Cướp 3 đời
Trẻ trâu
Trump cáo buộc nhiều nước bí mật thử hạt nhân, tuyên bố Mỹ “sẽ không đứng yên”
Trong một cuộc phỏng vấn phát sóng hôm 2/11 trên CBS News, Tổng thống Donald Trump khơi mào tranh cãi mới khi tố cáo Nga, Trung Quốc, Pakistan và Triều Tiên “âm thầm tiến hành các vụ thử hạt nhân dưới lòng đất”, đồng thời tuyên bố Mỹ cần có động thái đáp trả tương xứng.
“Họ thử dưới lòng đất, nơi không ai kiểm chứng chính xác được. Bạn chỉ cảm nhận một chút rung chuyển. Còn chúng ta thì không. Và chúng ta cần phải thử,” ông Trump nói, với hàm ý rằng Washington không thể tiếp tục tuân thủ “trật tự đạo đức” khi các đối thủ đang bí mật gia tăng kho vũ khí.
Tuyên bố này được đưa ra chưa đầy một tuần sau khi ông Trump ra lệnh cho Lầu Năm Góc “ngay lập tức khôi phục việc thử nghiệm vũ khí hạt nhân”, gây ra làn sóng lo ngại về khả năng đánh dấu chấm hết cho hơn ba thập niên không thử nổ hạt nhân của Mỹ kể từ năm 1992. Nhiều bên đặt câu hỏi: Liệu tổng thống Mỹ đang nói đến một vụ nổ hạt nhân thực sự, hay chỉ đơn thuần là thử nghiệm các hệ thống liên quan?
Phát biểu cứng rắn của ông Trump không chỉ nhằm vào Nga và Trung Quốc mà còn nhắm tới Triều Tiên và Pakistan – những quốc gia từng khiến phương Tây “đau đầu” vì chương trình hạt nhân trong những năm gần đây. Tuy nhiên, ông Trump không đưa ra bằng chứng cụ thể để chứng minh các cáo buộc.
Đáp lại, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh bác bỏ mọi cáo buộc từ phía Washington:
“Trung Quốc kiên định theo đuổi chính sách phát triển hòa bình, không sử dụng vũ khí hạt nhân trước và tuân thủ đầy đủ cam kết chấm dứt thử nghiệm hạt nhân,” bà Mao khẳng định trong cuộc họp báo ngày 3/11.
Điện Kremlin cũng tuyên bố “không có thông tin nào” về việc Nga đã tiến hành thử hạt nhân như lời ông Trump nói, đồng thời nhấn mạnh cam kết không thử nổ vũ khí hạt nhân vẫn có hiệu lực. Người phát ngôn Dmitry Peskov nói thêm: Moscow sẽ “phản ứng tương xứng nếu có bất kỳ ai vi phạm”.
Triều Tiên và Pakistan – hai quốc gia được nhắc tên trực tiếp – vẫn giữ im lặng trước phát ngôn của tổng thống Mỹ.
Giữa những tranh cãi, Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright lên tiếng trấn an trong một cuộc phỏng vấn với Fox News, nói rằng điều ông Trump đề cập không phải là việc “kích nổ đầu đạn hạt nhân thực sự”.
“Đây là các thử nghiệm hệ thống, hay còn gọi là thử nghiệm không tới hạn – không tạo ra vụ nổ hạt nhân,” ông Wright giải thích. “Chúng tôi kiểm định mọi bộ phận khác của vũ khí nhằm đảm bảo chúng hoạt động chính xác.”
Về mặt kỹ thuật, Mỹ có thể thử nghiệm những thành phần vật lý và hành vi của vật liệu hạt nhân mà không cần tạo ra vụ nổ. Những thử nghiệm kiểu này vẫn đang được tiến hành tại Nevada với mục đích mô phỏng, trong bối cảnh ngân sách hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân kéo dài suốt 30 năm tới ước tính lên đến 1.700 tỷ USD.
Từ năm 1945 đến 1992, Mỹ đã thực hiện 1.032 vụ thử hạt nhân. Trung Quốc ngừng thử vào năm 1996, Liên Xô vào năm 1990. Trong thế kỷ 21, chỉ có Triều Tiên được cho là đã tiếp tục gây nổ để thử nghiệm, lần gần nhất vào tháng 9/2017.
Bài toán đặt ra với thế giới hiện nay không chỉ là chạy đua vũ trang, mà còn là sự sụp đổ âm thầm của các luật lệ răn đe hạt nhân từng được coi là “biểu tượng của hòa bình mong manh”. Nếu Mỹ trở lại thử nổ hạt nhân, thế giới sẽ không chỉ chứng kiến sự trở lại của Chiến tranh Lạnh, mà có thể đối diện một kỷ nguyên nguy hiểm hơn – nơi mọi cam kết bị đốt bỏ dưới tên gọi “lợi ích quốc gia”.
