Tại cuộc họp Hội đồng thẩm định dự án Luật Dân số vừa diễn ra tại Bộ Tư pháp, đại diện Cục Dân số (Bộ Y tế) cho biết từ năm 2006 đến năm 2021 nước ta đã đạt và duy trì mức sinh thay thế, duy trì mức độ gia tăng dân số phù hợp. Quy mô dân số năm 2024 đạt hơn 101 triệu người.
Qua rà soát, Bộ Y tế nhận thấy nhiều quy định có liên quan đến công tác dân số chưa đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành và không đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn. Thực trạng dân số Việt Nam đã phát sinh những vấn đề nghiêm trọng phải kịp thời giải quyết.
Cụ thể, theo Cục Dân số, mức sinh trên toàn quốc đang có xu hướng giảm thấp dưới mức sinh thay thế, từ 2,11 con/phụ nữ vào năm 2021 xuống 1,91 con/phụ nữ vào năm 2024 - thấp nhất trong lịch sử và được dự báo sẽ tiếp tục xuống thấp trong các năm tiếp theo.
Nếu mức sinh tiếp tục giảm, đến năm 2039 Việt Nam sẽ kết thúc thời kỳ dân số vàng, năm 2042 quy mô dân số trong độ tuổi lao động đạt đỉnh và sau năm 2054 dân số sẽ bắt đầu tăng trưởng âm.
Bên cạnh đó, đại diện Cục Dân số nêu thực tế mất cân bằng giới tính khi sinh đang trở thành thách thức: Năm 2006, tỷ số giới tính khi sinh ở mức 109,8 bé trai/100 bé gái sinh ra sống - vượt ngưỡng cân bằng tự nhiên (103-107). Tới năm 2024 tỷ số giới tính này tăng lên 111,4/100.
Nếu tỷ số giới tính khi sinh vẫn giữ nguyên như hiện nay, Việt Nam sẽ dư thừa 1,5 triệu nam giới 15-49 tuổi vào năm 2039 và tăng lên 2,5 triệu vào năm 2059. Điều đó dẫn tới nguy cơ phá vỡ cấu trúc gia đình, một bộ phận nam giới sẽ phải kết hôn muộn, không có khả năng kết hôn, gia tăng tình trạng bu.ô.n b.á.n phụ nữ, trẻ em gái, m.ạ.i d*m, b.ạ.o h.à.n.h giới, tội phạm xuyên quốc gia.
Do đó, Bộ Y tế (cơ quan soạn thảo) khẳng định Luật Dân số được ban hành nhằm tạo cơ sở pháp lý thống nhất, đồng bộ, góp phần thể chế hóa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng về vấn đề dân số và công tác dân số.
Dự thảo luật đề xuất các ưu đãi về chế độ nghỉ thai sản, nghỉ thêm 1 tháng ngoài thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản, nghỉ thêm 5 ngày làm việc ngoài thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi vợ sinh con.
Bên cạnh đó, cơ quan soạn thảo đề xuất ưu đãi về tài chính, chi hỗ trợ bằng tiền mặt hoặc hiện vật khi phụ nữ sinh con, sinh đủ 2 con và sinh đủ 2 con trước 35 tuổi; chi hỗ trợ sinh hoạt phí, mua hoặc thuê nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở.
Về biện pháp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, dự thảo luật đưa vào nội dung không trọng nam hơn nữ, không lựa chọn giới tính khi sinh vào hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư. Những gia đình chỉ sinh hai con gái có thể được ưu đãi tài chính, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Người hành nghề y có hành vi công bố, thông báo, tiết lộ thông tin về giới tính thai nhi cho khách hàng sẽ bị đình chỉ có thời hạn (trừ trường hợp xác định giới tính phục vụ chẩn đoán và điều trị các bệnh di truyền liên quan đến giới tính theo quy định của Bộ Y tế).
Kết luận cuộc họp thẩm định, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh nhất trí với sự cần thiết sửa đổi Luật Dân số để tạo cơ sở thống nhất, đồng bộ, cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng.
Thứ trưởng Oanh đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát, bổ sung nguyên nhân bất cập và làm rõ thêm nội dung về dân số phát triển, cũng như các nội dung liên quan đến tài chính, ngân sách, trách nhiệm sinh con...
Dự luật cần bảo đảm thể chế hóa đầy đủ các nội dung nêu tại các nghị quyết của Trung ương về công tác dân số trong tình hình mới, trong đó chú ý tới quy mô, cơ cấu, phân bổ dân số hợp lý, thực hiện lồng ghép có hiệu quả yếu tố dân số trên tất cả các lĩnh vực quy hoạch, phát huy tối đa thời kỳ dân số vàng.
Dự thảo luật còn liên quan đến rất nhiều luật khác, do đó cơ quan chủ trì cần rà soát kỹ lưỡng, đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật, theo yêu cầu của @lỗ đýt hồng phấn @Đạo Tâm @Ngô Bảo Châu .
dantri.com.vn
Qua rà soát, Bộ Y tế nhận thấy nhiều quy định có liên quan đến công tác dân số chưa đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành và không đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn. Thực trạng dân số Việt Nam đã phát sinh những vấn đề nghiêm trọng phải kịp thời giải quyết.
Cụ thể, theo Cục Dân số, mức sinh trên toàn quốc đang có xu hướng giảm thấp dưới mức sinh thay thế, từ 2,11 con/phụ nữ vào năm 2021 xuống 1,91 con/phụ nữ vào năm 2024 - thấp nhất trong lịch sử và được dự báo sẽ tiếp tục xuống thấp trong các năm tiếp theo.
Nếu mức sinh tiếp tục giảm, đến năm 2039 Việt Nam sẽ kết thúc thời kỳ dân số vàng, năm 2042 quy mô dân số trong độ tuổi lao động đạt đỉnh và sau năm 2054 dân số sẽ bắt đầu tăng trưởng âm.
Bên cạnh đó, đại diện Cục Dân số nêu thực tế mất cân bằng giới tính khi sinh đang trở thành thách thức: Năm 2006, tỷ số giới tính khi sinh ở mức 109,8 bé trai/100 bé gái sinh ra sống - vượt ngưỡng cân bằng tự nhiên (103-107). Tới năm 2024 tỷ số giới tính này tăng lên 111,4/100.
Nếu tỷ số giới tính khi sinh vẫn giữ nguyên như hiện nay, Việt Nam sẽ dư thừa 1,5 triệu nam giới 15-49 tuổi vào năm 2039 và tăng lên 2,5 triệu vào năm 2059. Điều đó dẫn tới nguy cơ phá vỡ cấu trúc gia đình, một bộ phận nam giới sẽ phải kết hôn muộn, không có khả năng kết hôn, gia tăng tình trạng bu.ô.n b.á.n phụ nữ, trẻ em gái, m.ạ.i d*m, b.ạ.o h.à.n.h giới, tội phạm xuyên quốc gia.
Do đó, Bộ Y tế (cơ quan soạn thảo) khẳng định Luật Dân số được ban hành nhằm tạo cơ sở pháp lý thống nhất, đồng bộ, góp phần thể chế hóa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng về vấn đề dân số và công tác dân số.
Dự thảo luật đề xuất các ưu đãi về chế độ nghỉ thai sản, nghỉ thêm 1 tháng ngoài thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản, nghỉ thêm 5 ngày làm việc ngoài thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi vợ sinh con.
Bên cạnh đó, cơ quan soạn thảo đề xuất ưu đãi về tài chính, chi hỗ trợ bằng tiền mặt hoặc hiện vật khi phụ nữ sinh con, sinh đủ 2 con và sinh đủ 2 con trước 35 tuổi; chi hỗ trợ sinh hoạt phí, mua hoặc thuê nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở.
Về biện pháp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, dự thảo luật đưa vào nội dung không trọng nam hơn nữ, không lựa chọn giới tính khi sinh vào hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư. Những gia đình chỉ sinh hai con gái có thể được ưu đãi tài chính, hỗ trợ bằng tiền hoặc hiện vật.
Người hành nghề y có hành vi công bố, thông báo, tiết lộ thông tin về giới tính thai nhi cho khách hàng sẽ bị đình chỉ có thời hạn (trừ trường hợp xác định giới tính phục vụ chẩn đoán và điều trị các bệnh di truyền liên quan đến giới tính theo quy định của Bộ Y tế).
Kết luận cuộc họp thẩm định, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh nhất trí với sự cần thiết sửa đổi Luật Dân số để tạo cơ sở thống nhất, đồng bộ, cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng.
Thứ trưởng Oanh đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát, bổ sung nguyên nhân bất cập và làm rõ thêm nội dung về dân số phát triển, cũng như các nội dung liên quan đến tài chính, ngân sách, trách nhiệm sinh con...
Dự luật cần bảo đảm thể chế hóa đầy đủ các nội dung nêu tại các nghị quyết của Trung ương về công tác dân số trong tình hình mới, trong đó chú ý tới quy mô, cơ cấu, phân bổ dân số hợp lý, thực hiện lồng ghép có hiệu quả yếu tố dân số trên tất cả các lĩnh vực quy hoạch, phát huy tối đa thời kỳ dân số vàng.
Dự thảo luật còn liên quan đến rất nhiều luật khác, do đó cơ quan chủ trì cần rà soát kỹ lưỡng, đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật, theo yêu cầu của @lỗ đýt hồng phấn @Đạo Tâm @Ngô Bảo Châu .
Việt Nam có thể dư thừa hàng triệu nam giới 15-49 tuổi
(Dân trí) - Nếu tỷ số giới tính khi sinh vẫn giữ nguyên như hiện nay, Việt Nam sẽ dư thừa 1,5 triệu nam giới 15-49 tuổi vào năm 2039 và tăng lên 2,5 triệu vào năm 2059, theo dự báo của Bộ Y tế.
