Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky xác nhận rằng nước này đã bắt đầu sử dụng tên lửa đạn đạo Sapsan nội địa trong các hoạt động chiến đấu.
Hệ thống tên lửa Sapsan (Ảnh: Wikimedia).
Diễn biến này đánh dấu việc Ukraine gia nhập nhóm các nước có khả năng tự sản xuất và triển khai vũ khí đạn đạo của riêng mình.
Trong thời gian qua, Ukraine đã tăng tốc phát triển và thử nghiệm Sapsan trong một nỗ lực nhằm giảm bớt phụ thuộc vào nguồn cung tên lửa từ phương Tây khi các nguồn viện trợ ngày càng nhỏ giọt
Đầu đạn 480kg được cho là lớn hơn gấp đôi so với ATACMS do Mỹ cung cấp, trong khi tốc độ của Sapsan gần bằng với tên lửa Iskander của Nga.
Ông Zelensky tiết lộ một lợi thế chiến thuật mà tên lửa mới mang lại: Nga thường nhầm các đòn đánh của Sapsan với các cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình Neptune.
“Có nhiều thời điểm đối phương tin rằng đó là Neptune. Và cứ để họ nghĩ như vậy”, Tổng thống Ukraine nói.
Ông liệt kê toàn bộ các loại tên lửa nội địa hiện có trong kho của Ukraine: tên lửa hành trình Neptune, các biến thể Neptune tầm xa “Long Neptune”, UAV lai tên lửa Palianytsia, tên lửa hành trình Flamingo, và nay là Sapsan. Số lượng vẫn được giữ bí mật.
“Tôi sẽ không nói có bao nhiêu vì tôi không muốn đối phương biết hết các chi tiết”, ông Zelensky giải thích.
Tên lửa hành trình như Neptune bay thấp và có thể bị radar theo dõi. Trong khi đó, tên lửa đạn đạo bay theo quỹ đạo vòng cung, tiếp cận mục tiêu với tốc độ cực lớn khiến phòng không có rất ít thời gian phản ứng. Chuyên gia quân sự Andrii Kramarov cho rằng, Ukraine sẽ dùng Sapsan nhằm vào các sân bay của không quân chiến thuật của Nga và các bệ phóng Iskander-M, coi chúng là mục tiêu ưu tiên hàng đầu.
Sự xuất hiện của Sapsan phản ánh nỗ lực của Ukraine hướng tới tự chủ vũ khí trong bối cảnh nhiều câu hỏi đang đặt ra về tương lai viện trợ quân sự từ phương Tây.
Hiện Ukraine sản xuất 40-50 tên lửa Neptune và 90 tên lửa Flamingo mỗi tháng, theo các báo cáo gần đây. Việc bổ sung tên lửa đạn đạo vào chuỗi sản xuất giúp Kiev có năng lực tấn công bằng vũ khí nội địa mà không phụ thuộc vào sự cho phép từ bên ngoài.
Dự án tên lửa Sapsan được Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine khởi động từ năm 2006 nhằm phát triển một hệ thống tên lửa đạn đạo hiện đại, sản xuất trong nước, thay thế loại Tochka-U thời Liên Xô, khi đó là hệ thống tên lửa đạn đạo duy nhất của Ukraine.
Tiến độ phát triển ban đầu khá chậm do thiếu kinh phí và bị tạm ngưng năm 2013. Tuy nhiên, căng thẳng với Nga năm 2014 đã khiến dự án được khởi động lại.
Tên lửa Sapsan được thiết kế để né tránh các hệ thống phòng không hiện đại như S-300 và S-400 của Nga thông qua quỹ đạo bay khí động học, cho phép thay đổi đường bay giữa chừng, gây khó khăn cho việc đánh chặn. Sapsan có sai số vòng tròn (CEP) khoảng 20m, nặng khoảng 21 tấn.
Khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt, Sapsan vẫn đang trong quá trình phát triển. Việc thử nghiệm vận hành được cho là bắt đầu vào khoảng tháng 3/2023. Không như các hệ thống phương Tây, Sapsan có thể được nâng cấp liên tục để thích nghi với chiến thuật phòng không mới của Nga, bao gồm điều chỉnh đường bay và kháng chế điện tử (EW).
TheoEuromaidan Press
