newboi
Thanh niên Ngõ chợ
ngày 7 tháng 8 năm 2025
tháng 2 năm 2025 Tổng thống Donald Trump tuyên bố thành lập Quỹ Đầu tư Quốc gia Mỹ (SWF)
lời kêu gọi về một Quỹ Đầu tư Quốc gia (sovereign wealth fund) chính thức, dựa trên cơ sở pháp lý... đã được lan truyền, và các chuyên gia đã so sánh với những ví dụ như Norges Bank Investment Management của Na Uy.
SWF là một quỹ đầu tư của nhà nước sở hữu, quản lý tài sản tài chính của một quốc gia, thường có nguồn gốc từ dự trữ thặng dư, doanh thu từ tài nguyên thiên nhiên hoặc thặng dư thương mại. Các quỹ này thường được quản lý bởi Bộ Tài chính, Ngân hàng Trung ương hoặc một cơ quan chính phủ chuyên trách.
dưới thời Trump, nước Mỹ đang tạo ra một con đường SWF khác - rõ ràng là từ dưới lên, tùy cơ ứng biến và được thúc đẩy bởi chiến lược công nghiệp, sử dụng vốn quốc gia không phải cho tiết kiệm quốc gia mà như một công cụ cho các khoản đầu tư chiến lược. Không thay thế vốn tư nhân, Quỹ Đầu tư Quốc gia (SWF) sẽ là một chất xúc tác, thúc đẩy quan hệ đối tác đầu tư công-tư.
Thúc đẩy quan hệ đối tác công tư
chất xúc tác này thể hiện rõ ràng nhất qua khoản đầu tư vốn 400 triệu USD của Bộ Quốc phòng vào MP Materials, nhà sản xuất đất hiếm duy nhất tại Mỹ. Theo Đạo luật Sản xuất Quốc phòng, Lầu Năm Góc sẽ trở thành cổ đông lớn nhất của MP Materials với 15% cổ phần tiềm năng và các thỏa thuận bao tiêu dài hạn để mua 100% nam châm được sản xuất tại cơ sở mới của công ty.
Khoản đầu tư này cho phép Mỹ đảm bảo các nguồn khoáng sản quan trọng, chống lại sự thống trị của Trung Quốc trong lĩnh vực này. Cam kết của Bộ Quốc phòng đã thu hút 1 tỷ USD tài trợ tư nhân của JPMorgan Chase và Goldman Sachs để xây dựng cơ sở sản xuất nam châm '10X' mới của MP tại Texas. Phố Wall cũng theo sau vì khoản đầu tư của Hoa Kỳ đã giảm thiểu rủi ro cho dự án bằng cách đảm bảo tính chắc chắn về mua sắm và doanh thu.
tháng 3 năm 2025 chính quyền Trump đã công bố thành lập quỹ dự trữ bitcoin chiến lược được đầu tư bằng hơn 5 tỷ USD giá trị bitcoin bị tịch thu trong các hành động thực thi pháp luật và sẽ được bổ sung bằng các chiến lược mua lại trung-lập-về-ngân-sách.
quỹ dự trữ này đã củng cố vị thế của Mỹ là quốc gia nắm giữ Bitcoin lớn nhất thế giới, với ước tính dự trữ liên bang đạt 200,000 tính đến tháng 3 năm 2025. Lượng dự trữ này có thể đóng vai trò là nền tảng cho kiến trúc tiền kỹ thuật số do Hoa Kỳ dẫn đầu, vào thời điểm đạo luật mang tính bước ngoặt về Đạo luật Genius dành cho stablecoin vừa được thông qua để xóa bỏ các rào cản pháp lý cho sự phát triển của đồng đô la kỹ thuật số phi tập trung.
TikTok thậm chí còn gây chú ý hơn. Một loạt sắc lệnh hành pháp từ Trump đã cho phép ứng dụng TikTok được hoãn lệnh ‘bán-hoặc-cấm’ cho đến giữa tháng 9 năm 2025, và Quỹ Đầu tư Quốc gia Mỹ (SWF) có thể trở thành cổ đông lớn của TikTok. Tương tự như thương vụ Nippon Steel mua lại US Steel, quyền sở hữu của Mỹ tại TikTok có thể ở dạng "cổ phiếu vàng", cho phép chính phủ phủ quyết các quyết định quan trọng của công ty.
So sánh với các nền kinh tế giàu có
chiến lược Quỹ Đầu tư Quốc gia (SWF) mới nổi của Mỹ, ở mỗi cấp độ giao dịch, lại có nét tương đồng đáng kinh ngạc với hành vi đầu tư chiến lược của các nền kinh tế giàu có khác, chẳng hạn Đức và ngân hàng phát triển KfW thuộc sở hữu nhà nước. Ví dụ, thương vụ 50Hertz năm 2018 chứng kiến KfW dàn xếp một khoản đầu tư nhằm ngăn chặn Tập đoàn Lưới điện Quốc gia Trung Quốc mua lại cổ phần trong một cơ sở hạ tầng tiện ích quan trọng.
thông lệ chung của các SWF toàn cầu là tìm kiếm cả lợi nhuận tài chính và thúc đẩy chiến lược công nghiệp trong các khoản đầu tư của quỹ - "lợi nhuận kép", một thuật ngữ do Quỹ Đầu tư Chiến lược Ireland đặt ra. Vốn nhà nước có thể tránh được tình trạng lấn át và giải phóng vốn tư nhân khi đóng vai trò là một nền tảng đồng đầu tư.
khác biệt trong cách tiếp cận của Mỹ là SWF của chính quyền Trump không phải là một quỹ tập trung duy nhất, mà là một mô hình phi tập trung, dựa trên giao dịch. Với nhiều cơ quan dẫn dắt các khoản đầu tư chiến lược, cách tiếp cận liên kết này khác biệt so với mô hình SWF truyền thống.
Nhìn về phía trước
Quỹ Đầu tư Quốc gia (SWF) phi tập trung (hay liên bang) của Mỹ có thể là đối tác của sáng kiến Stargate, một cơ sở hạ tầng dữ liệu trí tuệ nhân tạo trị giá 500 tỷ USD do Open AI và Softbank dẫn đầu. Nhà Trắng đã công bố ‘Chiến thắng trong cuộc đua AI: kế hoạch hành động AI của Mỹ’ vào tháng 7 năm 2025 bao gồm các chỉ thị về việc cấp phép nhanh chóng cho các trung tâm dữ liệu quy mô lớn và các nguồn cung cấp năng lượng liên quan.
sáu tháng sau khi Trump công bố Stargate, dự án AI này được cho là đang gặp khó khăn trong việc khởi động – và thậm chí có thể bị thu hẹp quy mô, bất chấp mối quan hệ đối tác trung tâm dữ liệu 4.5GW trị giá 30 tỷ USD mỗi năm với Oracle. Vì sự hoài nghi của các nhà đầu tư vẫn còn cao do quy mô chưa từng có, việc bổ sung khoản đầu tư dài hạn của SWF Mỹ có thể làm giảm rủi ro nhận thức, khiến nó trở nên hấp dẫn đối với vốn tư nhân để cùng đầu tư.
cơ chế hợp tác đầu tư lớn hơn nhiều so với dự án Stargate sẽ là Hiệp định Thương mại và Đầu tư Chiến lược Mỹ-Nhật do Trump công bố, theo đó Nhật Bản cam kết đầu tư 550 tỷ USD tái thiết và mở rộng các ngành công nghiệp cốt lõi của Mỹ, chẳng hạn như sản xuất và nghiên cứu linh kiện bán dẫn, cũng như sản xuất dược phẩm và y tế. Nó có thể đánh dấu sự khởi đầu cho quan hệ đối tác hợp tác đầu tư giữa Quỹ Đầu tư Quốc gia (SWF) của Mỹ với các quỹ đầu tư quốc gia toàn cầu.
sau rốt, như một phần của thỏa thuận thương mại Mỹ-Liên minh Châu Âu đạt được vào tháng 7, "các công ty EU đã bày tỏ sự quan tâm đến việc đầu tư ít nhất 600 tỷ USD (550 tỷ euro) vào các lĩnh vực khác nhau tại Mỹ vào năm 2029", theo giải thích của Uỷ ban Châu Âu.
mặc dù chi tiết vẫn chưa rõ ràng, và dường như đóng góp của EU có thể hơi khác so với cơ chế của Nhật Bản (ví dụ: phi tập trung hơn), tuy nhiên, khoản vốn 600 tỷ USD của EU lại tạo ra một khoản đóng góp khổng lồ khác cho cấu trúc SWF của Trump, khi các chuyên gia vẫn còn nghi ngờ làm thế nào một quốc gia như Mỹ, vốn liên tục thâm hụt ngân sách, có thể tài trợ cho một SWF.
một khi đã khớp tất cả các mảnh ghép lại với nhau, Quỹ Đầu tư Quốc gia (SWF) của Trump (thật đáng ngạc nhiên) đang định hình - theo một cách phi truyền thống. Khi các mảnh ghép được gộp lại, SWF của Mỹ thực sự đang trở thành những gì Trump nói khi ký sắc lệnh hành pháp: "Tôi nghĩ rằng trong một thời gian ngắn, chúng ta sẽ có một trong những quỹ lớn nhất."
tháng 2 năm 2025 Tổng thống Donald Trump tuyên bố thành lập Quỹ Đầu tư Quốc gia Mỹ (SWF)
lời kêu gọi về một Quỹ Đầu tư Quốc gia (sovereign wealth fund) chính thức, dựa trên cơ sở pháp lý... đã được lan truyền, và các chuyên gia đã so sánh với những ví dụ như Norges Bank Investment Management của Na Uy.
SWF là một quỹ đầu tư của nhà nước sở hữu, quản lý tài sản tài chính của một quốc gia, thường có nguồn gốc từ dự trữ thặng dư, doanh thu từ tài nguyên thiên nhiên hoặc thặng dư thương mại. Các quỹ này thường được quản lý bởi Bộ Tài chính, Ngân hàng Trung ương hoặc một cơ quan chính phủ chuyên trách.
dưới thời Trump, nước Mỹ đang tạo ra một con đường SWF khác - rõ ràng là từ dưới lên, tùy cơ ứng biến và được thúc đẩy bởi chiến lược công nghiệp, sử dụng vốn quốc gia không phải cho tiết kiệm quốc gia mà như một công cụ cho các khoản đầu tư chiến lược. Không thay thế vốn tư nhân, Quỹ Đầu tư Quốc gia (SWF) sẽ là một chất xúc tác, thúc đẩy quan hệ đối tác đầu tư công-tư.
Thúc đẩy quan hệ đối tác công tư
chất xúc tác này thể hiện rõ ràng nhất qua khoản đầu tư vốn 400 triệu USD của Bộ Quốc phòng vào MP Materials, nhà sản xuất đất hiếm duy nhất tại Mỹ. Theo Đạo luật Sản xuất Quốc phòng, Lầu Năm Góc sẽ trở thành cổ đông lớn nhất của MP Materials với 15% cổ phần tiềm năng và các thỏa thuận bao tiêu dài hạn để mua 100% nam châm được sản xuất tại cơ sở mới của công ty.
Khoản đầu tư này cho phép Mỹ đảm bảo các nguồn khoáng sản quan trọng, chống lại sự thống trị của Trung Quốc trong lĩnh vực này. Cam kết của Bộ Quốc phòng đã thu hút 1 tỷ USD tài trợ tư nhân của JPMorgan Chase và Goldman Sachs để xây dựng cơ sở sản xuất nam châm '10X' mới của MP tại Texas. Phố Wall cũng theo sau vì khoản đầu tư của Hoa Kỳ đã giảm thiểu rủi ro cho dự án bằng cách đảm bảo tính chắc chắn về mua sắm và doanh thu.
tháng 3 năm 2025 chính quyền Trump đã công bố thành lập quỹ dự trữ bitcoin chiến lược được đầu tư bằng hơn 5 tỷ USD giá trị bitcoin bị tịch thu trong các hành động thực thi pháp luật và sẽ được bổ sung bằng các chiến lược mua lại trung-lập-về-ngân-sách.
quỹ dự trữ này đã củng cố vị thế của Mỹ là quốc gia nắm giữ Bitcoin lớn nhất thế giới, với ước tính dự trữ liên bang đạt 200,000 tính đến tháng 3 năm 2025. Lượng dự trữ này có thể đóng vai trò là nền tảng cho kiến trúc tiền kỹ thuật số do Hoa Kỳ dẫn đầu, vào thời điểm đạo luật mang tính bước ngoặt về Đạo luật Genius dành cho stablecoin vừa được thông qua để xóa bỏ các rào cản pháp lý cho sự phát triển của đồng đô la kỹ thuật số phi tập trung.
TikTok thậm chí còn gây chú ý hơn. Một loạt sắc lệnh hành pháp từ Trump đã cho phép ứng dụng TikTok được hoãn lệnh ‘bán-hoặc-cấm’ cho đến giữa tháng 9 năm 2025, và Quỹ Đầu tư Quốc gia Mỹ (SWF) có thể trở thành cổ đông lớn của TikTok. Tương tự như thương vụ Nippon Steel mua lại US Steel, quyền sở hữu của Mỹ tại TikTok có thể ở dạng "cổ phiếu vàng", cho phép chính phủ phủ quyết các quyết định quan trọng của công ty.
So sánh với các nền kinh tế giàu có
chiến lược Quỹ Đầu tư Quốc gia (SWF) mới nổi của Mỹ, ở mỗi cấp độ giao dịch, lại có nét tương đồng đáng kinh ngạc với hành vi đầu tư chiến lược của các nền kinh tế giàu có khác, chẳng hạn Đức và ngân hàng phát triển KfW thuộc sở hữu nhà nước. Ví dụ, thương vụ 50Hertz năm 2018 chứng kiến KfW dàn xếp một khoản đầu tư nhằm ngăn chặn Tập đoàn Lưới điện Quốc gia Trung Quốc mua lại cổ phần trong một cơ sở hạ tầng tiện ích quan trọng.
thông lệ chung của các SWF toàn cầu là tìm kiếm cả lợi nhuận tài chính và thúc đẩy chiến lược công nghiệp trong các khoản đầu tư của quỹ - "lợi nhuận kép", một thuật ngữ do Quỹ Đầu tư Chiến lược Ireland đặt ra. Vốn nhà nước có thể tránh được tình trạng lấn át và giải phóng vốn tư nhân khi đóng vai trò là một nền tảng đồng đầu tư.
khác biệt trong cách tiếp cận của Mỹ là SWF của chính quyền Trump không phải là một quỹ tập trung duy nhất, mà là một mô hình phi tập trung, dựa trên giao dịch. Với nhiều cơ quan dẫn dắt các khoản đầu tư chiến lược, cách tiếp cận liên kết này khác biệt so với mô hình SWF truyền thống.
Nhìn về phía trước
Quỹ Đầu tư Quốc gia (SWF) phi tập trung (hay liên bang) của Mỹ có thể là đối tác của sáng kiến Stargate, một cơ sở hạ tầng dữ liệu trí tuệ nhân tạo trị giá 500 tỷ USD do Open AI và Softbank dẫn đầu. Nhà Trắng đã công bố ‘Chiến thắng trong cuộc đua AI: kế hoạch hành động AI của Mỹ’ vào tháng 7 năm 2025 bao gồm các chỉ thị về việc cấp phép nhanh chóng cho các trung tâm dữ liệu quy mô lớn và các nguồn cung cấp năng lượng liên quan.
sáu tháng sau khi Trump công bố Stargate, dự án AI này được cho là đang gặp khó khăn trong việc khởi động – và thậm chí có thể bị thu hẹp quy mô, bất chấp mối quan hệ đối tác trung tâm dữ liệu 4.5GW trị giá 30 tỷ USD mỗi năm với Oracle. Vì sự hoài nghi của các nhà đầu tư vẫn còn cao do quy mô chưa từng có, việc bổ sung khoản đầu tư dài hạn của SWF Mỹ có thể làm giảm rủi ro nhận thức, khiến nó trở nên hấp dẫn đối với vốn tư nhân để cùng đầu tư.
cơ chế hợp tác đầu tư lớn hơn nhiều so với dự án Stargate sẽ là Hiệp định Thương mại và Đầu tư Chiến lược Mỹ-Nhật do Trump công bố, theo đó Nhật Bản cam kết đầu tư 550 tỷ USD tái thiết và mở rộng các ngành công nghiệp cốt lõi của Mỹ, chẳng hạn như sản xuất và nghiên cứu linh kiện bán dẫn, cũng như sản xuất dược phẩm và y tế. Nó có thể đánh dấu sự khởi đầu cho quan hệ đối tác hợp tác đầu tư giữa Quỹ Đầu tư Quốc gia (SWF) của Mỹ với các quỹ đầu tư quốc gia toàn cầu.
sau rốt, như một phần của thỏa thuận thương mại Mỹ-Liên minh Châu Âu đạt được vào tháng 7, "các công ty EU đã bày tỏ sự quan tâm đến việc đầu tư ít nhất 600 tỷ USD (550 tỷ euro) vào các lĩnh vực khác nhau tại Mỹ vào năm 2029", theo giải thích của Uỷ ban Châu Âu.
mặc dù chi tiết vẫn chưa rõ ràng, và dường như đóng góp của EU có thể hơi khác so với cơ chế của Nhật Bản (ví dụ: phi tập trung hơn), tuy nhiên, khoản vốn 600 tỷ USD của EU lại tạo ra một khoản đóng góp khổng lồ khác cho cấu trúc SWF của Trump, khi các chuyên gia vẫn còn nghi ngờ làm thế nào một quốc gia như Mỹ, vốn liên tục thâm hụt ngân sách, có thể tài trợ cho một SWF.
một khi đã khớp tất cả các mảnh ghép lại với nhau, Quỹ Đầu tư Quốc gia (SWF) của Trump (thật đáng ngạc nhiên) đang định hình - theo một cách phi truyền thống. Khi các mảnh ghép được gộp lại, SWF của Mỹ thực sự đang trở thành những gì Trump nói khi ký sắc lệnh hành pháp: "Tôi nghĩ rằng trong một thời gian ngắn, chúng ta sẽ có một trong những quỹ lớn nhất."
Sửa lần cuối:
