Don Jong Un
Xamer mới lớn
Trước hội nghị Bắc Đới Hà, nhân sự cấp cao của Đảng ******** Trung Quốc (ĐCSTQ) lại có biến động. Thân tín của Tổng Bí thư ĐCSTQ Tập Cận Bình là Bí thư Tỉnh ủy Tân Cương Mã Hưng Thụy đã bị điều chuyển sang vị trí khác, nhưng hiện chưa rõ điểm đến mới. Ông Trần Tiểu Giang, người từng được cựu Bí thư Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Vương Kỳ Sơn trọng dụng, tiếp nhận vị trí Bí thư Tỉnh ủy Tân Cương. Gần đây, tin đồn về việc quyền lực của ông Tập suy yếu lan truyền rộng rãi, trong khi các vụ án tham nhũng trong ngành công nghiệp quân sự tiếp tục lan rộng. Có phân tích cho rằng việc ông Mã Hưng Thụy bị điều chuyển vào thời điểm này, không phải là tin tốt đối với ông Tập.
Theo Tân Hoa Xã của ĐCSTQ đưa tin hôm 1/7, ông Mã Hưng Thụy không còn kiêm nhiệm các chức vụ Bí thư, Thường vụ, Ủy viên Tỉnh ủy Tân Cương, và được bổ nhiệm vào vị trí khác. Ông Trần Tiểu Giang được bổ nhiệm làm Ủy viên, Thường vụ, Bí thư Ban Chấp hành Đảng ủy Tân Cương.
Trước đó vào ngày 30/6, Bộ Chính trị ĐCSTQ tổ chức cuộc họp xem xét “Quy chế công tác các cơ quan phối hợp ra quyết sách của Trung ương Đảng” và đề cập đến việc “nghiên cứu các vấn đề khác”, điều này thường liên quan đến điều chỉnh nhân sự cấp cao.
Đây là lần điều chỉnh chức vụ giữa nhiệm kỳ của Ủy viên Bộ Chính trị, sau khi hoán đổi vị trí giữa ông Lý Cán Kiệt và ông Thạch Thái Phong.
Theo thông tin công khai, ông Mã Hưng Thụy, 66 tuổi, quê ở huyện Vận Thành, tỉnh Sơn Đông, xuất thân từ “hệ thống hàng không vũ trụ”. Ông tốt nghiệp tiến sĩ chuyên ngành cơ học tổng quát tại Đại học Công nghiệp Cáp Nhĩ Tân vào tháng 3/1988, là một quan chức kỹ trị điển hình.
Ông Mã Hưng Thụy từng đảm nhiệm các chức vụ như Phó Viện trưởng, Phó Hiệu trưởng Học viện Hàng không Vũ trụ Đại học Công nghiệp Cáp Nhĩ Tân; từ năm 1996, ông lần lượt giữ các vị trí Phó Viện trưởng Viện 5 Hàng không Vũ trụ, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Công nghệ Hàng không Vũ trụ; từ năm 2007 đến 2013 là Tổng Giám đốc Tập đoàn này; từ năm 2013, ông đảm nhiệm Thứ trưởng Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin, Cục trưởng Cục Hàng không Vũ trụ Quốc gia, Cục trưởng Cục Công nghiệp Quốc phòng ĐCSTQ. Cùng năm, ông được điều chuyển đến Quảng Đông, lần lượt giữ các chức Phó Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Ủy ban Chính trị Pháp luật, Phó Bí thư Tỉnh ủy kiêm Bí thư Thành ủy Thâm Quyến, rồi Tỉnh trưởng Quảng Đông. Năm 2022, ông thay ông Trần Toàn Quốc làm Bí thư Tỉnh ủy Tân Cương và trở thành Ủy viên Bộ Chính trị tại Đại hội 20 ĐCSTQ cùng năm.
Ông Mã Hưng Thụy là đồng hương Vận Thành, Sơn Đông với bà Bành Lệ Viện, phu nhân của ông Tập Cận Bình. Sự thăng tiến trong sự nghiệp của ông Mã thường được cho là có liên quan đến vợ chồng ông Tập. Những năm trước, ông Tập trọng dụng một số quan chức có nền tảng công nghiệp quân sự, và ông Mã Hưng Thụy là một trong những người nổi bật nhất.
Nhà nghiên cứu Ngô Quốc Quang (Wu Guoguang) của tổ chức “Asia Society” từng gọi 5 quan chức có nền tảng công nghiệp quân sự được ông Tập đề bạt vào Bộ Chính trị tại Đại hội 20 là “Nhóm 5 người công nghiệp quân sự”, bao gồm: Phó Thủ tướng Lưu Quốc Trung và Trương Quốc Thanh, Bí thư Thành ủy Trùng Khánh Viên Gia Quân, Mã Hưng Thụy (vừa rời chức Bí thư Tân Cương), và cựu Bộ trưởng Bộ Tổ chức Trung ương Lý Cán Kiệt.
Tháng Ba năm nay, ông Lý Cán Kiệt được điều chuyển làm Bộ trưởng Bộ Mặt trận Thống nhất, một vị trí được coi là nhàn nhã. Lần này, ông Mã Hưng Thụy cũng bị điều chuyển khỏi Tân Cương, một khu vực trọng yếu ở phía Tây Bắc Trung Quốc.
Tháng 12/2023, có tin đồn trên mạng rằng chức vụ Chủ nhiệm Văn phòng Trung ương của ông Thái Kỳ sẽ do ông Mã Hưng Thụy, khi đó là Bí thư Tỉnh ủy Tân Cương, tiếp quản. Tuy nhiên, tin đồn này chưa được xác thực.
Hiện chưa rõ điểm đến tiếp theo của ông Mã Hưng Thụy. Do gần đây có nhiều tin đồn về việc quyền lực của ông Tập suy yếu, nên cũng có những suy đoán bất lợi về số phận chính trị của ông Mã Hưng Thụy.
Nhà bình luận độc lập Thái Thận Khôn nhận định trên X rằng trước đây, một số phương tiện truyền thông tự do đồn đại về việc ông Lý Cán Kiệt bị điều tra và ông Mã Hưng Thụy sẽ vào Bắc Kinh tiếp quản Bộ Mặt trận Thống nhất. Tuy nhiên, có thông tin cho rằng những vấn đề tham nhũng tại Tập đoàn Công nghệ Hàng không Vũ trụ đã liên lụy đến ông Mã, khiến ông có thể sẽ giống như các cựu Bí thư Tân Cương như Vương Nhạc Tuyền, Trần Toàn Quốc, hay thậm chí Trương Xuân Hiền, dần rút khỏi chính trường.
Ông cho rằng việc ông Mã Hưng Thụy rời ghế Bí thư Tân Cương giữa chừng không phải là tin tốt. Vấn đề tham nhũng tại Tập đoàn Công nghệ Hàng không Vũ trụ tiếp tục lan rộng, khiến ông Mã Hưng Thụy “có nhảy xuống sông Hoàng Hà cũng không rửa sạch được” mối liên quan.
Kể từ năm 2023, các vụ án lớn trong quân đội, tiêu biểu là vụ tham nhũng trong Lực lượng Tên lửa, đã khiến hàng chục tướng lĩnh bị “hạ bệ”. Các lãnh đạo cấp cao của các doanh nghiệp công nghiệp quân sự cũng liên tiếp “ngã ngựa”, và Tập đoàn Khoa học và Công nghệ Hàng không Vũ trụ Trung Quốc cũng trở thành vùng chịu thiệt hại nặng nề. Trong đó bao gồm hai cựu Chủ tịch là Ngô Yến Sinh và Lôi Phàm Bồi, cùng với Đại Thủ Luân (cựu Bí thư thành phố Mẫu Đơn Giang, tỉnh Hắc Long Giang) cũng xuất thân từ tập đoàn này, và nhiều người khác.
Mặt khác, ông Trần Tiểu Giang, người thay thế ông Mã Hưng Thụy làm Bí thư Tân Cương, sinh tháng 6/1962, quê ở Long Du, tỉnh Chiết Giang, có nền tảng chuyên môn về kỹ thuật điện. Ông từng làm việc tại các tờ báo như Điện lực Trung Quốc, Thủy lợi Điện lực Trung Quốc, Thủy lợi Trung Quốc. Sau năm 1998, ông lần lượt đảm nhiệm các chức vụ như Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy trực thuộc Bộ Thủy lợi, Giám đốc Văn phòng Bộ Thủy lợi, Chủ nhiệm Ủy ban Thủy lợi Sông Hoàng Hà.
Năm 2015, ông Trần Tiểu Giang được điều chuyển về Bộ Tuyên truyền Ủy Ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương (cấp Thứ trưởng), khi đó được chú ý với vai trò “ngòi bút” của Bí thư Ủy Ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Vương Kỳ Sơn.
Trong thời gian ông Vương Kỳ Sơn đứng đầu ủy ban này, năm 2016, ông Trần Tiểu Giang được bổ nhiệm làm Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy Liêu Ninh kiêm Bí thư Ban Kiểm tra Kỷ luật tỉnh ủy.
Năm 2017, ông làm Thứ trưởng Bộ Giám sát, đồng thời là Phó Bí thư Ủy Ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương.
Sau năm 2018, ông tiếp tục giữ chức Phó Bí thư Ủy Ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương kiêm Phó Chủ nhiệm Ủy ban Giám sát Quốc gia.
Tháng 12/2020, ông được bổ nhiệm làm Thứ trưởng Bộ Mặt trận Thống nhất kiêm Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Quốc gia, và hai năm sau trở thành Thứ trưởng phụ trách công việc thường nhật của Bộ Mặt trận Thống nhất. Ông cũng là Ủy viên Trung ương khóa 20.
