Johnny Lê Nữu Vượng
Già làng

Chính quyền ông Trump cho rằng chính sách về văn hóa và Israel của UNESCO không phù hợp lợi ích Mỹ, nên quyết định rút Washington khỏi tổ chức này lần nữa.
Nhà Trắng ngày 22/7 cho biết Tổng thống Donald Trump đã quyết định rút Mỹ khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc (UNESCO). Động thái dự kiến có hiệu lực từ ngày 31/12/2026, cuối năm tài chính tiếp theo kể từ khi thông báo, theo quy định của UNESCO.
"Tổng thống Trump luôn đặt nước Mỹ lên trên hết và đảm bảo tư cách thành viên của Mỹ tại mọi tổ chức quốc tế phải phù hợp với lợi ích quốc gia", phó phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly giải thích về quyết định rút Mỹ khỏi UNESCO.
Sau khi nhậm chức nhiệm kỳ hai, ông Trump hồi tháng 2 ký sắc lệnh chỉ đạo đánh giá tư cách thành viên của Mỹ tại UNESCO trong vòng 90 ngày. Chính quyền Trump cáo buộc UNESCO "đang thúc đẩy các vấn đề văn hóa, xã hội gây chia rẽ, đi ngược lại với những chính sách mà cử tri Mỹ bỏ phiếu".
Một quan chức Nhà Trắng nói với New York Post rằng sau ba tháng rà soát theo lệnh của ông Trump, các quan chức chính quyền "bày tỏ lo ngại về những chính sách về đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI) của UNESCO".
Xem toàn màn hình
Biểu tượng Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc tại trụ sở ở Paris, Pháp ngày 17/1. Ảnh: AFP
Theo quan chức Nhà Trắng, trong số những động thái của UNESCO liên quan chính sách DEI khiến Mỹ không hài lòng có việc tổ chức này công bố "bộ công cụ phòng chống phân biệt chủng tộc" năm 2023 và sáng kiến "thay đổi tư duy của đàn ông" năm 2024.
Trong bộ công cụ, UNESCO kêu gọi các nước thành viên tự đánh giá và ban hành chính sách chống phân biệt chủng tộc, tham gia "cuộc đua lên đỉnh" để trở thành nước đi đầu về thúc đẩy công bằng xã hội. Trong khi đó, sáng kiến "thay đổi tư duy của đàn ông" đã ra báo cáo về nỗ lực của UNESCO tại Ấn Độ nhằm định hình lại cách đàn ông nghĩ về vấn đề giới tính.
Đây là những chính sách UNESCO triển khai nhằm hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, thúc đẩy bình đẳng trên thế giới. Trong khi tại Mỹ, chính quyền Tổng thống Trump và phe bảo thủ coi DEI là ý thức hệ của cánh tả, có nội dung không phù hợp về chủng tộc, giới tính hay chính trị.
Từ khi trở lại Nhà Trắng, ông Trump đã tìm cách loại bỏ DEI khỏi bộ máy quân đội và các cơ quan chính quyền liên bang. Do đó, việc UNESCO thúc đẩy DEI bị coi là không phù hợp với lợi ích của Mỹ.
Tổng thống Trump cũng yêu cầu các quan chức chính quyền chú trọng điều tra bất kỳ biểu hiện nào "về bài Do Thái hoặc chống Israel" của UNESCO trong sắc lệnh hồi tháng 2.
Bộ Ngoại giao Mỹ coi việc UNESCO công nhận Palestine như một quốc gia thành viên là "vấn đề gây tranh cãi nghiêm trọng, đi ngược các chính sách của Mỹ và góp phần thúc đẩy tâm lý bài Israel", đồng minh của Washington ở Trung Đông.
Quan chức Nhà Trắng nói kết quả rà soát cho thấy UNESCO thường dùng ngôn từ nhấn mạnh rằng Palestine "bị Israel chiếm đóng". Tổ chức này đã lên án Israel trong cuộc xung đột ở Dải Gaza, nhưng không chỉ trích nhóm vũ trang Hamas vì đã tiến hành cuộc đột kích vào miền nam Israel hồi tháng 10/2023.
Quan hệ giữa Mỹ và UNESCO trở nên căng thẳng từ năm 2011, khi tổ chức này kết nạp Palestine là thành viên thứ 195. Trong nhiệm kỳ đầu của mình, ông Trump cũng từng quyết định rút Mỹ khỏi UNESCO hồi tháng 10/2017 với lý do tổ chức này thúc đẩy tâm lý bài Do Thái.
Các quan chức UNESCO bác bỏ cáo buộc "bài Do Thái" do phía Mỹ đưa ra, nói mọi thông báo từ tổ chức này trong 8 năm qua đều có sự đồng thuận từ cả Israel và Palestine.
Nhà Trắng ngày 22/7 cho biết Tổng thống Donald Trump đã quyết định rút Mỹ khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc (UNESCO). Động thái dự kiến có hiệu lực từ ngày 31/12/2026, cuối năm tài chính tiếp theo kể từ khi thông báo, theo quy định của UNESCO.
"Tổng thống Trump luôn đặt nước Mỹ lên trên hết và đảm bảo tư cách thành viên của Mỹ tại mọi tổ chức quốc tế phải phù hợp với lợi ích quốc gia", phó phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly giải thích về quyết định rút Mỹ khỏi UNESCO.
Sau khi nhậm chức nhiệm kỳ hai, ông Trump hồi tháng 2 ký sắc lệnh chỉ đạo đánh giá tư cách thành viên của Mỹ tại UNESCO trong vòng 90 ngày. Chính quyền Trump cáo buộc UNESCO "đang thúc đẩy các vấn đề văn hóa, xã hội gây chia rẽ, đi ngược lại với những chính sách mà cử tri Mỹ bỏ phiếu".
Một quan chức Nhà Trắng nói với New York Post rằng sau ba tháng rà soát theo lệnh của ông Trump, các quan chức chính quyền "bày tỏ lo ngại về những chính sách về đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI) của UNESCO".

Biểu tượng Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc tại trụ sở ở Paris, Pháp ngày 17/1. Ảnh: AFP
Theo quan chức Nhà Trắng, trong số những động thái của UNESCO liên quan chính sách DEI khiến Mỹ không hài lòng có việc tổ chức này công bố "bộ công cụ phòng chống phân biệt chủng tộc" năm 2023 và sáng kiến "thay đổi tư duy của đàn ông" năm 2024.
Trong bộ công cụ, UNESCO kêu gọi các nước thành viên tự đánh giá và ban hành chính sách chống phân biệt chủng tộc, tham gia "cuộc đua lên đỉnh" để trở thành nước đi đầu về thúc đẩy công bằng xã hội. Trong khi đó, sáng kiến "thay đổi tư duy của đàn ông" đã ra báo cáo về nỗ lực của UNESCO tại Ấn Độ nhằm định hình lại cách đàn ông nghĩ về vấn đề giới tính.
Đây là những chính sách UNESCO triển khai nhằm hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, thúc đẩy bình đẳng trên thế giới. Trong khi tại Mỹ, chính quyền Tổng thống Trump và phe bảo thủ coi DEI là ý thức hệ của cánh tả, có nội dung không phù hợp về chủng tộc, giới tính hay chính trị.
Từ khi trở lại Nhà Trắng, ông Trump đã tìm cách loại bỏ DEI khỏi bộ máy quân đội và các cơ quan chính quyền liên bang. Do đó, việc UNESCO thúc đẩy DEI bị coi là không phù hợp với lợi ích của Mỹ.
Tổng thống Trump cũng yêu cầu các quan chức chính quyền chú trọng điều tra bất kỳ biểu hiện nào "về bài Do Thái hoặc chống Israel" của UNESCO trong sắc lệnh hồi tháng 2.
Bộ Ngoại giao Mỹ coi việc UNESCO công nhận Palestine như một quốc gia thành viên là "vấn đề gây tranh cãi nghiêm trọng, đi ngược các chính sách của Mỹ và góp phần thúc đẩy tâm lý bài Israel", đồng minh của Washington ở Trung Đông.
Quan chức Nhà Trắng nói kết quả rà soát cho thấy UNESCO thường dùng ngôn từ nhấn mạnh rằng Palestine "bị Israel chiếm đóng". Tổ chức này đã lên án Israel trong cuộc xung đột ở Dải Gaza, nhưng không chỉ trích nhóm vũ trang Hamas vì đã tiến hành cuộc đột kích vào miền nam Israel hồi tháng 10/2023.
Quan hệ giữa Mỹ và UNESCO trở nên căng thẳng từ năm 2011, khi tổ chức này kết nạp Palestine là thành viên thứ 195. Trong nhiệm kỳ đầu của mình, ông Trump cũng từng quyết định rút Mỹ khỏi UNESCO hồi tháng 10/2017 với lý do tổ chức này thúc đẩy tâm lý bài Do Thái.
Các quan chức UNESCO bác bỏ cáo buộc "bài Do Thái" do phía Mỹ đưa ra, nói mọi thông báo từ tổ chức này trong 8 năm qua đều có sự đồng thuận từ cả Israel và Palestine.