newboi
Đàn iem Duy Mạnh
17:32 | 28/09/2025
xuất khẩu mặt hàng nông sản hàng đầu của Mỹ đã sụt giảm mạnh khi Trung Quốc quay lưng với đậu tương nước này, giáng một đòn được cho là “tàn khốc” đối với nông dân, theo Financial Times.
mùa xuất khẩu đậu tương mới đã bắt đầu mà không có đơn hàng hay lô hàng nào được xuất sang Trung Quốc, theo số liệu của chính phủ. Đây là sự đảo chiều rõ rệt so với một năm trước, khi Trung Quốc đã đặt mua trước 6,5 triệu tấn. Trong khi đó, tồn kho bắt đầu chất đống khi mùa thu hoạch đậu tương của Mỹ bước vào cao điểm.
nhiều thập kỷ, hơn một nửa lượng đậu tương Mỹ được xuất sang Trung Quốc, thị trường tiêu thụ lớn nhất thế giới.
năm 2025 khi các cuộc đàm phán thương mại giữa Washington và Bắc Kinh bế tắc, không một hạt đậu tương nào của Mỹ được vận chuyển sang châu Á. Điều này khiến nông dân Mỹ lao đao trong cảnh kho đầy ắp, giá giảm, trong khi Trung Quốc chuyển sang mua lượng kỷ lục từ Brazil.
“Chúng tôi đang chạy đua với thời gian,” Chủ tịch Darin Johnson (ảnh dưới) Hiệp hội Nông dân trồng đậu tương Minnesota và là nông dân thế hệ thứ 4, cho biết. “Ngay cả khi đạt được thỏa thuận với Trung Quốc, thì cũng sẽ không kịp cho vụ thu hoạch này.”
như nhiều nông dân khác trên khắp nước Mỹ, Johnson phải đối diện với một vụ mùa mà không biết tiêu thụ ở đâu. Chủ tịch Johnson cho biết nông dân đang đối mặt với “một lượng dư thừa đậu tương khổng lồ”, tác động có thể sẽ “tàn khốc”.
đậu tương chủ yếu được sử dụng làm thức ăn chăn nuôi, ngoài ra còn có ứng dụng trong sản xuất công nghiệp và tiêu dùng. Các sản phẩm phụ như dầu đậu tương có thể dùng để sản xuất từ nhiên liệu sinh học đến bọt chữa cháy.
nguồn cung dư thừa đang đẩy giá xuống đúng vào lúc chi phí đầu vào như phân bón lại tăng do thuế quan.
từ khi chính quyền Tổng thống Donald Trump áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc, Bắc Kinh đã trả đũa bằng cách ngừng toàn bộ hoạt động mua đậu tương Mỹ. Động thái này đẩy nông dân vùng Trung Tây vào nguy cơ thua lỗ nặng, thậm chí đe dọa sự tồn tại của những trang trại gia đình qua nhiều thế hệ.
sự gián đoạn này còn mang ý nghĩa chính trị: nông dân trồng đậu tương là một khối cử tri quan trọng, biến tranh chấp thương mại thành điểm nóng trên phạm vi toàn quốc.
Tổng thống Trump hôm thứ Năm cho biết sẽ sử dụng nguồn thu từ thuế quan để triển khai một chương trình hỗ trợ nông dân Mỹ, lặp lại phát biểu của Bộ trưởng Nông nghiệp Brooke Rollins (ảnh dưới) với Financial Times tuần trước.
“Chúng ta sẽ lấy một phần tiền từ thuế quan, trao cho nông dân của chúng ta, những người trong một thời gian ngắn sẽ bị ảnh hưởng cho đến khi thuế quan phát huy lợi ích,” Trump nói với báo giới trong một lễ ký kết tại Phòng Bầu dục.
“Khi nền kinh tế nông nghiệp gặp khó, điều đó tác động trực tiếp đến các cộng đồng nông thôn nhỏ bé,” Johnson cho biết. “Nó ảnh hưởng trực tiếp đến các vùng nông thôn nước, đến chính thị trấn nhỏ nơi tôi sống.”
năm 2019 sau khi Trump áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc, Bắc Kinh đã cắt giảm mạnh nhập khẩu đậu tương từ Mỹ. Chính quyền Trump khi đó đã triển khai gói cứu trợ 23 tỷ USD cho nông dân. Thời điểm đó, nông dân Brazil là những người hưởng lợi nhiều nhất.
“Lần trước Mỹ làm vậy, chúng ta đã mất khoảng 20% thị phần vào tay Brazil và thị phần đó không bao giờ quay trở lại,” Todd Main (ảnh dưới) thuộc Hiệp hội Đậu tương Illinois, cho biết.
người mua Trung Quốc lại gần như hoàn toàn quay sang Nam Mỹ, đẩy xuất khẩu đậu tương Brazil lên mức kỷ lục. Từ tháng 1 đến tháng 8, Brazil đã xuất sang Trung Quốc 66 triệu tấn, chiếm ba phần tư tổng lượng xuất khẩu, theo số liệu chính phủ.
nhà phân tích Raphael Bulascoschi (ảnh dưới) tại công ty môi giới hàng hóa StoneX, nhận định: “Việc Trung Quốc tẩy chay đậu tương Mỹ đã mang lại lợi ích rất lớn cho nông dân Brazil.”
ngoài việc sử dụng nguồn thu từ thuế quan để hỗ trợ nông dân, chính quyền cũng đề xuất nâng hạn ngạch pha trộn nhiên liệu sinh học, nhằm thúc đẩy nhu cầu đậu tương trong nước.
theo Kinh tế trưởng Scott Gerlt (ảnh dưới) của Hiệp hội Đậu tương Mỹ, trong khi gói cứu trợ liên bang có thể giúp ngắn hạn, thì “nó không thể bù đắp cho sự mất mát lâu dài về thị phần do sự mở rộng ở các khu vực khác trên thế giới”. Tương tự, mức pha trộn nhiên liệu sinh học “cũng sẽ không thể bù đắp cho nhu cầu xuất khẩu”.
“Có rất nhiều khó khăn tài chính ngoài kia, và càng kéo dài tình trạng Trung Quốc đứng ngoài thị trường, khó khăn đó sẽ càng tăng,” Scott nói, đồng thời cho biết số lượng trang trại phá sản đã bắt đầu gia tăng.
lòng trung thành của cộng đồng nông dân đối với Trump cũng đang bị thử thách. Nông dân cũng muốn có tự do thương mại, chủ tịch Johnson nói.
“Chúng tôi hoàn toàn hiểu rằng các thỏa thuận thương mại chưa hoàn hảo và cần được đàm phán lại,” Johnson nói. “Nhưng tình hình này có thể trở nên rất nghiêm trọng trong thời gian ngắn.”
xuất khẩu mặt hàng nông sản hàng đầu của Mỹ đã sụt giảm mạnh khi Trung Quốc quay lưng với đậu tương nước này, giáng một đòn được cho là “tàn khốc” đối với nông dân, theo Financial Times.
mùa xuất khẩu đậu tương mới đã bắt đầu mà không có đơn hàng hay lô hàng nào được xuất sang Trung Quốc, theo số liệu của chính phủ. Đây là sự đảo chiều rõ rệt so với một năm trước, khi Trung Quốc đã đặt mua trước 6,5 triệu tấn. Trong khi đó, tồn kho bắt đầu chất đống khi mùa thu hoạch đậu tương của Mỹ bước vào cao điểm.
nhiều thập kỷ, hơn một nửa lượng đậu tương Mỹ được xuất sang Trung Quốc, thị trường tiêu thụ lớn nhất thế giới.
năm 2025 khi các cuộc đàm phán thương mại giữa Washington và Bắc Kinh bế tắc, không một hạt đậu tương nào của Mỹ được vận chuyển sang châu Á. Điều này khiến nông dân Mỹ lao đao trong cảnh kho đầy ắp, giá giảm, trong khi Trung Quốc chuyển sang mua lượng kỷ lục từ Brazil.
“Chúng tôi đang chạy đua với thời gian,” Chủ tịch Darin Johnson (ảnh dưới) Hiệp hội Nông dân trồng đậu tương Minnesota và là nông dân thế hệ thứ 4, cho biết. “Ngay cả khi đạt được thỏa thuận với Trung Quốc, thì cũng sẽ không kịp cho vụ thu hoạch này.”
như nhiều nông dân khác trên khắp nước Mỹ, Johnson phải đối diện với một vụ mùa mà không biết tiêu thụ ở đâu. Chủ tịch Johnson cho biết nông dân đang đối mặt với “một lượng dư thừa đậu tương khổng lồ”, tác động có thể sẽ “tàn khốc”.
đậu tương chủ yếu được sử dụng làm thức ăn chăn nuôi, ngoài ra còn có ứng dụng trong sản xuất công nghiệp và tiêu dùng. Các sản phẩm phụ như dầu đậu tương có thể dùng để sản xuất từ nhiên liệu sinh học đến bọt chữa cháy.
nguồn cung dư thừa đang đẩy giá xuống đúng vào lúc chi phí đầu vào như phân bón lại tăng do thuế quan.
từ khi chính quyền Tổng thống Donald Trump áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc, Bắc Kinh đã trả đũa bằng cách ngừng toàn bộ hoạt động mua đậu tương Mỹ. Động thái này đẩy nông dân vùng Trung Tây vào nguy cơ thua lỗ nặng, thậm chí đe dọa sự tồn tại của những trang trại gia đình qua nhiều thế hệ.
sự gián đoạn này còn mang ý nghĩa chính trị: nông dân trồng đậu tương là một khối cử tri quan trọng, biến tranh chấp thương mại thành điểm nóng trên phạm vi toàn quốc.
Tổng thống Trump hôm thứ Năm cho biết sẽ sử dụng nguồn thu từ thuế quan để triển khai một chương trình hỗ trợ nông dân Mỹ, lặp lại phát biểu của Bộ trưởng Nông nghiệp Brooke Rollins (ảnh dưới) với Financial Times tuần trước.
“Chúng ta sẽ lấy một phần tiền từ thuế quan, trao cho nông dân của chúng ta, những người trong một thời gian ngắn sẽ bị ảnh hưởng cho đến khi thuế quan phát huy lợi ích,” Trump nói với báo giới trong một lễ ký kết tại Phòng Bầu dục.
“Khi nền kinh tế nông nghiệp gặp khó, điều đó tác động trực tiếp đến các cộng đồng nông thôn nhỏ bé,” Johnson cho biết. “Nó ảnh hưởng trực tiếp đến các vùng nông thôn nước, đến chính thị trấn nhỏ nơi tôi sống.”
năm 2019 sau khi Trump áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc, Bắc Kinh đã cắt giảm mạnh nhập khẩu đậu tương từ Mỹ. Chính quyền Trump khi đó đã triển khai gói cứu trợ 23 tỷ USD cho nông dân. Thời điểm đó, nông dân Brazil là những người hưởng lợi nhiều nhất.
“Lần trước Mỹ làm vậy, chúng ta đã mất khoảng 20% thị phần vào tay Brazil và thị phần đó không bao giờ quay trở lại,” Todd Main (ảnh dưới) thuộc Hiệp hội Đậu tương Illinois, cho biết.
người mua Trung Quốc lại gần như hoàn toàn quay sang Nam Mỹ, đẩy xuất khẩu đậu tương Brazil lên mức kỷ lục. Từ tháng 1 đến tháng 8, Brazil đã xuất sang Trung Quốc 66 triệu tấn, chiếm ba phần tư tổng lượng xuất khẩu, theo số liệu chính phủ.
nhà phân tích Raphael Bulascoschi (ảnh dưới) tại công ty môi giới hàng hóa StoneX, nhận định: “Việc Trung Quốc tẩy chay đậu tương Mỹ đã mang lại lợi ích rất lớn cho nông dân Brazil.”
ngoài việc sử dụng nguồn thu từ thuế quan để hỗ trợ nông dân, chính quyền cũng đề xuất nâng hạn ngạch pha trộn nhiên liệu sinh học, nhằm thúc đẩy nhu cầu đậu tương trong nước.
theo Kinh tế trưởng Scott Gerlt (ảnh dưới) của Hiệp hội Đậu tương Mỹ, trong khi gói cứu trợ liên bang có thể giúp ngắn hạn, thì “nó không thể bù đắp cho sự mất mát lâu dài về thị phần do sự mở rộng ở các khu vực khác trên thế giới”. Tương tự, mức pha trộn nhiên liệu sinh học “cũng sẽ không thể bù đắp cho nhu cầu xuất khẩu”.
“Có rất nhiều khó khăn tài chính ngoài kia, và càng kéo dài tình trạng Trung Quốc đứng ngoài thị trường, khó khăn đó sẽ càng tăng,” Scott nói, đồng thời cho biết số lượng trang trại phá sản đã bắt đầu gia tăng.
lòng trung thành của cộng đồng nông dân đối với Trump cũng đang bị thử thách. Nông dân cũng muốn có tự do thương mại, chủ tịch Johnson nói.
“Chúng tôi hoàn toàn hiểu rằng các thỏa thuận thương mại chưa hoàn hảo và cần được đàm phán lại,” Johnson nói. “Nhưng tình hình này có thể trở nên rất nghiêm trọng trong thời gian ngắn.”
