Don Jong Un
Súng hết đạn
(Hình minh họa: Tạp chí Giao Thông)
Tân Sơn Nhất, phi trường dân dụng nổi tiếng một thời của Việt Nam Cộng Hòa, dưới sự kiểm soát của chế độ ******** Việt Nam từ sau 1975, đã mỗi ngày càng tàn tạ, và bị đánh giá thấp trong mắt khách quốc tế. Mới đây các tạp chí du lịch như Daily Dive, AirHelp, Nubia Magazine… đồng đưa ra danh sách 25 sân bay tệ hại trên thế giới, trong đó Tân Sơn Nhất (SGN) đứng thứ ba, chỉ sau sân bay Tunis–Carthage (TUN) của Tunisia và sân bay Rhodes Diagoras (RHO), Hy Lạp.
Trong hạng nhất tệ hại, phi trường của Tunisia bị đánh giá là việc delay các chuyến bay và trễ giờ là liên tục. Điều hành sân bay rối rắm khiến hành khách phải di chuyển nhiều với sự thay đổi cổng ra máy bay, bao gồm sân bay quá ít cửa hàng ăn uống khiến sinh hoạt ở đây hết sức buồn chán.
Hạng nhì tệ hại, phi trường Rhodes Diagoras của Hy Lạp, là do các phàn nàn từ khách đi luôn phải di chuyển dài đến các nơi đậu máy bay, rối và sắp xếp không tiện lợi. Trong đó có cả chuyện các chuyển xe chở ra nơi lên máy bay nóng và chật chội.
Thứ ba, phi trường Tân Sơn Nhất, bị mô ta là các ngõ đến phi trường luôn kẹt xe, lòng vòng. Thậm chí phần lớn đường đi trong thành phố ra sân bay chỉ hơn 10km, nhưng có lúc đi mất gần 1 tiếng đồng hồ. Các phòng chờ ra máy bay bị mô tả là nóng, chật chội, ồn ào. Dịch vụ của nhân viên phi trường bị đánh giá là kém. Thậm chí trang AirHelp còn nhấn mạnh rằng nếu đi ở phi trường Tân Sơn Nhất thì nên kiên nhẫn dành nhiều thời gian hơn với việc trễ giờ hay delay thường xuyên ở đây.
Riêng phi trường Tân Sơn Nhất, thì AirHelp nhấn mạnh là “SGN trong số mười đi máy bay tồi tệ nhất về sự đúng giờ và dịch vụ trong năm 2025.”
Trước năm 1975, Tân Sơn Nhất (lúc bấy giờ gọi là phi cảng Tân Sơn Nhứt) được đánh giá là một trong những sân bay quan trọng và bận rộn nhất thế giới, mặc dù là trong bối cảnh chiến tranh.
Trong giai đoạn giữa thập niên 1950 đến 1975, Tân Sơn Nhất được xem là một trong ba phi cảng đông đúc nhất thế giới, bên cạnh các sân bay lớn như London Heathrow và Chicago O’Hare. Một phần lớn, là do vai trò của Tân Sơn Nhất lúc đó là căn cứ quân sự quan trọng của Quân đội Hoa Kỳ và Không lực Việt Nam Cộng hòa trong Chiến tranh Việt Nam. Sân bay xử lý một lượng lớn các chuyến bay quân sự và dân sự, bao gồm cả các chuyến bay quốc tế.
Tuy nhiên, Tân Sơn Nhất không chỉ là một sân bay quân sự mà còn là trung tâm hàng không dân dụng quan trọng hàng đầu ở Đông Nam Á. Theo lịch sử ngành hàng không, trước năm 1975, sân bay này có số lượng chuyến bay mỗi ngày cao nhất khu vực Đông Nam Á, vượt qua các sân bay lớn khác trong khu vực như Changi (Singapore). Không gian dành cho sân bay được chuẩn bị lên đến 3.600 ha, gấp ba lần sân bay Changi, cho thấy tiềm năng phát triển lớn.
Được xây dựng từ thời Pháp thuộc (1930), Tân Sơn Nhất được nâng cấp đáng kể vào năm 1956 bởi Hoa Kỳ với đường băng bê tông dài 3.000 mét, thay thế đường băng đất đỏ ban đầu. Điều này cho phép sân bay tiếp nhận các loại máy bay phản lực hiện đại, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế thời bấy giờ. Nhà ga hành khách được mở rộng nhiều lần (1956, 1960, 1963, 1969), đạt diện tích 10.800 m² vào năm 1972, với công suất phục vụ 1,5 triệu hành khách mỗi năm.
Sau năm 1975, phi cảng Tân Sơn Nhất được sử dụng như một chiến lợi phẩm của miền Bắc, bị sử dụng bừa bãi và khai thác kém khoa học dẫn đến sự xuống cấp nghiêm trọng. Hình ảnh hoa lệ của một sân bay thuộc hàng bậc nhất của Đông Nam Á trong thế kỷ trước, Do chế độ Việt Nam Cộng Hòa xây dựng đã càng ngày càng hoang phế, cả về vật chất lẫn như văn hóa phục vụ.
Thay vì tạo các dự án để xây dựng và mở rộng Tân Sơn Nhất để có thể hoạt động tốt hơn, nhưng chính quyền ******** lại thích tạo ra một sân bay mới ở Long Thành nhằm mục đích thu hút tiền của, trong đó có những phần mờ ám chia chác cho nhau. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng Hà Nội không muốn tôn tạo Tân Sơn Nhất vì vẫn còn nặng nề mặc cảm với hình ảnh thành đạt và đáng nhớ của chế độ cũ.
