Thợ săn 🏹
Đàn iem Duy Mạnh
Đề xuất giữ quy định về bỏ hình phạt tử hình với 8 tội danh
Ủy ban Thường vụ Quốc hội chiều nay cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự (sửa đổi).
Chính phủ đề xuất bỏ 8 tội danh có hình phạt tử hình: Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội gián điệp; tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của Việt Nam; tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh; tội vận chuyển trái phép chất ma túy; tội tham ô tài sản; tội nhận hối lộ; tội phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược.Trình bày tóm tắt báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội về dự án luật, Thượng tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết việc Chính phủ đề xuất giảm số lượng tội danh có hình phạt tử hình nhằm tiếp tục thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng về thu hẹp hình phạt tử hình, trên cơ sở kế thừa tinh thần thu hẹp dần hình phạt tử hình.
Thượng tướng Lê Quốc Hùng trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình. Ảnh: Quốc hội
Tại Bộ luật Hình sự năm 1985 có 44 tội có hình phạt tử hình, đến Bộ luật Hình sự năm 1999 còn 29 tội có hình phạt tử hình. Bộ luật Hình sự sửa đổi năm 2009 còn 22 tội có hình phạt tử hình, đến Bộ luật Hình sự năm 2015 chỉ còn 18 tội có hình phạt tử hình.
Thượng tướng Lê Quốc Hùng cho biết, việc Chính phủ đề xuất bỏ tử hình với 8 tội danh trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng.
Căn cứ kết quả tổng kết công tác thi hành Bộ luật Hình sự, nhiều tội danh có quy định hình phạt tử hình nhưng không áp dụng trên thực tế thời gian qua. Xu hướng về việc giảm hình phạt tử hình trong quy định của pháp luật cũng như thực tế thi hành trên thế giới là phổ biến. Trong 193 quốc gia là thành viên của Liên Hợp Quốc chỉ còn hơn 50 quốc gia quy định về hình phạt tử hình.
Việc đề xuất này còn là trách nhiệm, nghĩa vụ của Việt Nam khi là thành viên của các điều ước quốc tế có liên quan, đặc biệt tại Công ước của Liên hợp quốc về quyền dân sự và chính trị xác định: “Ở những nước mà hình phạt tử hình chưa được xóa bỏ thì chỉ được phép áp dụng hình phạt tử hình đối với những tội ác nghiêm trọng nhất”.
Khi Việt Nam mở rộng hợp tác quốc tế sâu rộng, việc xây dựng hệ thống pháp luật tương đồng với đa số các nước trên thế giới sẽ góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy các quan hệ hợp tác ngày càng bền chặt và tin tưởng lẫn nhau.
Hình thức thi hành hình phạt tử hình của nhân loại cũng như ở nước ta theo hướng ngày một nhân đạo hơn, từ các hình thức mang tính trả thù, trút giận vào người phạm tội như tùng xẻo, ném vào vạc dầu, ném vào chuồng cọp, tứ mã phanh thây... thì đến nay chủ yếu các quốc gia không áp dụng các hình thức tử hình này. Nước ta đã áp dụng hình thức tử hình được coi là nhân đạo nhất đó là tiêm thuốc độc.
Từ các vấn đề nêu trên, Chính phủ nhận thấy, việc bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh là phù hợp trong điều kiện nước ta hiện nay, một mặt vẫn đáp ứng được yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm, đồng thời đáp ứng được tiến trình tiếp tục thu hẹp hình phạt tử hình, cũng như yêu cầu hợp tác, mở rộng quan hệ quốc tế.
Thượng tướng Lê Quốc Hùng cho biết, riêng với tội tham ô tài sản và tội nhận hối lộ, sau khi bỏ hình phạt tử hình, nhằm bảo đảm thu hồi tài sản do phạm tội, đồng thời khuyến khích người phạm tội tích cực khai báo, dự thảo luật đã sửa đổi, bổ sung theo hướng: “Người bị kết án tù chung thân về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ chỉ có thể được xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt khi đã chủ động nộp lại ít nhất ba phần tư tài sản tham ô, nhận hối lộ và trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử đã hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn”.
Về đề xuất bổ sung tội sử dụng trái phép ma túy vào Bộ luật Hình sự, Thứ trưởng Công an cho biết, quy định tại luật này chỉ xử lý đối với những người đang trong quá trình cai nghiện hoặc vừa kết thúc quá trình cai nghiện ma túy mà tiếp tục sử dụng trái phép chất ma túy.
Hiện nay, tình hình nghiện ma túy diễn ra rất phức tạp, số người nghiện ma túy đang có xu hướng gia tăng. Ma túy là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến các loại tội phạm khác như trộm cắp tài sản, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cưỡng đoạt tài sản, cướp giật tài sản. Người sử dụng trái phép chất ma túy rơi vào tình trạng “ngáo đá”, phạm tội đặc biệt nghiêm trọng như giết người, hiếp dâm… có chiều hướng gia tăng.
Từ 1/1/2018 đến 31/5/2025, tỷ lệ tội phạm do người sử dụng trái phép chất ma túy thực hiện chiếm tỉ lệ khoảng 10% trên tổng số tội phạm được phát hiện; trong đó, tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng chiếm tỷ lệ 5,3%.
Nghiện ma túy nếu không được quản lý tốt để kéo giảm số lượng người nghiện sẽ “lây lan” tới những người khác.
Nếu không có biện pháp “giảm cầu” hữu hiệu nguy cơ ảnh hưởng đến chất lượng nguồn lao động và giống nòi là vấn đề nhức nhối đang được đặt ra.
Bên cạnh các nội dung trên, dự thảo Luật cũng chỉnh lý quy định về mức hình phạt khởi điểm đối với 3 tội: sản xuất trái phép chất ma túy, vận chuyển trái phép chất ma túy và mua bán trái phép chất ma túy từ 2 năm tù thành 3 năm tù.