Nguồn hình ảnh,Getty Images
3 giờ trước
Đã hơn ba năm kể từ khi nhà văn, người dẫn chương trình nổi tiếng Nguyễn Ngọc Ngạn về hưu, giã từ ánh đèn sân khấu, song tên tuổi của ông dường như chưa bao giờ hạ nhiệt.
Tối 12/11 (giờ Việt Nam), một bức thư ngỏ của ông được Trung tâm Thúy Nga đăng trên trang Facebook chính thức đã thu hút sự quan tâm bàn luận của đông đảo công chúng hải ngoại lẫn trong nước.
Trong thư, ông tái khẳng định "chuyện Nguyễn Ngọc Ngạn về Việt Nam không bao giờ xảy ra", và bày tỏ sự bức xúc với những video giả mạo do AI (trí tuệ nhân tạo) tạo ra, sử dụng hình ảnh và giọng nói của ông lan truyền trên mạng xã hội.
Trên các nền tảng như YouTube, Facebook, TikTok, những năm gần đây xuất hiện hàng loạt video hiện hình ông Nguyễn Ngọc Ngạn, cùng giọng nói trầm, rõ và độc đáo đặc trưng với nội dung "Nguyễn Ngọc Ngạn viết tâm thư xin về Việt Nam" hay "Nguyễn Ngọc Ngạn kể truyện ma", hoặc thậm chí phát biểu về chính trị mà chính ông khẳng định là "vô căn cứ nhưng vẫn lôi kéo được cả triệu người vào coi rồi ồn ào bàn tán".
Từ nhà riêng ở Toronto, Canada, ông Ngạn trả lời phỏng vấn qua điện thoại với phóng viên Thương Lê của BBC News Tiếng Việt, cũng là sinh hoạt đầu tiên của ông với truyền thông kể từ khi về hưu, rằng bức thư ngỏ của ông được viết ra với hai chủ đích.
"Chuyện Nguyễn Ngọc Ngạn không về Việt Nam thì không có gì là quan trọng. Nguyễn Ngọc Ngạn về Việt Nam hay không về Việt Nam nó chẳng ảnh hưởng gì đến ai. Nhưng chủ đích đầu tiên là tôi muốn nói đến trách nhiệm của truyền thông là loan tin đúng sự thật, không loan tin giả."
"Tôi không về Việt Nam mà trên YouTube tôi thấy rất nhiều video clip nói tôi về Việt Nam, ghép cả hình tôi đứng ở phi trường này kia, cái đó tôi thấy thiếu trách nhiệm về truyền thông, cho nên tôi nhắc chuyện đó chứ không phải chủ ý của tôi là nói chuyện về Việt Nam," ông chia sẻ.
Còn về chủ đích thứ hai, ông cho rằng việc dùng AI giả mạo nghệ sĩ là một vấn đề nan giải toàn cầu, và ông là một trong những người bị ảnh hưởng nhiều nhất ở Việt Nam.
"Hồi đầu tôi tưởng người ta dùng AI giả giọng nói của tôi để quảng cáo sản phẩm bán hàng, nhưng hóa ra lại có cả một âm mưu nữa về chính trị, tạo cho tôi một hình ảnh khác với hình ảnh mà cộng đồng người Việt vẫn nhìn tôi từ trước đến nay. Tất cả những video về chủ đề chính trị đó làm cho tôi cảm thấy không hài lòng, cho nên tôi phải lên tiếng," ông nói với BBC.
Nhà văn cho biết ông không sử dụng nhiều thiết bị công nghệ hay lên mạng coi tin tức, và chỉ biết đến những video giả mạo này khi được con trai mở cho xem.
"Cái điều tự nhiên là trên 80 tuổi nó phải già yếu đi, giọng nói cũng yếu đi, cái gì cũng yếu đi… Cho nên tôi cũng chỉ muốn dùng thời gian để nghỉ ngơi, không muốn coi tin tức nhiều. Tôi rất ngạc nhiên tại vì con tôi mở ra cho tôi coi, thì tôi thấy là 'Ủa, tại sao Nguyễn Ngọc Ngạn lại nói về phim Mưa Đỏ? Rồi tại sao Nguyễn Ngọc Ngạn lại nói về Trương Ngọc Ánh [diễn viên bị khởi tố, bắt tạm giam vào đầu tháng 11]? Nguyễn Ngọc Ngạn nói về lễ giỗ Tổng thống Ngô Đình Diệm?'
"Những chuyện chính trị đó, nếu họ nói đúng ý của tôi thì tôi còn cảm ơn, nhưng họ nói ngược ý của tôi, thành ra tôi cho nó là làm hại, bởi thế tôi mới lên tiếng trong thư ngỏ này," ông giải thích.
Khi BBC hỏi về việc liệu ông có hành động pháp lí nào đối với những tài khoản giả mạo, nhà văn cho biết: "Đối với những người mà họ có đầu óc gian manh, mình không sửa được họ đâu, rất là khó sửa. Cái chính bây giờ là tôi lên tiếng chỉ để cho khán thính giả đừng đi vào nghe những cái kênh đó. Khi mà khán thính giả không nghe những cái kênh giả mạo đó, có nghĩa là những người làm kênh đó họ thất bại, họ sẽ bỏ cuộc."
"Chứ bây giờ, năm nay tôi trên 80 tuổi, lại lò mò đi lo cái chuyện thưa kiện, thì chắc là tôi không làm," ông cho hay.
Vì sao Nguyễn Ngọc Ngạn 'không bao giờ' về Việt Nam?
Từ lâu, nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn đã nói ông không có ý định về Việt Nam.Trong các bài phỏng vấn trước với BBC, nhà văn từng cho biết không chỉ có các bầu show mời ông về Việt Nam, mà chính quyền cũng đã liên lạc với ông nhiều lần qua các đại sứ quán, cũng như tổng lãnh sự ở Mỹ và Canada, nhưng ông không có ý định đó.
Ông từng tâm sự trong những dòng cuối của tập hồi ký văn nghệ viết xong vào cuối năm 1994 rằng: "Mong ước của tôi vẫn là một ngày nào đó được ngồi viết văn, được làm văn nghệ trên sân khấu quê nhà. Mà dĩ nhiên, phải là một quê nhà thật sự tự do, dân chủ."
Trao đổi với BBC News Tiếng Việt hôm 14/11, ông khẳng định mình muốn về thăm quê hương.
"Tôi nghĩ là bản năng của bất cứ một người nào xa quê hương, cũng muốn trở về thăm quê hương. Cái đó là điều tự nhiên thôi, tôi cũng muốn như vậy."
"Nhưng tôi cũng có nhiều ông bạn già cùng lứa tuổi, họ cũng chưa về, giống như có người định cư ở Canada mấy chục năm mà không sang Mỹ, dù ngày trước sang Mỹ không cần visa."
"Mỗi người có một lý do riêng, thí dụ mấy ông bạn già của tôi nói là 'lúc đầu đi qua Mỹ hay qua Canada thì muốn về Việt Nam thăm quê hương, nhưng mà lúc đó còn bận làm ăn gây dựng cuộc sống, bây giờ muốn về thì tuổi nó già rồi, đi lại khó khăn, mà người thân ở trong nước có thể không còn ai'. Chính vì vậy thì họ không về nữa.
"Tôi cũng có một trong những lý do như vậy đó," ông cho biết.
Nguồn hình ảnh,Getty Images
Nhớ lắm Sài Gòn
Nhà văn, người dẫn chương trình Nguyễn Ngọc Ngạn sinh năm 1945, quê ở tỉnh Sơn Tây (nay thuộc Hà Nội), theo gia đình di cư vào Nam năm 1954.Trước năm 1975, ông là quân nhân, đồng thời làm thầy giáo. Sau ngày Sài Gòn sụp đổ, ông phải đi trại cải tạo và được trả tự do năm 1978, rồi tìm đường vượt biển ra nước ngoài với người vợ đầu cùng con trai lúc đó được hơn 4 tuổi.
Chuyến hải hành kinh hoàng đó, ông thoát chết và đến được bên kia bờ đại dương, định cư tại Canada, nhưng hai người thân yêu nhất là vợ và con đã nằm lại giữa biển khơi.
Năm 1992, ông đảm nhiệm vai trò người dẫn chương trình Thúy Nga-Paris By Night cùng với MC Nguyễn Cao Kỳ Duyên cho đến năm 2022.
Ngoài vai trò dẫn chương trình, ông cũng viết kịch cho Paris By Night và thu âm sách nói (audio book). Ông là nhà văn sở hữu nhiều cuốn sách và nhiều truyện ma do chính ông đọc bằng chất giọng đặc trưng của mình, được khán giả đón nhận nồng nhiệt.
Hiện tại, ông sống bình yên cùng người vợ sau và người con trai tại xứ sở lá phong.
Xa Việt Nam đã 47 năm, Nguyễn Ngọc Ngạn nói với BBC rằng ông nhớ nước Việt Nam trước năm 1975, nhớ nhất là Sài Gòn.
"Sơn Tây là quê của tôi, bây giờ là Hà Nội, tôi đi từ năm 9 tuổi, là vào năm 1954, thì cái hình ảnh Sơn Tây đối với tôi nó cũng còn nhưng mà nó mờ nhạt. Nhưng hình ảnh Sài Gòn thì nó đậm nét, là vì tôi đã ở đó 23 năm trước khi sang Canada, bởi vậy cái đó là mình nhớ lắm," ông bộc bạch.
"Mình cũng như bất cứ người Việt nào ở hải ngoại đều mong cho đất nước mình tiến lên, tiến nhanh lên," ông nói thêm.
"Nhưng như tôi thường nói trên Paris By Night là tiền bạc có thể đến nhanh, nhưng văn minh lúc nào cũng đến chậm. Thí dụ một người nông dân họ đang sống cuộc đời ở ruộng, bỗng dưng họ bán được cái đất đó họ trở thành triệu phú, gọi là triệu phú chân đất, thì cuộc sống họ thay đổi nhưng mà cái đầu văn minh chưa có, vẫn sống trong cái lối ngày xưa.
"Việt Nam mình bây giờ cũng vậy. Tôi nhìn về Việt Nam tôi rất là thương, tôi thấy cứ một trận mưa lớn thì bị lụt, tôi lại rất buồn, tức là sự phát triển của đất nước không đi kèm với phát triển hạ tầng, cho nên hễ mưa lớn thì lụt cả mấy ngày. Đó là những cái mà tôi rất quan tâm về đất nước," ông tâm sự.
Nguồn hình ảnh,Nguyễn Ngọc Ngạn/Getty Images
Chụp lại hình ảnh,Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn thời trẻ và hình ảnh Sài Gòn trước năm 1975