Thế giới phản ứng ra sao trước thượng đỉnh Trump-Putin?

Nguồn hình ảnh,Getty Images
Chụp lại hình ảnh,Hai vị tổng thống gặp nhau hồi năm 2019
36 phút trước
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố các cuộc đàm phán hòa bình mà không có Kyiv sẽ không đạt được bất cứ điều gì sau khi thượng đỉnh Trump-Putin ở Alaska vào ngày 15/8 được thông báo.
Nhà lãnh đạo Ukraine tái khẳng định ông sẽ không nhượng đất cho Nga, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nói "sẽ có một số trao đổi lãnh thổ vì lợi ích của cả hai bên" để đạt được thỏa thuận hòa bình.
Phó Tổng thống Mỹ JD Vance và Ngoại trưởng Anh David Lammy cũng đã chủ trì một cuộc họp của các cố vấn an ninh quốc gia về cuộc chiến ở Ukraine.
Có rất ít bằng chứng cho thấy Ukraine sẵn sàng chấp nhận hòa bình bằng bất cứ giá nào, theo phóng viên Jonathan Beale của BBC tại Ukraine.
Nga hiện kiểm soát khoảng 20% lãnh thổ của Ukraine.

Phản ứng của các bên liên quan​

Trợ lý Tổng thống Nga Yuri Ushakov nói:
"Chúng tôi dự đoán quá trình này sẽ không đơn giản, nhưng chúng tôi sẽ tham gia một cách tích cực và nhất quán."
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cương quyết:
"Câu trả lời cho vấn đề lãnh thổ Ukraine đã nằm trong Hiến pháp Ukraine. Không ai được phép đi chệch khỏi điều này - và không ai có thể làm vậy. Người Ukraine sẽ không trao đất đai của họ cho kẻ xâm lược."
Thủ tướng Anh Keir Starmer vẫn chưa trực tiếp trả lời, nhưng một phát ngôn viên của Phố Downing cho hay:
"[Ông Starmer và ông Zelensky] hoan nghênh mong muốn của Tổng thống Trump về việc chấm dứt cuộc chiến tàn bạo này và nhất trí rằng chúng ta phải tiếp tục gây áp lực lên Putin để chấm dứt cuộc chiến phi pháp của ông ta."
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phát biểu:
"Tương lai của Ukraine không thể được định đoạt nếu không có người dân Ukraine, những người đã đấu tranh cho tự do và sự an toàn của họ trong hơn ba năm qua. Người châu Âu cũng nhất thiết sẽ là một phần của giải pháp vì an ninh của họ phụ thuộc vào điều đó."
Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen và Tổng thống Zelensky đã thảo luận về tiến trình "hướng tới tư cách thành viên EU" của Ukraine, ông Zelensky cho hay.
Ông cũng cho biết rằng Thủ tướng Estonia Kristen Michal đã nói với ông rằng ông Michal đồng ý "các quyết định an ninh của Ukraine có ý nghĩa quan trọng đối với tất cả mọi người ở châu Âu".

Nguồn hình ảnh,Getty Images
Chụp lại hình ảnh,Tổng thống Zelensky tuyên bố Ukraine sẽ không nhượng bộ lãnh thổ
Một chuyên gia về chính trị Nga cho rằng hội nghị thượng đỉnh ở Alaska mang lại "tính chính danh" cho ông Putin trên trường quốc tế và sẽ được coi là một chiến thắng của Nga.
Giáo sư Stephen Hall, chuyên gia về quan hệ Nga và hậu Xô Viết tại Đại học Bath (Anh), nói với BBC rằng hội nghị thượng đỉnh sẽ được "truyền thông Nga đưa tin" như một bằng chứng cho thấy đất nước "không còn bị cô lập".
"Điều này mang lại tính chính danh cho [Putin] vì ông ấy sẽ gặp Donald Trump - người được gọi là nhà lãnh đạo của thế giới tự do," ông nhận định.
Khi được hỏi về mức độ thành công của hội nghị thượng đỉnh đối với Tổng thống Putin nếu không có gì xảy ra, Giáo sư Hall tin rằng ông Putin thực sự không muốn đàm phán chấm dứt chiến tranh.
Ông Putin muốn "đàm phán nhưng không muốn một kết thúc được đàm phán", ông Hall bình luận và thay vào đó, hội nghị thượng đỉnh sẽ cho thấy "Mỹ cần Nga".

Vì sao lại ở Alaska?​

Nhưng tại sao cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và người đồng cấp Nga Putin lại diễn ra tại bang Alaska của Mỹ?
Phản ứng trước cuộc gặp, Thống đốc Alaska Mike Dunleavy nhấn mạnh tầm quan trọng của bang này, mô tả đây là "vị trí chiến lược nhất thế giới".
"Với khoảng cách chỉ 3,2 km giữa Nga và Alaska, không nơi nào khác đóng vai trò quan trọng hơn trong quốc phòng, an ninh năng lượng và vai trò lãnh đạo ở Bắc Cực của chúng ta," ông Dunleavy nói.
Tuy nhiên, theo hãng thông tấn nhà nước Nga TASS, trợ lý của ông Putin, ông Yuri Ushakov, cho hay: "Nga và Hoa Kỳ là những nước láng giềng gần gũi, có chung đường biên giới. Việc phái đoàn của chúng tôi bay qua Eo biển Bering có vẻ khá hợp lý".

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Trump-Putin không còn xa lạ nhau​

Bài viết của Madeline Halpert từ BBC News:
Lần đầu tiên hai ông Trump và ông Putin gặp mặt trực tiếp là bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 tại Hamburg, Đức, vào năm 2017. Cả hai bên cho biết họ đã thảo luận về nhiều chủ đề, bao gồm cả cáo buộc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ.
Cuối năm 2017, các nhà lãnh đạo Mỹ và Nga đã gặp nhau tại hội nghị APEC ở Đà Nẵng nơi họ thảo luận về "quyết tâm đánh bại ISIS ở Syria", theo một tuyên bố chung vào thời điểm đó.
Năm 2018, một hội nghị thượng đỉnh Nga-Mỹ được tổ chức tại Helsinki. Hai người đã có gần hai giờ đàm phán riêng tại thủ đô Phần Lan.
Tại đó, ông Trump đã gây ra một làn sóng phản đối khi đứng về phía Nga, trái ngược với các cơ quan tình báo Mỹ khi tuyên bố nước này không can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.
Các cơ quan tình báo Mỹ đã kết luận rằng Nga có liên quan đến nỗ lực gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử Mỹ, gây bất lợi cho cựu ứng cử viên tổng thống Mỹ Hillary Clinton, bằng các cuộc tấn công mạng và tin tức giả mạo.
"Tổng thống Putin nói rằng đó không phải là Nga. Tôi không thấy lý do gì để nói như vậy cả," ông Trump nói vào thời điểm đó.
Hai người cũng đã gặp nhau vào năm 2019 tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Nhật Bản, nơi trước mặt các phóng viên, ông Trump đã nói với ông Putin với một nụ cười nhếch mép: "Đừng can thiệp vào cuộc bầu cử.

Thế giới đã rất mệt mỏi, dù chỉ theo dõi thôi cũng mệt, chưa nói đến các nhà chính trị và nhóm vận động hành lang, tài trợ và kiếm chác trong cuộc chiến tranh này. Nhưng điều ấy không có nghĩa là D.Trump có thể sơ suất đưa ra bất cứ quyết định nào láu cá bởi vì khi ấy, một trận sóng thần cuồng nộ từ Châu Âu đến Quốc hội Mỹ sẽ bao trùm lấy ông ta. Nó sẽ khủng khiếp hơn Epstein files rất nhiều cả về quy mô lẫn độ sát thương.

"Châu Âu tuyên bố gánh vác hỗ trợ quân sự và tài chính thực chất cho Ukraine đánh Nga đến khi chiến thắng. Hoà bình phải gắn liền với chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine

Toàn văn Tuyên bố:

Tổng thống Macron, Thủ tướng Meloni, Thủ tướng Merz, Thủ tướng Tusk, Thủ tướng Starmer, Chủ tịch von der Leyen và Tổng thống Stubb về Hòa bình cho Ukraine trước cuộc gặp D.Tump-Putin:

Chúng tôi hoan nghênh công việc của Tổng thống Trump nhằm ngăn chặn sự tàn sát ở Ukraine, chấm dứt cuộc chiến xâm lược của Liên bang Nga và đạt được hòa bình và an ninh công bằng và lâu dài cho Ukraine.

Chúng tôi tin rằng chỉ có một cách tiếp cận kết hợp ngoại giao tích cực, hỗ trợ Ukraine và gây áp lực lên Liên bang Nga để chấm dứt cuộc chiến bất hợp pháp của họ mới có thể thành công.

Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ công việc này về mặt ngoại giao cũng như bằng cách duy trì hỗ trợ quân sự và tài chính thực chất của chúng tôi cho Ukraine, bao gồm thông qua công việc của Liên minh Sẵn sàng, và bằng cách duy trì và áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Liên bang Nga.

Chúng tôi chia sẻ niềm tin rằng một giải pháp ngoại giao phải bảo vệ các lợi ích an ninh quan trọng của Ukraine và châu Âu.

Chúng tôi đồng ý rằng những lợi ích quan trọng này bao gồm nhu cầu đảm bảo an ninh mạnh mẽ và đáng tin cậy cho phép Ukraine bảo vệ hiệu quả chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của mình. Ukraine có quyền tự do lựa chọn vận mệnh của chính mình. Các cuộc đàm phán có ý nghĩa chỉ có thể diễn ra trong bối cảnh ngừng bắn hoặc giảm bớt sự thù địch. Con đường hòa bình ở Ukraine không thể được quyết định nếu không có Ukraine. Chúng tôi vẫn cam kết với nguyên tắc rằng biên giới quốc tế không được thay đổi bằng vũ lực. Đường dây liên lạc hiện tại nên là điểm khởi đầu của các cuộc đàm phán.

Chúng tôi nhắc lại rằng cuộc xâm lược Ukraine không bị khiêu khích và bất hợp pháp của Nga là sự vi phạm trắng trợn Hiến chương Liên Hợp Quốc, Đạo luật cuối cùng Helsinki, Bản ghi nhớ Budapest và các cam kết liên tiếp của Nga. Chúng tôi nhấn mạnh cam kết vững chắc của mình đối với chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.

Chúng tôi tiếp tục đứng vững bên cạnh Ukraine. Chúng tôi đoàn kết với tư cách là người châu Âu và quyết tâm cùng nhau thúc đẩy lợi ích của mình. Và chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Tổng thống Trump và với Hoa Kỳ, và với Tổng thống Zelenskyy và người dân Ukraine, vì một nền hòa bình ở Ukraine nhằm bảo vệ lợi ích an ninh quan trọng của chúng tôi.”