhà vua. Rồi xảy ra vụ ngai vàng bị bẻ gãy, khiến dư luận bất ngờ vì ngai vua chẳng khác gì cái ghế bình thường, được bọc thêm một ít vàng mỏng mà thôi.
Có người đặt nghi vấn rằng liệu ngai vua có bị làm giả, thay thế ngai vàng nguyên bản thành sản phẩm trưng bày hay không? Nhưng nếu coi lại các hình ảnh sử liệu chụp từ lúc các vua nhà Nguyễn còn tại vị, cũng là cái ghế bằng gỗ đơn sơ. Sử sách ghi lại là ngai được làm bằng gỗ quý, chạm khắc tinh xảo, sơn son thếp vàng chứ cũng không phải bằng vàng ròng toàn bộ.
Một số tài liệu cho rằng ngai vàng này được làm từ thời vua Gia Long, hoặc vua Minh Mạng, sau đó được vua Khải Định cho sửa lại vào năm 1923.
Nhắc lại một chút về lịch sử, Gia Long là vị hoàng đế đầu tiên có công thống nhất hai miền Nam – Bắc trọn vẹn từ Ải Nam Quan tới mũi Cà Mau. Nước Đại Việt thời Lý, Trần, Lê thì chỉ gồm miền Bắc và một phần miền Trung. Tới thời Trịnh – Nguyễn phân tranh thì mỗi bên chiếm giữ một nửa. Thậm chí thời Quang Trung Nguyễn Huệ tuy mạnh nhưng cũng không thể thống nhất đất nước được. Đại Việt giai đoạn đó tới ba người xưng vương xưng đế, gồm Nguyễn Huệ xưng đế lấy hiệu là Quang Trung, đóng đô ở Phú Xuân (Huế); anh ruột Nguyễn Huệ là Nguyễn Nhạc cũng xưng đế, lấy hiệu là Thái Đức, đóng đô ở Quy Nhơn (Bình Định); và Nguyễn Ánh xưng vương ở Nam bộ. Khi Nguyễn Nhạc từ bỏ đế hiệu, nhường toàn quyền lại cho Nguyễn Huệ thì Nguyễn Ánh cũng đang dần lấy lại thanh thế ở miền Nam. Tức là giai đoạn đó vẫn có hai vua phân chia đất nước.
Chỉ tới khi đánh bại hoàn toàn quân Tây Sơn, Nguyễn Ánh lên ngôi hoàng đế, lấy hiệu Gia Long, đổi tên nước thành Việt Nam thì đất nước mới thống nhất, giang sơn liền một dãy. Nói như vậy để thấy sự hùng mạnh và những chiến công lỗi lạc của vua Gia Long. Nếu ngai vàng được làm vào thời Gia Long thì nó quá đơn giản so với vị thế của nhà vua lúc đó.
Chưa hết, con trai vua Gia Long là vua Minh Mạng còn nâng tầm đất nước lên thành một siêu cường trong khu vực thời bấy giờ. Vua Minh Mạng đổi tên Việt Nam thành Đại Nam. Thôn tính gần như toàn bộ Chân Lạp (Campuchia) và Ai Lao (Lào), thời vua Minh Mạng thì biên giới Đại Nam từng giáp với Thái Lan. Vua Minh Mạng đã mở rộng diện tích lãnh thổ lên một con số chưa từng có trong lịch sử người Việt: tới 557,000km2 (bây giờ chỉ là 331.698km2). Nếu vua Minh Mạng cho làm ngai vàng này thì có thể thấy nhà vua quá khiêm tốn so với tầm vóc vĩ đại mà ông đã đóng góp cho giang sơn đất nước.
Trong khi đó, cái ghế của các quan chức ******** thì uy nghi bệ vệ gấp 100 lần ngai vua. Cái ghế đáng chú ý nhất là ghế của ông Nông Đức Mạnh. Năm 2015, dư luận dậy sóng với hình ảnh ông Mạnh ngồi tiếp khách trên ghế chạm trổ hình rồng, nội thất dát vàng toàn bộ
Ngoài ghế ông Mạnh ra thì cũng hiếm khi thấy các lộ ra nội thất trong nhà các quan chức ********. Vì họ giấu rất kỹ hình ảnh bên trong nhà để tránh bị dân lên án. Nhưng nhìn vào bề ngoài biệt phủ của những bí thư, chủ tịch cấp tỉnh, cấp huyện, hoặc công an, giám đốc, trưởng phòng các sở ban ngành thì có thể đoán chắc rằng cái ghế nhà quan không hề đơn giản như ngai vua.
Cũng có một số hình ảnh chỉ bị lộ ra khi quan huyện bị khám nhà, chụp hình đăng báo để dễ hình dung. Như nhà ông Đặng Thanh Minh, phó bí thư kiêm chủ tịch huyện Xuyên Mộc (Bà Rịa – Vũng Tàu). Lúc ông Minh bị công an bắt (2022), công an tới xét nhà, ông Minh ngồi trên cái ghế làm bằng gỗ quý, chạm khắc hình hai con rồng bên tay vịn. Bộ ghế này bự mấy lần ngai vua nhà Nguyễn
Thậm chí các thầy tu ********, sống bằng tiền bố thí của người dân còn ăn xài xa hoa, bàn ghế lộng lẫy hơn ngai vua chứ đừng nói gì các cán bộ quan chức nhà nước. Như ông Thích Trí Quảng, Pháp chủ Giáo hội Phật giáo CSVN thì thường xuyên ngồi trên những cái ngai gỗ quý tiền tỷ, chạm rồng tinh xảo.
Sự đối lập giữa ngai vàng của các hoàng đế triều Nguyễn và ghế ngồi của quan huyện, sư sãi ******** cho thấy sự xa hoa của đám tham quan, ma tăng thời nay khủng khiếp như thế nào. Chưa kể, ngai vua thì chỉ có một, nhưng ngai của các ma tăng sư sãi thì rất nhiều, từ trung ương tới mỗi tỉnh, mỗi huyện, mỗi xã đều có… Mà lũ sâu dân mọt nước đó càng ngày càng nhiều. Người sau tiếp bước người trước, nên ngai quan sẽ ngày một nhiều thêm, chứ không chỉ có một như ngai vua.
