Bùi Thanh Hiếu
Xàm 0 Lít
Việc một số doanh nghiệp đề xuất và vận động Chính phủ Việt Nam triển khai cơ chế “cho vay 80% vốn đối ứng – lãi suất 0% trong 30 năm” cho dự án Đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam đang đặt ra hàng loạt câu hỏi căn cơ về: tiền từ đâu, ai chịu rủi ro, ai là người lãi, và ai cuối cùng trả giá.
Đằng sau một đề xuất nghe có vẻ “đầy hỗ trợ” là một cấu trúc tài chính có thể tạo ra rủi ro chính sách nghiêm trọng, định hướng sai dư luận, và làm méo mó thị trường vốn.
1. 80% vốn vay: Chính phủ vay hay Quốc hội vay? Tiền từ đâu để cho vay 0% trong 30 năm?
Không có thông tin nào cho thấy:
• Chính phủ đã ký bất kỳ biên bản ghi nhớ (MOU) nào với tổ chức quốc tế để vay nguồn 80% này.
• Cũng không có tổ chức tài chính quốc tế nào công bố cho Việt Nam vay 0% trong 30 năm.
Câu hỏi đặt ra:
Nếu Việt Nam thực sự vay được 0% trong 30 năm, tại sao không dùng khoản vay đó để đầu tư công trực tiếp?
Đó là điều mà bất kỳ quốc gia nào cũng sẽ làm. Không Chính phủ nào vay được vốn siêu rẻ lại “cho không” một doanh nghiệp tư nhân sử dụng.
Nếu nguồn vốn đó là vốn trái phiếu hoặc vay quốc tế có lãi suất, vậy cơ quan nào đứng ra trả lãi?
• Ngân sách?
• Người dân?
• “Chênh lệch” do doanh nghiệp tự quyết?
Chính phủ không thể tự ý quyết định cho vay lại 0% nếu bản thân khoản vay nguồn có lãi suất — vì điều đó vượt khung pháp lý và phải do Quốc hội phê duyệt.
2. Nhà nước đã thẩm định 20% đối ứng của các doanh nghiệp chưa?
Pháp luật yêu cầu nhà đầu tư phải chứng minh vốn đối ứng tối thiểu 20% trước khi xem xét cơ chế hỗ trợ.
Tuy nhiên:
Có doanh nghiệp nào đã được kiểm tra dòng tiền đối ứng 20%?
Có báo cáo tài chính, xác nhận ngân hàng, bảo chứng tài chính được công bố không?
Nếu chưa có, thì việc ưu tiên thảo luận “cho vay 80% – 0% lãi suất” trước khi thẩm định vốn đối ứng là đặt ngược quy trình, tiềm ẩn rủi ro chính sách.
3. Vì sao Liên minh Mekolor Great USA – đơn vị duy nhất tuyên bố có 100% vốn đối ứng – lại không được mời tiếp xúc?
Liên minh Mekolor Great USA đã gửi đầy đủ tài liệu, xác nhận tài khoản, chứng minh năng lực tài chính, thậm chí cung cấp thông tin các khoản tiền cam kết cho Chính phủ.
Nhưng:
• Không được mời dự họp.
• Không nhận được thư mời chính thức.
• Không được trao cơ hội trình bày, dù đây là đơn vị duy nhất tuyên bố không cần vay 80%, không đòi hỏi ưu đãi, và có thể tự tài trợ toàn bộ dự án.
Câu hỏi đặt ra:
Tại sao nhà đầu tư có 100% vốn đối ứng lại bị loại khỏi vòng thảo luận, trong khi phương án 80% vay ưu đãi lại được ưu tiên truyền thông?
4. Hiệu ứng thị trường: Ai hưởng lợi từ “đề xuất 0% lãi suất 30 năm”?
Nhìn vào thị trường chứng khoán:
Một số cổ phiếu liên quan đến nhóm doanh nghiệp đang vận động cơ chế 80% – 0% đã tăng mạnh, gần như ngay lập tức sau các tin tức “thuận lợi”.
Điều này đặt ra câu hỏi:
Phải chăng cơ chế 80% – 0% đang được sử dụng để “thúc đẩy thị trường” hơn là đánh giá năng lực thật sự?
Có hay không dấu hiệu thao túng kỳ vọng nhà đầu tư thông qua chính sách?
Thị trường vốn Việt Nam từng chứng kiến nhiều trường hợp “bơm – thổi – kỳ vọng – đẩy giá” rồi rút lui. Một chính sách hạ tầng quốc gia không thể bị biến thành “câu chuyện giá cổ phiếu”.
5. Một câu hỏi ít người dám nêu: Vinspeed có phải Vingroup hay không – và vì sao Chính phủ mời “sai người”?
Theo các bài báo phân tích, bao gồm đoạn sau:
“Việc thành lập một công ty con mới như Vinspeed để đầu tư vào đường sắt là một chiến lược nhằm tách bạch tài chính và rủi ro khỏi Vingroup.”
Điều này có nghĩa:
• Vinspeed không phải là công ty con, công ty liên kết, hay công ty thành viên của Vingroup theo nghĩa kiểm soát tài chính.
• Vingroup không được xem là nhà đầu tư trong hồ sơ dự án.
• Vinspeed là pháp nhân độc lập, chịu rủi ro độc lập.
Nhưng:
Trong cuộc họp quan trọng, Chính phủ lại mời Tổng Giám đốc Vingroup – chứ không phải đại diện pháp lý của Vinspeed.
Điều này đặt ra câu hỏi nghiêm trọng:
Chính phủ có thực sự thẩm định đúng pháp nhân?
Hay cố tình “đi tìm sai địa chỉ” nhằm hợp thức hóa một cuộc họp không có nhà đầu tư thật sự?
Vậy khi nói “không tìm được địa chỉ Mekolor”, có phải cũng là câu chuyện tương tự?
Không thể mời Vingroup đại diện cho Vinspeed — giống như không thể mời Honda đại diện cho Toyota.
6. Vấn đề thật sự của Việt Nam là gì?
Không phải thiếu vốn.
Vấn đề là lựa chọn mô hình vốn nào mang lại lợi ích dài hạn cho quốc gia.
Ba câu hỏi then chốt:
1) Việt Nam có nên chấp nhận cơ chế “0% – 30 năm – 80%” không rõ nguồn?
2) Có nên gạt bỏ nhà đầu tư tự tài trợ 100% chỉ vì không hợp với “câu chuyện truyền thông”?
3) Có nên để thị trường vốn bị dẫn dắt bởi “tín hiệu chính sách” thay vì kiểm chứng tài chính?
Kết luận: Đã đến lúc minh bạch
Một dự án hạ tầng 60–100 tỷ USD không thể vận hành dựa trên:
• những giả định tài chính không kiểm chứng,
• những đề xuất bất hợp lý về nguồn vốn,
• sự tùy tiện trong mời – không mời nhà đầu tư,
• và những “làn sóng giá cổ phiếu” đằng sau.
Đã đến lúc Chính phủ và Quốc hội trả lời dứt khoát:
• Tiền 80% đến từ đâu?
• Ai vay, ai chịu rủi ro?
• Có nhà đầu tư nào đã chứng minh 20% vốn đối ứng chưa?
• Tại sao nhà đầu tư tự tài trợ 100% lại bị bỏ qua?
• Và vì sao Vingroup được mời thay cho Vinspeed?
Nếu không giải đáp minh bạch, dư luận có quyền nghi ngờ rằng:
**Phương án 80% – 0% không phải là giải pháp tài chính cho quốc gia,
mà là công cụ chính trị – truyền thông cho một nhóm lợi ích.
( Đây mới là các câu hỏi cần cộng đồng thảo luận, chứ không phải ai làm màu hay phong bạt hay đi lại kiểu gì! Nó chính là những tác động đến tôi, bạn và con cháu của chính các bạn)
Đằng sau một đề xuất nghe có vẻ “đầy hỗ trợ” là một cấu trúc tài chính có thể tạo ra rủi ro chính sách nghiêm trọng, định hướng sai dư luận, và làm méo mó thị trường vốn.
1. 80% vốn vay: Chính phủ vay hay Quốc hội vay? Tiền từ đâu để cho vay 0% trong 30 năm?
Không có thông tin nào cho thấy:
• Chính phủ đã ký bất kỳ biên bản ghi nhớ (MOU) nào với tổ chức quốc tế để vay nguồn 80% này.
• Cũng không có tổ chức tài chính quốc tế nào công bố cho Việt Nam vay 0% trong 30 năm.
Câu hỏi đặt ra:
Nếu Việt Nam thực sự vay được 0% trong 30 năm, tại sao không dùng khoản vay đó để đầu tư công trực tiếp?
Đó là điều mà bất kỳ quốc gia nào cũng sẽ làm. Không Chính phủ nào vay được vốn siêu rẻ lại “cho không” một doanh nghiệp tư nhân sử dụng.
Nếu nguồn vốn đó là vốn trái phiếu hoặc vay quốc tế có lãi suất, vậy cơ quan nào đứng ra trả lãi?
• Ngân sách?
• Người dân?
• “Chênh lệch” do doanh nghiệp tự quyết?
Chính phủ không thể tự ý quyết định cho vay lại 0% nếu bản thân khoản vay nguồn có lãi suất — vì điều đó vượt khung pháp lý và phải do Quốc hội phê duyệt.
2. Nhà nước đã thẩm định 20% đối ứng của các doanh nghiệp chưa?
Pháp luật yêu cầu nhà đầu tư phải chứng minh vốn đối ứng tối thiểu 20% trước khi xem xét cơ chế hỗ trợ.
Tuy nhiên:
Có doanh nghiệp nào đã được kiểm tra dòng tiền đối ứng 20%?
Có báo cáo tài chính, xác nhận ngân hàng, bảo chứng tài chính được công bố không?
Nếu chưa có, thì việc ưu tiên thảo luận “cho vay 80% – 0% lãi suất” trước khi thẩm định vốn đối ứng là đặt ngược quy trình, tiềm ẩn rủi ro chính sách.
3. Vì sao Liên minh Mekolor Great USA – đơn vị duy nhất tuyên bố có 100% vốn đối ứng – lại không được mời tiếp xúc?
Liên minh Mekolor Great USA đã gửi đầy đủ tài liệu, xác nhận tài khoản, chứng minh năng lực tài chính, thậm chí cung cấp thông tin các khoản tiền cam kết cho Chính phủ.
Nhưng:
• Không được mời dự họp.
• Không nhận được thư mời chính thức.
• Không được trao cơ hội trình bày, dù đây là đơn vị duy nhất tuyên bố không cần vay 80%, không đòi hỏi ưu đãi, và có thể tự tài trợ toàn bộ dự án.
Câu hỏi đặt ra:
Tại sao nhà đầu tư có 100% vốn đối ứng lại bị loại khỏi vòng thảo luận, trong khi phương án 80% vay ưu đãi lại được ưu tiên truyền thông?
4. Hiệu ứng thị trường: Ai hưởng lợi từ “đề xuất 0% lãi suất 30 năm”?
Nhìn vào thị trường chứng khoán:
Một số cổ phiếu liên quan đến nhóm doanh nghiệp đang vận động cơ chế 80% – 0% đã tăng mạnh, gần như ngay lập tức sau các tin tức “thuận lợi”.
Điều này đặt ra câu hỏi:
Phải chăng cơ chế 80% – 0% đang được sử dụng để “thúc đẩy thị trường” hơn là đánh giá năng lực thật sự?
Có hay không dấu hiệu thao túng kỳ vọng nhà đầu tư thông qua chính sách?
Thị trường vốn Việt Nam từng chứng kiến nhiều trường hợp “bơm – thổi – kỳ vọng – đẩy giá” rồi rút lui. Một chính sách hạ tầng quốc gia không thể bị biến thành “câu chuyện giá cổ phiếu”.
5. Một câu hỏi ít người dám nêu: Vinspeed có phải Vingroup hay không – và vì sao Chính phủ mời “sai người”?
Theo các bài báo phân tích, bao gồm đoạn sau:
“Việc thành lập một công ty con mới như Vinspeed để đầu tư vào đường sắt là một chiến lược nhằm tách bạch tài chính và rủi ro khỏi Vingroup.”
Điều này có nghĩa:
• Vinspeed không phải là công ty con, công ty liên kết, hay công ty thành viên của Vingroup theo nghĩa kiểm soát tài chính.
• Vingroup không được xem là nhà đầu tư trong hồ sơ dự án.
• Vinspeed là pháp nhân độc lập, chịu rủi ro độc lập.
Nhưng:
Trong cuộc họp quan trọng, Chính phủ lại mời Tổng Giám đốc Vingroup – chứ không phải đại diện pháp lý của Vinspeed.
Điều này đặt ra câu hỏi nghiêm trọng:
Chính phủ có thực sự thẩm định đúng pháp nhân?
Hay cố tình “đi tìm sai địa chỉ” nhằm hợp thức hóa một cuộc họp không có nhà đầu tư thật sự?
Vậy khi nói “không tìm được địa chỉ Mekolor”, có phải cũng là câu chuyện tương tự?
Không thể mời Vingroup đại diện cho Vinspeed — giống như không thể mời Honda đại diện cho Toyota.
6. Vấn đề thật sự của Việt Nam là gì?
Không phải thiếu vốn.
Vấn đề là lựa chọn mô hình vốn nào mang lại lợi ích dài hạn cho quốc gia.
Ba câu hỏi then chốt:
1) Việt Nam có nên chấp nhận cơ chế “0% – 30 năm – 80%” không rõ nguồn?
2) Có nên gạt bỏ nhà đầu tư tự tài trợ 100% chỉ vì không hợp với “câu chuyện truyền thông”?
3) Có nên để thị trường vốn bị dẫn dắt bởi “tín hiệu chính sách” thay vì kiểm chứng tài chính?
Kết luận: Đã đến lúc minh bạch
Một dự án hạ tầng 60–100 tỷ USD không thể vận hành dựa trên:
• những giả định tài chính không kiểm chứng,
• những đề xuất bất hợp lý về nguồn vốn,
• sự tùy tiện trong mời – không mời nhà đầu tư,
• và những “làn sóng giá cổ phiếu” đằng sau.
Đã đến lúc Chính phủ và Quốc hội trả lời dứt khoát:
• Tiền 80% đến từ đâu?
• Ai vay, ai chịu rủi ro?
• Có nhà đầu tư nào đã chứng minh 20% vốn đối ứng chưa?
• Tại sao nhà đầu tư tự tài trợ 100% lại bị bỏ qua?
• Và vì sao Vingroup được mời thay cho Vinspeed?
Nếu không giải đáp minh bạch, dư luận có quyền nghi ngờ rằng:
**Phương án 80% – 0% không phải là giải pháp tài chính cho quốc gia,
mà là công cụ chính trị – truyền thông cho một nhóm lợi ích.
( Đây mới là các câu hỏi cần cộng đồng thảo luận, chứ không phải ai làm màu hay phong bạt hay đi lại kiểu gì! Nó chính là những tác động đến tôi, bạn và con cháu của chính các bạn)
