-Đạo Cao Đài do cầu cơ, tức do thần linh sáng tạo ra. Tam Điểm cũng sử dụng cầu cơ và bàn quay để thông linh, cũng tôn thờ Đấng tối cao.
-Huynh đệ: cách xưng hô trong Cao Đài cũng như Tam Điểm. Đấng tối cao xưng là Thầy, tín đồ là con. Giữa các tín đồ gọi nhau là huynh đệ. Ngay thần linh giáng xuống cũng xưng hô huynh đệ. Cách xưng hô hiền huynh, hiền muội không phân biệt tuổi tác trong đạo Cao Đài, là điều rất xa lạ và bị đánh giá vô giáo dục nếu sử dụng không đúng lúc và đúng chổ đối với người Việt Nam. Theo quy tắc của người Việt, người trẻ không bao giờ gọi người già là huynh, muội.. Nhưng đối với đạo Cao Đài đó là cách xưng hô thể hiện sự bình đẳng và thân ái trong gia đình. Thực chất đây là cách xưng hô dùng trong Tam Điểm được đem áp dụng vào Đạo Cao Đài.
– Mắt tượng trưng cho sự hiện diện khắp nơi của Đấng anh minh trong nhà thờ Tam Điểm cũng được thờ trong Cao Đài.
– Những hình tam giác là dụng cụ tượng trưng đầy ý nghĩa của Tam Điểm cũng được trang trí trên các cửa sổ kinh của các nhà thờ Cao Đài.
-Trong hội Tam Điểm những chữ cái đầu tiên viết tắt của một từ là mật khẩu để các thành viên Tam Điểm như F.. M.. hay A.. L.. để tự nhận biết nhau. Tín đồ Cao Đài lần đầu tiên nhận ra Đấng tối cao qua những chữ cái đầu tiên bí ẩn A, Á, Â. Qua nhiều buổi cầu cơ, các tín đồ Cao Đài đầu tiên biết đó là Đấng Cao Đài.
-Chín nàng thơ nghệ thuật trong đạo Cao Đài đã xuống gặp các nhà sáng lập đạo mới ở những buổi mở đạo là điều xa lạ với văn hóa phương Đông, nhưng lại gần gũi với những tín đồ đầu tiên mở đạo Cao Đài. (Nó có nguồn gốc từ thần thoại Hy Lạp, chín nàng thơ của thần Apollon ở núi Parnasse). Trong Tam Điểm chín nàng thơ nghệ thuật đã quyết định việc kết nạp thành viên Tam Điểm. Họ là những người trọng tài đánh giá khả năng tham gia hội Tam Điểm. Chín nàng thơ đã kết huynh muội hay tỷ đệ với các nhà sáng đạo Cao Đài như Phạm Công Tắc, Cao Quỳnh Cư, Cao Hoài Sang. Theo các ông Cửu nương đã giúp các ông mở đạo mới này. Ba ông trước khi lập đạo đã xây đàn cầu cơ để thông linh với cửu nương. Ông Phạm Công Tắc đã Việt hóa Cửu Nương bằng những nhân vật Việt Nam lịch sử lẫn người đương thời, nhân vật huyền thoại: Nhất Nương Huỳnh Thiều Hoa, Nhị Nương Cẩm Tú nữ vương, Tam Nương Bà Thiên Mụ, Tứ Nương Đoàn Thị Điểm, Ngũ Nương Liễu Hạnh công chúa, Lục Nương Hồ Thị Huê (thánh nữ Trinh Đức, Jean d ́ Arc), Thất Nương Vương Thị Lễ, Bát Nương Hớn Liên Bạch, Cửu Nương Công Nữ Ngọc Vạn.
– Bậc thang lên dần đến bàn thờ, sàn lát ở giữa đá hoa trắng đen xen kẽ và trên trần nhà đầy sao tỏa sáng giống như trang trí nhà thờ Hội Tam Điểm. Theo Tam Điểm màu trắng đen tượng trưng cho đêm và ngày tối và sáng, vật chất và trí tuệ.
-Quả địa cầu trong các nhà thờ Tam Điểm tượng trưng cho tình huynh đệ khắp nơi trên trái đất có mặt trong nhà thờ Cao Đài, cũng có con mắt và chỉ có cách vẽ khác nhau. Theo Gobon ngay trong thánh thất Cao Miên cũng có quả địa cầu bằng giấy.
– Chìa khóa để mở cửa vào thế giới huyền diệu mới, thế giới đại đồng, huynh đệ bác ái. “Chìa đây thầy sẽ sắp trao. Trao mà lựa chọn con nào chí tâm,” (bài giảng Chí Tôn) giống như vật tương trưng Hội Tam Điểm.
-Trang phục trắng là trang phục để tang ở Việt Nam. Đạo Cao Đài là trang phục của các tín đồ. Màu trắng trang phục giống như trang phục thành viên tập sự của Tam Điểm.
Đạo Cao Đài tổ chức các buổi lễ cúng ngày mất các vị sáng lập đạo và Giê Su, Lão Tử, Phật ngoài ra cũng có lễ cúng tổ công nghệ giống như lễ cúng người thầy các nghề khác nhau của Hội Tam Điểm.
Trong Kinh Lễ dựa theo tài liệu cũ có thờ hai nhân vật Tam Điểm là Phạm Văn Màng và Bùi Ái Thoại, ngày nay không ai còn biết là ai, nhưng nghề nghiệp ghi rõ là maçon, thợ xây.
-Theo Gobron Gabriel, trong Thánh thất Cao Đài ở Cao Miên, khi vừa khánh thành đã có bia bằng đá cẩm thạch khắc tên những người có công với đạo. Trong đó có những nhân vật nổi tiếng trong giới cầm quyền Pháp, đa số là hội viên Tam Điểm, điều này được kiểm chứng thẻ hội viên trong kho lưu trữ thuộc hội Tam Điểm Pháp.
-Theo cuốn Lịch sử đạo Cao Đài của Lê Quang Vinh. Năm người Pháp đầu tiên được phong sắc trong đạo Cao Đài chắc chắn là thành viên Hội Tam Điểm Gabriel Gorbon chức Tiếp dẫn đạo nhơn, Charles Bellan chức Giáo hữu, Gabriel Abadie de Lestrac chức giáo hữu còn hai người kia chính là vợ hai vị Tam Điểm Gobron Marguerite chức Lễ Sanh, bà Félicien Challaye chức Giáo sư. Trong năm người này Gobron được phong ngay một chức sắc cao thứ hai chỉ sau Hộ pháp Phạm Công Tắc.
Ngày 13 tháng tám năm 1940, thống chế Pétain dưới ảnh hưởng Đức Quốc Xã, ký ra lệnh đóng cửa các hội kín và tịch biên tài sản, cấm lãnh đạo Tam Điểm làm việc trong công sở nhà nước, ngày 19-8-1940 Grand Orient giải tán, các hội Tam Điểm khác nhau tại Pháp bị giải tán, José Roi thuộc La Grand Loge bị Đức Quốc xã xử tử, sau đến Pierre Brossolette và những người khác, thì tại Đông Dương ngày 4-6-1941 năm vị chức sắc đứng đầu Cao Đài bị bắt và tù đày, trong khi đạo Hòa Hảo và các tôn giáo khác tại Đông Dương không có việc gì.
--
Toàn bài :
nghiencuulichsu.com
-Huynh đệ: cách xưng hô trong Cao Đài cũng như Tam Điểm. Đấng tối cao xưng là Thầy, tín đồ là con. Giữa các tín đồ gọi nhau là huynh đệ. Ngay thần linh giáng xuống cũng xưng hô huynh đệ. Cách xưng hô hiền huynh, hiền muội không phân biệt tuổi tác trong đạo Cao Đài, là điều rất xa lạ và bị đánh giá vô giáo dục nếu sử dụng không đúng lúc và đúng chổ đối với người Việt Nam. Theo quy tắc của người Việt, người trẻ không bao giờ gọi người già là huynh, muội.. Nhưng đối với đạo Cao Đài đó là cách xưng hô thể hiện sự bình đẳng và thân ái trong gia đình. Thực chất đây là cách xưng hô dùng trong Tam Điểm được đem áp dụng vào Đạo Cao Đài.
– Mắt tượng trưng cho sự hiện diện khắp nơi của Đấng anh minh trong nhà thờ Tam Điểm cũng được thờ trong Cao Đài.
– Những hình tam giác là dụng cụ tượng trưng đầy ý nghĩa của Tam Điểm cũng được trang trí trên các cửa sổ kinh của các nhà thờ Cao Đài.
-Trong hội Tam Điểm những chữ cái đầu tiên viết tắt của một từ là mật khẩu để các thành viên Tam Điểm như F.. M.. hay A.. L.. để tự nhận biết nhau. Tín đồ Cao Đài lần đầu tiên nhận ra Đấng tối cao qua những chữ cái đầu tiên bí ẩn A, Á, Â. Qua nhiều buổi cầu cơ, các tín đồ Cao Đài đầu tiên biết đó là Đấng Cao Đài.
-Chín nàng thơ nghệ thuật trong đạo Cao Đài đã xuống gặp các nhà sáng lập đạo mới ở những buổi mở đạo là điều xa lạ với văn hóa phương Đông, nhưng lại gần gũi với những tín đồ đầu tiên mở đạo Cao Đài. (Nó có nguồn gốc từ thần thoại Hy Lạp, chín nàng thơ của thần Apollon ở núi Parnasse). Trong Tam Điểm chín nàng thơ nghệ thuật đã quyết định việc kết nạp thành viên Tam Điểm. Họ là những người trọng tài đánh giá khả năng tham gia hội Tam Điểm. Chín nàng thơ đã kết huynh muội hay tỷ đệ với các nhà sáng đạo Cao Đài như Phạm Công Tắc, Cao Quỳnh Cư, Cao Hoài Sang. Theo các ông Cửu nương đã giúp các ông mở đạo mới này. Ba ông trước khi lập đạo đã xây đàn cầu cơ để thông linh với cửu nương. Ông Phạm Công Tắc đã Việt hóa Cửu Nương bằng những nhân vật Việt Nam lịch sử lẫn người đương thời, nhân vật huyền thoại: Nhất Nương Huỳnh Thiều Hoa, Nhị Nương Cẩm Tú nữ vương, Tam Nương Bà Thiên Mụ, Tứ Nương Đoàn Thị Điểm, Ngũ Nương Liễu Hạnh công chúa, Lục Nương Hồ Thị Huê (thánh nữ Trinh Đức, Jean d ́ Arc), Thất Nương Vương Thị Lễ, Bát Nương Hớn Liên Bạch, Cửu Nương Công Nữ Ngọc Vạn.
– Bậc thang lên dần đến bàn thờ, sàn lát ở giữa đá hoa trắng đen xen kẽ và trên trần nhà đầy sao tỏa sáng giống như trang trí nhà thờ Hội Tam Điểm. Theo Tam Điểm màu trắng đen tượng trưng cho đêm và ngày tối và sáng, vật chất và trí tuệ.
-Quả địa cầu trong các nhà thờ Tam Điểm tượng trưng cho tình huynh đệ khắp nơi trên trái đất có mặt trong nhà thờ Cao Đài, cũng có con mắt và chỉ có cách vẽ khác nhau. Theo Gobon ngay trong thánh thất Cao Miên cũng có quả địa cầu bằng giấy.
– Chìa khóa để mở cửa vào thế giới huyền diệu mới, thế giới đại đồng, huynh đệ bác ái. “Chìa đây thầy sẽ sắp trao. Trao mà lựa chọn con nào chí tâm,” (bài giảng Chí Tôn) giống như vật tương trưng Hội Tam Điểm.
-Trang phục trắng là trang phục để tang ở Việt Nam. Đạo Cao Đài là trang phục của các tín đồ. Màu trắng trang phục giống như trang phục thành viên tập sự của Tam Điểm.
Đạo Cao Đài tổ chức các buổi lễ cúng ngày mất các vị sáng lập đạo và Giê Su, Lão Tử, Phật ngoài ra cũng có lễ cúng tổ công nghệ giống như lễ cúng người thầy các nghề khác nhau của Hội Tam Điểm.
Trong Kinh Lễ dựa theo tài liệu cũ có thờ hai nhân vật Tam Điểm là Phạm Văn Màng và Bùi Ái Thoại, ngày nay không ai còn biết là ai, nhưng nghề nghiệp ghi rõ là maçon, thợ xây.
-Theo Gobron Gabriel, trong Thánh thất Cao Đài ở Cao Miên, khi vừa khánh thành đã có bia bằng đá cẩm thạch khắc tên những người có công với đạo. Trong đó có những nhân vật nổi tiếng trong giới cầm quyền Pháp, đa số là hội viên Tam Điểm, điều này được kiểm chứng thẻ hội viên trong kho lưu trữ thuộc hội Tam Điểm Pháp.
-Theo cuốn Lịch sử đạo Cao Đài của Lê Quang Vinh. Năm người Pháp đầu tiên được phong sắc trong đạo Cao Đài chắc chắn là thành viên Hội Tam Điểm Gabriel Gorbon chức Tiếp dẫn đạo nhơn, Charles Bellan chức Giáo hữu, Gabriel Abadie de Lestrac chức giáo hữu còn hai người kia chính là vợ hai vị Tam Điểm Gobron Marguerite chức Lễ Sanh, bà Félicien Challaye chức Giáo sư. Trong năm người này Gobron được phong ngay một chức sắc cao thứ hai chỉ sau Hộ pháp Phạm Công Tắc.
Ngày 13 tháng tám năm 1940, thống chế Pétain dưới ảnh hưởng Đức Quốc Xã, ký ra lệnh đóng cửa các hội kín và tịch biên tài sản, cấm lãnh đạo Tam Điểm làm việc trong công sở nhà nước, ngày 19-8-1940 Grand Orient giải tán, các hội Tam Điểm khác nhau tại Pháp bị giải tán, José Roi thuộc La Grand Loge bị Đức Quốc xã xử tử, sau đến Pierre Brossolette và những người khác, thì tại Đông Dương ngày 4-6-1941 năm vị chức sắc đứng đầu Cao Đài bị bắt và tù đày, trong khi đạo Hòa Hảo và các tôn giáo khác tại Đông Dương không có việc gì.
--
Toàn bài :
Đạo Cao Đài và Victor Hugo- Những huyền thoại của hộ pháp Phạm Công Tắc
Ts Phạm Trọng Chánh Đạo Cao Đài và Victor Hugo là sách của Tiến sĩ Trần Thu Dung do nhà Xuất bản Đông Tây và Trung tâm Văn hóa Ngôn ngữ Đông Tây xuất bản năm 2011. N…
nghiencuulichsu.com