Trong giai đoạn dịch COVID-19 tại TP.HCM (đặc biệt cao điểm giữa năm 2021), một số bài báo Việt Nam đã sử dụng hình ảnh “5 cánh quân tiến vào Sài Gòn” như phép ẩn dụ gợi lại Chiến dịch Hồ Chí Minh, để mô tả tinh thần tổng lực của các lực lượng chống dịch. Dưới đây là các bài viết tiêu biểu đề cập đến hình tượng này và bối cảnh cụ thể của các “cánh quân” chống COVID-19.
Bài viết sử dụng hình tượng “5 cánh quân”
1. Báo Quân đội nhân dân (chuyên đề “Khoảng lặng tháng Tư”) nhấn mạnh rằng cũng như năm 1975 có “5 cánh quân tiến vào giải phóng Sài Gòn”, trong chống dịch COVID-19, Thành phố Hồ Chí Minh cũng có nhiều “cánh quân thiện chiến” gồm lực lượng y tế, quân đội, công an, dân quân tự vệ, và đội ngũ tình nguyện viên tuyến đầu — tất cả đều phối hợp trên “mặt trận” chống virus để bảo vệ người dân.[1]
2. Báo Quân khu 7 đăng bài “Hơn 120 ngày lực lượng vũ trang Quân khu 7 chống dịch, cứu dân”, thuật lại chiến dịch quy mô lớn trong tháng 8–9/2021, khi hàng chục nghìn cán bộ, chiến sĩ từ các tỉnh khu vực Nam Bộ được điều về TP.HCM, phối hợp với lực lượng hóa học để phun khử trùng, bảo đảm an ninh, phân phối lương thực, và hỗ trợ dân nghèo — hình ảnh được ví như “một cánh quân tiến vào Sài Gòn” trong cuộc chiến chống dịch.[2]
3. Chuỗi bài “Nhật ký đối mặt COVID-19” của Báo Quân đội nhân dân cũng nối biểu tượng lịch sử này, so sánh 5 cánh quân 1975 với các đoàn tình nguyện chống dịch hiện đại: đoàn quân y của Bộ Quốc phòng, các tổ y tế xung kích, công an giữ trật tự, dân quân khu phố, và các đoàn thiện nguyện nhân dân.[3]
Ngữ cảnh và ý nghĩa biểu tượng
- Việc sử dụng cụm “5 cánh quân tiến vào Sài Gòn” trong truyền thông giai đoạn COVID-19 có tính biểu tượng lịch sử; không có 5 đơn vị độc lập mang tên đó, mà là cách báo chí ví von tinh thần “tổng tiến công” của toàn hệ thống chính trị và lực lượng vũ trang trong nhiệm vụ bảo vệ dân.
- Cấu trúc “mũi giáp công” hoặc “cánh quân” xuất hiện trong tài liệu của Sở Y tế TP.HCM khi triển khai “mũi giáp công thứ hai” — giai đoạn điều trị F0 tại nhà với gói thuốc A, B, C — được xem là một mặt trận song song với chiến dịch quân y và chính quyền cơ sở.[4][5][6]
Như vậy, trong giai đoạn dịch COVID-19, nhiều báo Việt Nam (Quân đội nhân dân, Quân khu 7, Sức khỏe & Đời sống, Chinhphu.vn) đã dùng biểu tượng “5 cánh quân vào Sài Gòn” để tôn vinh tinh thần phối hợp giữa quân, dân, y tế và chính quyền trong “cuộc chiến chống kẻ thù vô hình” — một sự liên tưởng đến đại thắng mùa Xuân 1975 nhưng được tái hiện trong thời bình.[5][6][2][4][1]
Sources
[1] KHOẢNG LẶNG THÁNG TƯ - QĐND Cuối tuần
https://ct.qdnd.vn/chuyen-de/khoang-lang-thang-tu-524561
[2] Hơn 120 ngày lực lượng vũ trang Quân khu 7 “chống dịch, cứu dân”
https://baoquankhu7.vn/hon-120-ngay...chong-dich-cuu-dan--925696203-0025292s34010gs
[3] Nhật ký đối mặt Covid-19 - Báo Quân đội nhân dân
https://www.qdnd.vn/tren-tuyen-dau-chong-dich/nhat-ky-doi-mat-covid-19/p/36
[4] 10 sự kiện nổi bật của ngành y tế TP.HCM năm 2021
https://suckhoedoisong.vn/10-su-kien-noi-bat-cua-nganh-y-te-tphcm-nam-2021-169211226121517649.htm
[5] 10 hoạt động tiêu biểu của ngành y tế TPHCM năm 2021
https://tphcm.chinhphu.vn/10-hoat-dong-tieu-bieu-cua-nganh-y-te-tphcm-nam-2021
[6] [eMagazine] - 10 hoạt động, sự kiện nổi bật của ngành y tế TP HCM ...
https://nld.com.vn/thoi-su/emagazin...nh-y-te-tp-hcm-nam-2021-20211226225332232.htm
[7] 5 cánh quân chủ lực quyết hạ 5 mục tiêu chủ yếu - Báo Tuyên Quang
https://baotuyenquang.com.vn/thoi-s...n-chu-luc-quyet-ha-5-muc-tieu-chu-yeu-490235/
[8] BÁO QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN TRONG CHIẾN DỊCH HỒ CHÍ MINH ...
https://media.qdnd.vn/long-form/bao-quan-doi-nhan-dan-trong-chien-dich-ho-chi-minh-lich-su-61791
[9] 5 cánh quân tinh nhuệ trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử
https://laichau.dcs.vn/index.php/qu...rong-chien-dich-ho-chi-minh-lich-su-8690.html
[10] Quân đội tham gia chống dịch ở TP HCM như thế nào? - VnExpress
https://vnexpress.net/quan-doi-tham-gia-chong-dich-o-tp-hcm-nhu-the-nao-4344559.html