mr012
Thôi vậy thì bỏ
Nói về việc sắp xếp lại giang sơn của Hoàng đế Vương Mãng thì đây là một điều vô cùng đặc biệt và phức tạp trong lịch sử Trung Quốc, thể hiện rõ tính nóng vội, chủ quan, duy ý chí. Mục đích để thể hiện 1 điều: bố mày đang nắm quyền
Cải cách hành chính, sắp xếp lại giang sơn đã phá vỡ hoàn toàn hệ thống hành chính đã ổn định lâu dài của nhà Hán dẫn đến sự tê liệt của bộ máy cai trị. Bản đồ địa giới cũ vứt vào sọt rác, quan lại ở chính nơi cai quản cũng đéo thể lồn nào nhớ nổi tên các địa giới mới. Thay đổi, chia lại ghế, sắp xếp lại giang sơn tạo ra một môi trường chính trị hỗn loạn, cũng là nguyên nhân bùng nổ các cuộc khởi nghĩa nông dân (khởi nghĩa Lục Lâm, Xích Mi) và đã lật đổ nhà Tân sau 15 năm tồn tại. Khi nhà Đông Hán được thành lập, toàn bộ những thay đổi này đều bị phế bỏ và khôi phục lại hệ thống cũ của nhà Hán.
Thay đổi tên gọi các đơn vị hành chính
Mãng cho rằng tên gọi thời Hán đã không còn phù hợp và cần phải đổi theo các danh xưng trong kinh điển Nho giáo hoặc thời nhà Chu. Cụ thể:
Theo Hán Thư - Địa lý chí
- Kinh đô Trường An được đổi thành Thường An (常安)
- Quận Hà Nội (河內郡) đổi thành Hậu Thoại (cơ quan hành chính cấp trên là Ký Châu)
- Quận Dĩnh Xuyên (潁川郡) đổi thành Tả Thoại
- Quận Hoài Nam (淮南郡) đổi thành Duyên Bình
Chức danh được đổi tên hàng loạt
Thái thú (太守) đổi thành Đại Doãn (大尹), Huyện lệnh (縣令) đổi thành Huyện trưởng (縣長)...
Hán Thư - Vương Mãng truyện, có một câu tổng kết rất rõ về quy mô của việc sắp xếp lại giang sơn:
郡县以亭名者三百六十,以应符命文也。缘是屡易郡名,而岁复变更,一郡至五易名,而还复其故。吏民不能纪
Vương Mãng dùng Đình (tương đương cấp Xã của hiện tại) để đặt tên cho 360 quận huyện để ứng với văn phù mệnh (điềm trời). Bởi thế mà nhiều lần thay đổi tên quận, rồi hết năm lại thay đổi lần nữa, có một quận đổi tên đến năm lần rồi lại đổi về tên cũ. Quan lại và dân chúng đéo thể nào nhớ nổi
- Hàng trăm tên các quận, huyện trên toàn quốc bị thay đổi. Việc này gây ra sự hỗn loạn cực lớn trong hệ thống hành chính và ghi chép.
Sắp xếp lại cả giang sơn. Hàng lối đã thẳng cùng nhau tiến lên 🤩
Vương Mãng không chỉ dừng lại ở việc đổi tên, ông còn chia tách, sáp nhập và thiết lập các đơn vị hành chính mới một cách tùy tiện, mục đích để chia lại bài đánh ván mới. Cụ thể:
- Bỏ hệ thống quận, huyện (xưa kia cấp Quận tương đương Tỉnh của hiện tại): Bãi bỏ hệ thống hành chính cấp quận (郡) và huyện (縣) của nhà Hán. Áp dụng mô hình nhà Chu, khôi phục lại chế độ Châu (州) thời nhà Chu, chia cả nước thành 9 châu (mô phỏng Cửu Châu thời cổ). Dưới châu, ông đặt ra các cấp hành chính mới với tên gọi cổ như Thiên (甸), Thặng (乘), Tư (司), Yểm (巖)
Hậu quả
- Hỗn loạn và tốn kém: Tưởng rằng tiết kiệm hơn, dân đỡ khổ hơn, thủ tục hành chính nhanh gọn hơn, ai ngờ việc thay đổi tên gọi và địa giới hành chính ồ ạt khiến cho công việc quản lý hành chính, thu thuế, điều động binh mã và lao dịch trở nên vô cùng rối rắm. Các văn kiện, bản đồ cũ đều trở nên vô dụng, quan với dân nhiều khi đéo biết phải gọi nơi này là vùng đất nào, thuộc quận huyện nào... Mất đoàn kết nội bộ, quan lại đéo biết đường nào mà lần, sáp nhập xong thì huyện anh huyện tôi, quận anh quận tôi...
- Vì quá rối rắm nên ngay cả các quan lại cũng không thể nhớ nổi tên mới của địa phương mình quản lý chứ đéo nói đến việc thi hành cho đúng
- Dân chúng bất mãn: Những thay đổi này không mang lại lợi ích thực tế nào cho người dân, ngược lại còn gây thêm phiền phức trong đời sống. Thay vì đi ngay gần để gặp các đại nhân xin đóng dấu bụp cái là xong thì nay phải lặn lội xa xôi cách trở mà còn đéo biết có xong được không, mất thời gian xếp hàng vãi Lồn. Càng làm gia tăng sự chán ghét của mọi tầng lớp đối với chính quyền Vương Mãng
- Chính sách xa rời thực tế: Các cải cách của Vương Mãng hoàn toàn dựa trên sách vở cổ xưa và ý tưởng cá nhân, nó chỉ thể hiện duy nhất 1 điều là bố mày đang nắm quyền, còn lại đều thể hiện sự ngu si, chủ quan, duy ý chí, nóng vội mà không hề tính đến tình hình thực tế về địa lý, kinh tế, xã hội đương đại. Đây chính là 1 bài học về chủ nghĩa giáo điều và sự máy móc khi dùng lý thuyết vào thực tiễn.
Cải cách hành chính, sắp xếp lại giang sơn đã phá vỡ hoàn toàn hệ thống hành chính đã ổn định lâu dài của nhà Hán dẫn đến sự tê liệt của bộ máy cai trị. Bản đồ địa giới cũ vứt vào sọt rác, quan lại ở chính nơi cai quản cũng đéo thể lồn nào nhớ nổi tên các địa giới mới. Thay đổi, chia lại ghế, sắp xếp lại giang sơn tạo ra một môi trường chính trị hỗn loạn, cũng là nguyên nhân bùng nổ các cuộc khởi nghĩa nông dân (khởi nghĩa Lục Lâm, Xích Mi) và đã lật đổ nhà Tân sau 15 năm tồn tại. Khi nhà Đông Hán được thành lập, toàn bộ những thay đổi này đều bị phế bỏ và khôi phục lại hệ thống cũ của nhà Hán.
Thay đổi tên gọi các đơn vị hành chính
Mãng cho rằng tên gọi thời Hán đã không còn phù hợp và cần phải đổi theo các danh xưng trong kinh điển Nho giáo hoặc thời nhà Chu. Cụ thể:
Theo Hán Thư - Địa lý chí
- Kinh đô Trường An được đổi thành Thường An (常安)
- Quận Hà Nội (河內郡) đổi thành Hậu Thoại (cơ quan hành chính cấp trên là Ký Châu)
- Quận Dĩnh Xuyên (潁川郡) đổi thành Tả Thoại
- Quận Hoài Nam (淮南郡) đổi thành Duyên Bình
Chức danh được đổi tên hàng loạt
Thái thú (太守) đổi thành Đại Doãn (大尹), Huyện lệnh (縣令) đổi thành Huyện trưởng (縣長)...
Hán Thư - Vương Mãng truyện, có một câu tổng kết rất rõ về quy mô của việc sắp xếp lại giang sơn:
郡县以亭名者三百六十,以应符命文也。缘是屡易郡名,而岁复变更,一郡至五易名,而还复其故。吏民不能纪
Vương Mãng dùng Đình (tương đương cấp Xã của hiện tại) để đặt tên cho 360 quận huyện để ứng với văn phù mệnh (điềm trời). Bởi thế mà nhiều lần thay đổi tên quận, rồi hết năm lại thay đổi lần nữa, có một quận đổi tên đến năm lần rồi lại đổi về tên cũ. Quan lại và dân chúng đéo thể nào nhớ nổi
- Hàng trăm tên các quận, huyện trên toàn quốc bị thay đổi. Việc này gây ra sự hỗn loạn cực lớn trong hệ thống hành chính và ghi chép.
Sắp xếp lại cả giang sơn. Hàng lối đã thẳng cùng nhau tiến lên 🤩
Vương Mãng không chỉ dừng lại ở việc đổi tên, ông còn chia tách, sáp nhập và thiết lập các đơn vị hành chính mới một cách tùy tiện, mục đích để chia lại bài đánh ván mới. Cụ thể:
- Bỏ hệ thống quận, huyện (xưa kia cấp Quận tương đương Tỉnh của hiện tại): Bãi bỏ hệ thống hành chính cấp quận (郡) và huyện (縣) của nhà Hán. Áp dụng mô hình nhà Chu, khôi phục lại chế độ Châu (州) thời nhà Chu, chia cả nước thành 9 châu (mô phỏng Cửu Châu thời cổ). Dưới châu, ông đặt ra các cấp hành chính mới với tên gọi cổ như Thiên (甸), Thặng (乘), Tư (司), Yểm (巖)
Hậu quả
- Hỗn loạn và tốn kém: Tưởng rằng tiết kiệm hơn, dân đỡ khổ hơn, thủ tục hành chính nhanh gọn hơn, ai ngờ việc thay đổi tên gọi và địa giới hành chính ồ ạt khiến cho công việc quản lý hành chính, thu thuế, điều động binh mã và lao dịch trở nên vô cùng rối rắm. Các văn kiện, bản đồ cũ đều trở nên vô dụng, quan với dân nhiều khi đéo biết phải gọi nơi này là vùng đất nào, thuộc quận huyện nào... Mất đoàn kết nội bộ, quan lại đéo biết đường nào mà lần, sáp nhập xong thì huyện anh huyện tôi, quận anh quận tôi...
- Vì quá rối rắm nên ngay cả các quan lại cũng không thể nhớ nổi tên mới của địa phương mình quản lý chứ đéo nói đến việc thi hành cho đúng
- Dân chúng bất mãn: Những thay đổi này không mang lại lợi ích thực tế nào cho người dân, ngược lại còn gây thêm phiền phức trong đời sống. Thay vì đi ngay gần để gặp các đại nhân xin đóng dấu bụp cái là xong thì nay phải lặn lội xa xôi cách trở mà còn đéo biết có xong được không, mất thời gian xếp hàng vãi Lồn. Càng làm gia tăng sự chán ghét của mọi tầng lớp đối với chính quyền Vương Mãng
- Chính sách xa rời thực tế: Các cải cách của Vương Mãng hoàn toàn dựa trên sách vở cổ xưa và ý tưởng cá nhân, nó chỉ thể hiện duy nhất 1 điều là bố mày đang nắm quyền, còn lại đều thể hiện sự ngu si, chủ quan, duy ý chí, nóng vội mà không hề tính đến tình hình thực tế về địa lý, kinh tế, xã hội đương đại. Đây chính là 1 bài học về chủ nghĩa giáo điều và sự máy móc khi dùng lý thuyết vào thực tiễn.