Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông 'cảm thấy hơi thất vọng' với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky liên quan đến cách nhà lãnh đạo Kiev xử lý đề xuất hòa bình do Mỹ đưa ra.
RBC Ukraine đưa tin, phát biểu tại thảm đỏ trong một sự kiện ngày 7/12 (giờ địa phương), khi được yêu cầu bình luận về bước tiếp theo trong các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine sau các cuộc tham vấn diễn ra tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump trả lời:“Chúng tôi đã trao đổi với Tổng thống Nga Vladimir Putin và trao đổi với các nhà lãnh đạo Ukraine, bao gồm Tổng thống Zelensky. Và tôi phải nói rằng tôi hơi thất vọng khi Tổng thống Zelensky vẫn chưa đọc bản đề xuất, tính đến vài giờ trước”.
Tổng thống Trump lưu ý rằng phía Nga vẫn ổn với kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất, còn Tổng thống Ukraine thì chưa chắc. “Các cộng sự của ông ấy thích điều đó, nhưng ông ấy chưa đọc,” ông Trump nói.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, ngày 23/9. Ảnh: Facebook/Volodymyr Zelensky
Hiện chưa rõ Tổng thống Trump đề cập đến bản đề xuất hòa bình nào vì trong thời gian gần đây, các bên đã liên tục có các cuộc tham vấn để điều chỉnh các điều khoản trong tài liệu do Mỹ đưa ra. Ông Trump cũng không giải thích rõ ông Zelensky chưa đọc bản đề xuất cụ thể gì.
Cũng trong phát biểu, Chủ nhân Nhà Trắng nhắc lại rằng ông từng kỳ vọng việc giải quyết xung đột Nga - Ukraine sẽ dễ dàng hơn, nhưng thực tế hoàn toàn không như vậy. Ông đồng thời mô tả đây là “cuộc chiến rất khó khăn và khốc liệt”.
Vào tháng 11, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất kế hoạch hòa bình Nga - Ukraine gồm 28 điểm nhằm chấm dứt chiến sự. Theo các nguồn tin truyền thông, bản kế hoạch có nhiều điều khoản mà Ukraine phải nhượng bộ, như Kiev phải từ bỏ nguyện vọng gia nhập NATO và cắt giảm quy mô quân đội xuống mức 600.000 quân. Ukraine cũng sẽ được đề nghị nhượng lại phần còn lại của khu vực phía đông Donbass, bao gồm cả lãnh thổ do Kiev kiểm soát.
Kế hoạch cũng đề xuất sử dụng 100 tỷ USD tài sản Nga bị đóng băng để tái thiết và đầu tư vào Ukraine, thông qua sự dẫn dắt của Mỹ. Mỹ sẽ nhận 50% lợi nhuận từ khoản đầu tư này. EU cũng phải góp thêm 100 tỷ USD vào quỹ tái thiết Ukraine. Phần tài sản Nga bị đóng băng còn lại sẽ được đầu tư vào một quỹ chung Mỹ - Nga để triển khai các dự án cụ thể.
Tuy nhiên, đề xuất này đã vấp phải sự phản đối từ Ukraine và các quốc gia châu Âu vì cho rằng một số điều khoản có lợi cho Nga. Do đó, các phái đoàn Ukraine và Mỹ đã thảo luận trong khoảng hai tuần để chỉnh sửa, giúp văn bản mang lại lợi thế hơn cho Kiev.
Song song, Washington cũng tiến hành các cuộc trao đổi với Moscow. Ngày 2/12, Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff và ông Jared Kushner - con rể Tổng thống Donald Trump đã tới Moscow để thảo luận bản điều chỉnh với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Vài ngày sau cuộc gặp, Tổng thống Putin cho biết ông đã bác bỏ một số điểm trong đề xuất hòa bình của Mỹ liên quan đến Ukraine; đồng thời cho biết tài liệu hiện còn 27 điểm, được Washington chia thành 4 gói vấn đề riêng biệt. Theo The New York Times, một trong bốn gói vấn đề có liên quan đến việc hạn chế quy mô quân đội Ukraine và tầm bắn của tên lửa; ba gói còn lại đề cập đến nhượng bộ lãnh thổ, hợp tác kinh tế hậu chiến giữa Mỹ và Nga, cũng như các vấn đề an ninh châu Âu rộng hơn.
Ngày 6/12, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã điện đàm với Đặc phái viên Witkoff và ông Kushner. Theo nguồn tin của Axios, cuộc trao đổi tập trung vào vấn đề lãnh thổ và các bảo đảm an ninh, trong đó có tiến triển thực chất ở nội dung thứ hai.
Trong thông điệp phát đi vào tối 7/12, Tổng thống Zelensky cho biết ông đang chờ Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Rustem Umerov và Tổng Tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Andriy Hnatov đang có mặt tại châu Âu báo cáo về diễn biến đàm phán và những gì mà Nga đã truyền đạt đến Mỹ trong cuộc gặp tại Điện Kremlin.