Tính đến trưa ngày 6-9, thống kê chưa đầy đủ từ 38/500 cửa hàng kinh doanh hoa tại TP.HCM cho thấy thiệt hại sơ bộ gần 3 tỉ đồng.
Theo Hiệp hội Hoa Đà Lạt, chỉ hai ngày trước lễ khai giảng, công văn “Ngành Giáo dục&Đào tạo TP.HCM không nhận hoa chúc mừng dưới mọi hình thức” của Sở Giáo dục & Đào tạo TP.HCM đã giáng một đòn mạnh vào toàn bộ chuỗi cung ứng ngành hoa.
Theo đó, tính đến trưa ngày 6-9, thống kê chưa đầy đủ từ 38/500 cửa hàng kinh doanhhoa tại TP.HCM cho thấy thiệt hại sơ bộ gần 3 tỉ đồng. Nguyên nhân trực tiếp đến từ công văn của Sở GD&ĐT TP.HCM được ban hành quá cận ngày. Điều này gây ra một làn sóng bức xúc từ các cửa hàng, doanh nghiệp cho đến những người nông dân.
Thiệt hại chưa có tiền lệ, có cửa hàng hoa mất đến nửa tỉ đồng
Nhiều cửa hàng hoa cho biết, do khách hàng là các doanh nghiệp thân quen nên họ không nhận tiền đặt cọc. Vì vậy, khi công văn được ban hành và các đơn hàng đồng loạt bị hủy, họ gần như mất trắng.
Tình cảnh càng bi đát hơn khi một số cửa hàng vừa đóng các thùng hoa từ Lâm Đồng đi TP.HCM trong sáng 3-9 thì đến rạng sáng 4-9 đã bị trả về.
Thống kê sơ bộ cho thấy, có cửa hàng bị hủy hơn 230 lẵng hoa (trị giá 1 triệu đồng/lẵng), có nơi bị hủy hơn 20 kệ hoa đứng (trị giá 1 - 1,5 triệu đồng/kệ).
Đáng chú ý, một số cửa hàng hoa lớn tại TP.HCM ghi nhận mức thiệt hại lên đến nửa tỉ đồng.
Đại diện Hiệp hội Hoa Đà Lạt nhận định: “Thiệt hại lần này thật sự chưa có tiền lệ. Một số khách hàng lớn như công ty lữ hành, ngân hàng, trung tâm giáo dục đã đặt hoa trước đó, cũng chấp nhận hỗ trợ đền bù cho các cửa hàng hoa.
Bên cạnh đó, có những cửa hàng không nhận tiền cọc khách thân quen thì chịu thiệt hại như gần như 100%”.
Thiệt hại này ai thấu
Trên diễn đàn cộng đồng người trồng, kinh doanh hoa, nhiều người trong ngành đã bày tỏ sự bức xúc.
Một tài khoản có tên "Thiên Di flower" viết: Sở GD&ĐT TP.HCM cấm nhận hoa khai giảng. Ngày 4 và 5-9 là ngày giao hoa, thì ngày 3-9 mới có công văn làm điêu đứng cả một vùng trồng, thiệt hại này ai thấu. Muốn tiết kiệm thì có nhiều cách, hoa mang giá trị tinh thần và là một ngành nghề kinh doanh chân chính.
Vậy mà chỉ vì một văn bản không gửi sớm, không gửi muộn, lại gửi ngay lúc người ta đang chuẩn bị đơn hàng… thật quá khắc nghiệt.
Một tài khoản khác có tên T.B thì cho rằng khái niệm “lãng phí” cần được xem xét lại: “Ngày xưa thiếu thốn, hoa vẫn xuất hiện trong những khoảnh khắc quan trọng. Cớ sao khi cuộc sống đủ đầy, một món ăn tinh thần lại bị cho là lãng phí? Hãy thử phỏng vấn những người được nhận hoa, tôi tin chắc bạn sẽ thấy họ hồ hởi và vui vẻ đến nhường nào.”
Không chỉ các cửa hàng, những người nông dân trực tiếp trồng hoa cũng chịu ảnh hưởng nặng nề.
Bà H.K.M, một người trồng lan Mokara nhiều năm tại Củ Chi, bày tỏ sự bức xúc:
“Nghề trồng lan Mokara tại địa phương vốn đã đi xuống từ sau dịch COVID-19. Nông dân chúng tôi khổ đủ trăm bề, vậy mà cơ quan chức năng khi thì hạn chế chưng hoa chỗ này, lúc lại cấm chỗ kia.”
Vị này đặt ra hàng loạt câu hỏi: “Khi Sở GD&ĐT TP.HCM đưa ra chủ trương này, có đánh giá tác động đến chúng tôi và các ngành nghề phụ trợ khác không? Nếu sở nào cũng làm như vậy thì ngành trồng hoa sẽ đi về đâu?”
Bà cho rằng, nếu thực sự có nghiên cứu kỹ lưỡng về những bất lợi khi nhận hoa, Sở nên đưa ra chủ trương theo một kế hoạch cụ thể, có sự phối hợp với Sở Nông nghiệp và các vùng trồng hoa để giảm thiểu thiệt hại cho người dân.
Các cửa hàng hoa "báo" thiệt hại.
Hướng đi nào cho ngành hoa Đà Lạt
Đại diện Hiệp hội Hoa Đà Lạt chia sẻ từ vụ việc trên, Hiệp hội sẽ có những khuyến nghị đến các đơn vị thành viên.
“Chúng tôi sẽ khuyến khích các đơn vị cần đa dạng hóa sản phẩm hơn, đồng thời đẩy mạnh và mở rộng thị trường xuất khẩu. Các cửa hàng hoa cũng cần tính đến các sản phẩm thay thế như cây trang trí nội thất, vốn có độ bền lâu và ít rủi ro hơn,” vị này nói.
Cũng theo lãnh đạo Hiệp hội Hoa Đà Lạt: “Chúng tôi mong muốn xã hội đánh giá đúng giá trị của ngành hoa, đây là một ngành kinh tế với chuỗi giá trị quan trọng. Hoa chính là văn hóa, là cái đẹp và là món ăn tinh thần.
Theo đó, thay vì cấm nhận hoa, việc tạo môi trường học tập nhiều cây xanh, hoa cần được xã hội hóa, kêu gọi cộng đồng chung tay để có môi trường giảng dạy "xanh - sạch - đẹp".
Đồng thời, vị này phân tích, trong các sự kiện quốc tế, Nhà nước và Chính phủ luôn sử dụng những loại hoa đẹp nhất để quảng bá hình ảnh hoa Việt Nam đến bạn bè, đối tác quốc tế. Trên thực tế, nhiều khách quốc tế đã trầm trồ, chụp ảnh hoa trang trí. Đó cũng chính là một hình thức quảng bá hiệu quả.
Với thế mạnh ưu việt và sự quan tâm của Nhà nước, hình ảnh ngành hoa Đà Lạt và hoa Việt Nam vươn xa hơn.
"Tuy nhiên, trước hết thị trường trong nước cần ưu tiên sử dụng hoa do chính nông dân, doanh nghiệp Việt Nam trồng. Đây chính là chỗ dựa và là tiền đề vững chắc để ngành hoa vươn ra thế giới" - đại diện hiệp hội nhấn mạnh.
Thời gian tới, Hiệp hội sẽ phối hợp với tỉnh Lâm Đồng để sớm ban hành Chiến lược phát triển ngành hoa để hoa trở thành ngành hàng sản xuất thương mại giá trị cao, bền vững với chuỗi giá trị hội nhập khu vực, quốc tế.
Tỉnh Lâm Đồng có diện tích trồng hoa 10.908 hecta, sản xuất 4,4 tỉ cành hoa/năm, 600 triệu chậu hoa, lá trang trí.
Xuất khẩu hoa tươi đạt 442.353.458 cành hoa, 200.698.000 cây giống. Ngành trồng hoa là kế sinh nhai của hơn 50.000 hộ nông dân.
