Tại sao người Việt dùng tên nước ngoài

Hiện tại tôi đang định cư và làm việc tại Mỹ, nhưng trước đó tôi cũng có cơ hội đi du học ở Châu Âu. Có một điều làm tôi băn khoăn ngay từ ngày đầu tiên đặt chân lên đất bạn là việc người Việt chúng ta thích sử dụng tên tiếng Anh thay cho tên tiếng Việt của mình.

Tôi hy vọng toà soạn cho đăng bài viết của tôi để những ai đang có tên tiếng Anh hoặc quan điểm trái ngược lên tiếng giải thích lý do tại sao họ lại làm như thế và cũng là giải đáp câu hỏi đã có rất lâu của tôi.

Trong lớp tôi lúc đó có khoảng 30 người thì ai cũng hào hứng chọn cho mình một cái tên tiếng Anh. Nào là Bill, Alan, Tony, Jimmy, Cindy, Vivian ... đến nỗi khi có người hỏi tôi "Hey, bạn biết Tony bao giờ mới đến lớp không?" tôi trả lời "Tony là ai?". Vì khi ở cùng ký túc xá toàn gọi tên tiếng Việt, đến lúc các bạn học sinh nước ngoài hoặc thầy cô sử dụng tên tiếng Anh tôi cũng chẳng biết họ là ai.

Ngày đó tôi cũng thấy lạ nhưng không băn khoăn như khi tôi sống ở Mỹ. Bởi vì dù sao thì các bạn của tôi cũng chỉ lấy tên tiếng Anh như một dạng Nick name để gọi. Nhưng khi sang Mỹ thì vấn đề lại khác. Khi người Việt có quốc tịch Mỹ hoặc sinh con bên Mỹ, họ đổi hẳn tên trong hộ chiếu thành tên tiếng Anh như: Jimmy Nguyen, Don Phan, Adrian Le, Calvin Doan...

Tôi tự hỏi tại sao các bạn phải làm như vậy? Có người nói rằng đặt tên tiếng Anh cho người Mỹ dễ gọi. Tên tiếng Việt cũng không đến nỗi quá khó để phát âm như tên của một số nước Trung Đông, Ấn Độ, Thái Lan. Nhưng sao họ vẫn giữ nguyên tên của họ không đổi như: Achmed, Ormar, Mehran, Sammir, Younes. Những tên tiếng Việt như: Huy, Long, Hùng, Hải, Tâm, Loan, Hằng, Hoà nếu bỏ dấu thì người Mỹ vẫn phát âm rất dễ dàng. Tuy không chuẩn 100% như người Việt phát âm, nhưng dù sao cũng là tên do cha mẹ đặt cho mình.

Tại sao lại phải đổi tên của mình chỉ vì để người khác gọi cho dễ? Người nước ngoài sang Việt Nam công tác họ có đổi tên của họ cho ta dễ gọi không? Những cái tên dài như: Adrian, Russel, Del Piero, Alexandra, Michelle đối với những người thông thạo ngoại ngữ thì không nói. Nhưng đối với những ai kém ngoại ngữ thì cũng khó mà phát âm cho chuẩn được.

Ngoài việc dùng tên tiếng Việt chúng ta còn có xu hướng dịch tên các món ăn sang tiếng Anh mà thoạt đầu nghe không hiểu là cái gì: Beef Noddle Soup (phở bò), Rice Paper (bánh tráng), Moon Cake (bánh trung thu), Fish Sauce (nước mắm), Shrimp Paste (mắm tôm)...

Là một người Việt và phải công nhận tôi có tư tưởng bảo thủ, nên tôi thấy việc cộng đồng người Việt bên Mỹ đang ngày càng đánh mất bản sắc văn hoá của mình là một việc hết sức quan ngại. Cho dù có định cư ở bất cứ đâu, mình nên học theo cái văn minh của họ như văn hoá giao thông, văn hoá xếp hàng, giữ vệ sinh nơi công cộng, tôn trọng phụ nữ... nhưng những giá trị văn hoá độc đáo chỉ có của người Việt như hướng gia đình, có hiếu với cha mẹ, tình cảm anh em họ hàng khăng khít, kính trên nhường dưới, chung thuỷ, chịu thương chịu khó... thì không nên bỏ mà phải gìn giữ và dùng nó làm căn bản đạo đức để giao dục con cái. Dù sống ở đâu đi nữa, chúng ta vẫn là người Việt. Cho dù tên bạn có đổi, tóc bạn có nhuộm, quần áo hàng hiệu .... thì trong mắt người Mỹ, các bạn vẫn là dân Châu Á.