Dự án Khu đô thị Nam Thăng Long (Ciputra) là một trong những dự án bất động sản lớn nhất miền Bắc, được triển khai từ năm 2002 tại Hà Nội thông qua liên doanh giữa nhà đầu tư Indonesia (Tập đoàn Ciputra) và Tổng Công ty Phát triển Đô thị và Hạ tầng UDIC của Việt Nam. Với tổng diện tích hơn 300 ha và vốn đầu tư khoảng 2 tỷ USD, dự án này từng được kỳ vọng trở thành biểu tượng đô thị hiện đại của Thủ đô. Tuy nhiên, một quyết định phê duyệt giá đất gây tranh cãi vào năm 2004 đã khiến ngân sách nhà nước thiệt hại nghiêm trọng, đồng thời làm dấy lên câu hỏi về trách nhiệm của ông Nguyễn Phú Trọng, khi đó là Bí thư Thành ủy Hà Nội.
Quyết định phê duyệt giá đất gây thất thu 3.000 tỷ đồng
Ngày 14/12/2004, UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định số 4622/UB-NNĐC, phê duyệt giá thu tiền sử dụng đất cho dự án Ciputra. Theo đó, giá đất được áp dụng dao động từ 620.000 đồng đến 1.540.000 đồng/m², thấp hơn rất nhiều so với giá thị trường. Chỉ 16 ngày sau, vào ngày 1/1/2005, Luật Đất đai mới có hiệu lực, và UBND TP Hà Nội công bố khung giá đất mới, trong đó giá đất tại khu vực dự án Ciputra (đường Nguyễn Hoàng Tôn) được xác định từ 6.480.000 đồng đến 12.000.000 đồng/m², cao gấp 8-10 lần giá đã phê duyệt trước đó.
Việc phê duyệt giá đất sớm hơn 16 ngày so với thời điểm công bố giá mới đã giúp chủ đầu tư dự án Ciputra hưởng lợi hàng ngàn tỷ đồng, trong khi ngân sách nhà nước bị thất thu ước tính 3.000 tỷ đồng, theo bài viết của báo *Tuổi Trẻ* ngày 28/9/2006. Số tiền này tương đương với một khoản thiệt hại khổng lồ vào thời điểm đầu những năm 2000, khi nền kinh tế Việt Nam còn nhiều khó khăn.
Trách nhiệm của ông Nguyễn Phú Trọng
Trong giai đoạn 2000-2006, ông Nguyễn Phú Trọng giữ vai trò Bí thư Thành ủy Hà Nội, vị trí lãnh đạo cao nhất của thành phố, chịu trách nhiệm chỉ đạo các quyết định lớn về kinh tế, xã hội và quản lý đất đai. Theo Quy chế của Ban Thường vụ Thành ủy, các dự án đầu tư có quy mô vốn từ 2.500 tỷ đồng hoặc sử dụng đất từ 10 ha trở lên (tại khu vực các quận) phải được Ban Thường vụ xem xét và cho ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định. Với quy mô hơn 300 ha và vốn đầu tư 2 tỷ USD, dự án Ciputra chắc chắn nằm trong diện này.
Mặc dù Quyết định 4622 do UBND TP Hà Nội ban hành dưới sự điều hành của Chủ tịch UBND TP Hoàng Văn Nghiên, nhưng với vai trò Bí thư Thành ủy, ông Nguyễn Phú Trọng khó có thể không biết hoặc không tham gia vào quá trình ra quyết, thậm chí cáo buộc rằng ông Hoàng Văn Nghiên đã mang 1 triệu USD đến nhà ông Trọng để xin ý kiến về việc ưu tiên cho Ciputra nộp thuế theo mức “đặc cách”. Dù cáo buộc này chưa được chứng minh, nhưng việc phê duyệt giá đất thấp bất thường chỉ 16 ngày trước khi giá mới có hiệu lực đã đặt ra nghi vấn lớn về tính minh bạch và trách nhiệm của người đứng đầu. Hoặc Ciputra tặng ông Trọng 1 tượng Hồ Chí Minh vàng 99,99% nặng 25kg.
Dân người ta biết hết cả
Quyết định phê duyệt giá đất thấp không chỉ gây thất thu ngân sách mà còn dẫn đến bất công trong việc đền bù giải phóng mặt bằng cho người dân. Trong các tháng 11 và 12/2004, khoảng 700 hộ dân tại khu vực dự án Ciputra chỉ được đền bù 128 triệu đồng/sào (360 m²) theo khung giá cũ. Trong khi đó, 170 hộ dân được phê duyệt đền bù sau ngày 1/1/2005 nhận mức 182 triệu đồng/sào. Sự chênh lệch này đã gây bức xúc và khiếu kiện kéo dài của hàng ngàn hộ dân ở quận Tây Hồ và huyện Từ Liêm (nay là quận Nam Từ Liêm). Hơn nữa, tính đến tháng 5/2023, vẫn còn khoảng 36 ha đất của dự án Ciputra chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng. UBND quận Tây Hồ thậm chí phải lập phương án cưỡng chế thu hồi đất, cho thấy những hệ lụy kéo dài từ các quyết định sai lầm trong quá khứ.
Tại sao ông Nguyễn Phú Trọng không bị xử lý?
Mặc dù vụ việc Ciputra gây thiệt hại nghiêm trọng và từng được báo chí nhắc đến, ông Nguyễn Phú Trọng không phải đối mặt với bất kỳ hình thức xử lý nào. Sau khi rời vị trí Bí thư Thành ủy Hà Nội vào tháng 6/2006, ông được bầu làm Chủ tịch Quốc hội (2006-2011), sau đó trở thành Tổng Bí thư (2011-2024) và Chủ tịch nước (2018-2021). Một số ý kiến cho rằng, với uy tín chính trị và sự hậu thuẫn trong nội bộ Đảng, ông Trọng đã tránh được trách nhiệm liên quan đến vụ Ciputra.
Tuy nhiên, sau khi ông Trọng qua đời vào tháng 7/2024, các tranh cãi về trách nhiệm của ông trong vụ này vẫn chưa có hồi kết. Sau khi vụ việc được báo chí phanh phui, cơ quan chức năng Hà Nội đã đề nghị thu bổ sung 1.400 tỷ đồng tiền sử dụng đất từ chủ đầu tư Ciputra cho giai đoạn 2 của dự án (hơn 100 ha). Tuy nhiên, số tiền này chỉ là một phần của khoản thất thu 3.000 tỷ đồng, và việc truy thu vẫn gặp nhiều khó khăn do các vấn đề pháp lý và thay đổi quy hoạch.
Vụ án Ciputra không chỉ phơi bày lỗ hổng trong quản lý đất đai mà còn đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của người đứng đầu trong các quyết định gây thiệt hại lớn. Dù ông Nguyễn Phú Trọng đã để lại dấu ấn với chiến dịch chống tham nhũng “đốt lò”, vụ Ciputra vẫn là một “vết nhơ” khó xóa, nhắc nhở rằng không ai có thể đứng ngoài vòng pháp luật, tiếc là ông chết trước khi ông bị đốt lò.
chứ pác hán nô này tao khá là khinh
.png "Sex :vozvn (22):"){kind=icon}
