Don Jong Un
Trai thôn
Tướng bốn sao về hưu David Petraeus, đệ nhất danh tướng còn sống, người từng chỉ huy lực lượng Mỹ ở Iraq và Afghanistan, khẳng định drone ngầm và các hệ thống không người lái khác là yếu tố then chốt trong “cỗ máy chiến tranh” của Ukraine.
Tướng bốn sao David Petraeus, cựu Giám đốc CIA và là một trong những danh tướng hiếm hoi còn sống từng chỉ huy quân Mỹ ở Iraq và Afghanistan, vừa đưa ra một nhận định gây chú ý: Ukraine có thể chặn đứng và buộc Nga phải xuống thang nếu đẩy mạnh chiến lược chiến tranh bằng drone.
Drone – “cỗ máy chiến tranh” mới của Ukraine
Theo Petraeus, chiến trường Ukraine đã chứng minh rằng drone không người lái – từ trên không, dưới nước cho đến trên mặt biển – chính là yếu tố thay đổi cuộc chơi. Bằng hệ thống drone biển tự chế, Kyiv đã khiến Hạm đội Biển Đen của Nga thiệt hại tới 1/3, buộc Moscow rút tàu khỏi Sevastopol và Novorossiysk. Ukraine, một quốc gia không có hải quân mạnh, lại giành được ưu thế kiểm soát biển nhờ những chiếc drone nhỏ bé nhưng đầy sát thương.
Trên đất liền, drone FPV giá rẻ đã trở thành “vũ khí tiêu hao” cực kỳ hiệu quả, gây ra phần lớn tổn thất cho Nga và duy trì thế bế tắc dù đối đầu với lực lượng đông gấp bội. Kyiv cũng không ngừng mở rộng năng lực tấn công: drone Toloka TLK-1000 với tầm bắn gần 1250 miles có thể nhắm thẳng Cầu Kerch – huyết mạch nối Nga với Crimea. Song song, tên lửa Flamingo với tầm 1865 miles mở ra khả năng đánh thẳng vào trung tâm hậu cần Nga.
Ba mũi nhọn chiến lược Petraeus đề xuất
Petraeus phác thảo kế hoạch ba điểm để Ukraine giành thế thượng phong:
1. Trang bị drone mạnh mẽ, mở rộng sản xuất nội địa, tận dụng 200 tỷ bảng Anh (khoảng $270 tỷ Mỹ kim) tài sản Nga bị phong tỏa ở châu Âu để đạt mục tiêu 4.5 triệu drone trong năm nay.
2. Đảm bảo an ninh từ phương Tây, với cam kết chắc chắn hơn từ NATO và đặc biệt từ chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump.
3. Siết chặt trừng phạt Nga, khiến nguồn lực tài chính và hậu cần của Điện Kremlin suy kiệt nhanh hơn.
Theo ông, nếu ba mũi nhọn này đồng loạt được thực hiện, Nga sẽ không còn đạt thêm lợi ích trên chiến trường và buộc phải tính đến kịch bản ngừng bắn.
Nga đối mặt sức ép kép
Ukraine thời gian qua đã gia tăng các đòn đánh tầm xa, đặc biệt nhắm vào nhà máy lọc dầu và cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga. Hậu quả là công suất lọc dầu và xuất khẩu giảm khoảng 20%, kéo theo tình trạng thiếu hụt nhiên liệu từ Moscow đến Viễn Đông. Điều này không chỉ làm chậm guồng máy chiến tranh mà còn tác động đến nền kinh tế Nga vốn đang gồng gánh trừng phạt.
Trong khi đó, Moscow vẫn tìm cách phô trương sức mạnh: điều máy bay xâm nhập Estonia, cho drone thăm dò không phận Ba Lan và Romania – những động thái trực diện thách thức NATO. Đồng thời, Nga mở các đợt oanh kích lớn nhất từ trước đến nay nhằm vào Ukraine, cố gắng áp đảo bằng hỏa lực.
Phương Tây: cơ hội và rủi ro
Đề xuất của Petraeus đến đúng thời điểm nhạy cảm. Chính quyền Trump đang cho thấy dấu hiệu “sốt ruột” với Nga, bắt đầu mềm dẻo hơn với Ukraine nhưng vẫn dè dặt về bảo đảm an ninh lâu dài. Với Tổng thống Zelensky, sự bảo đảm này là điều kiện tiên quyết cho bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào.
Nếu phương Tây lựa chọn chiến lược “drone hóa” cuộc chiến, Ukraine sẽ có cơ hội duy trì áp lực chiến thuật, đồng thời phá hoại trực tiếp hậu cần và kinh tế Nga. Tuy nhiên, điều này cũng tiềm ẩn rủi ro leo thang, khi Moscow có thể đáp trả bằng cách mở rộng không gian chiến sự, kéo NATO vào thế đối đầu trực tiếp.
Lời kết
Lời cảnh báo của Petraeus không chỉ là một nhận định quân sự, mà còn là một định hướng chiến lược: drone đang trở thành xương sống của chiến tranh hiện đại. Nếu Ukraine thực sự được “tiếp sức” để biến mình thành cường quốc drone, Nga sẽ khó duy trì cuộc chiến lâu dài. Nhưng đồng thời, phương Tây cũng phải tính toán kỹ lưỡng: thắng lợi của Kyiv bằng drone có thể khiến Putin tìm đến những lựa chọn nguy hiểm hơn, kể cả vượt qua lằn ranh đỏ mà NATO luôn muốn tránh