Asgass31
Địt mẹ đau lòng
Đúng như dự đoán, Quốc hội Iran thông qua việc đóng eo Hormuz.
Iran không tham gia phê chuẩn UNCLOS nên họ sẽ thường diễn giải luật theo hướng có lợi cho họ, áp dụng luật trong vùng lãnh hải ở khu vực eo Hormuz này, Trong lịch sử, eo biển này chưa bao giờ bị đóng cửa dù Iran đã doạ lên doạ xuống mấy lần. Nhưng căng thẳng kéo dài ở đây đã khiến hải quân Mỹ hiện diện ở khu vực này từ hồi chiến tranh Iran - Iraq dưới cớ bảo vệ an toàn các tàu chở dầu.
Khi Iran đóng cửa Hormuz, giá dầu sẽ tăng mạnh vì 20-30% lượng dầu giao dịch quốc tế đi qua khu vực này. Kinh tế thế giới sẽ đối mặt khủng hoảng lớn. Các nước bán dầu sẽ lên tiếng, đặc biệt là những nước Arab có quan hệ với Mỹ. Trong tình thế 80-90% lượng dầu nhập khẩu của Trung Quốc là từ Iran, Trung Quốc sẽ là quốc gia đối diện khó khăn nhiều nhất, đặc biệt là lúc họ đang thương chiến với Mỹ.
Trung Quốc khi ấy sẽ phải làm gì?
Iran bị cấm vận và lâu nay họ dựa vào xuất khẩu dầu “lậu” (tạm gọi thế) là chủ yếu. Dầu được các hải đội “tàu ma” (hay còn gọi là hải đội bóng tối - dark fleet) chuyên chở. Các hải đội này không chính thức thuộc về quốc gia nào, thường đứng dưới tên các công ty bí ẩn (tất nhiên là các chính phủ đứng sau nó), tắt/bật định vị theo tình thế, thay đổi cờ theo tình thế và trung chuyển dầu sang các tàu khác giữa đại dương. Vai trò của các hải đội tàu ma này vô cùng quan trọng đối với kinh tế Iran và các nước nhập khẩu dầu Iran như Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Singapore… và một nước nào đấy. Do đó, bảo vệ chúng sẽ là điểm tiên quyết mà Iran và đối tác của Iran phải tìm mọi cách thực hiện.
Khi Iran đóng eo Hormuz, điều đó có nghĩa các tàu của các nước Arab, của EU, của Mỹ, Nhật, Hàn… sẽ không thể ra vào dưới sự kiểm soát ngặt của các căn cứ hải quân Iran tại đây. Sẽ chỉ có tàu ma, nói đúng hơn là tàu dưới sự bảo trợ của Iran và đối tác được phép ra vào. Nhưng Mỹ, với sự hiện diện quân sự ở đây, có để điều đó xảy ra? Tất nhiên là không.
Nếu Mỹ can thiệp mạnh tay trên biển, giải pháp duy nhất lúc này là Trung Quốc phải điều hải quân tới dưới danh nghĩa “bảo vệ tàu thương mại”, giống y như Mỹ làm hồi chiến tranh Iran - Iraq. Cùng là cường quốc với nhau nên TQ hoàn toàn có quyền lên tiếng với Mỹ kiểu “điều các ngài làm được, chúng tôi cũng được làm”. Thậm chí, các hải đội tàu ma rất có thể sẽ không còn cắm cờ quốc gia nhỏ mà sẵn sàng cắm cờ Trung Quốc như một thách thức mang tính chủ quyền.
Song, để điều vài tàu hải quân đến Hormuz thì dễ với TQ nhưng tránh đụng độ và đủ tỏ uy thế, vị thế cường quốc thì vài cái tàu chiến con con là không đủ. Nhưng điều tàu sân bay đến thì TQ chưa chắc đã dám. Thứ nhất, TQ có 3 hạm đội: Hoàng Hải, Nam Hải và Đông Hải. Để điều hoặc tàu sân bay Liêu Ninh, hoặc tàu sân bay Sơn Đông đến Hormuz, chắc chắn sức mạnh phòng thủ biển ở các vùng hải quân chiến lược kể trên của TQ sẽ bị suy giảm đi rất nhiều. Thứ hai, hai tàu sân bay của TQ là thế hệ cũ, sử dụng nhiên liệu dầu, không thể hiện đại như tàu sân bay năng lượng hạt nhân của Mỹ. Hải trình đến Hormuz được xem là tối đa khả năng của hai tàu sân bay đó nên bắt buộc phải tiếp liệu. Liêu Ninh và Sơn Đông lại không phải dạng tàu có thể nhận tiếp liệu ngoài khơi mà buộc phải vào cảng. Cảng gần nhất mà Trung Quốc có là căn cứ Djibouti ở vùng Sừng (châu Phi). Cảng này không phù hợp hải trình (kéo dài hải trình hơn). Do đó, TQ chỉ có thể trông cậy vào Pakistan để được cập cảng Gwadar.
Phương án điều tàu sân bay đến là không khả thi.
Nhưng TQ có thể vẫn đưa các tàu hải quân của mình tới Hormuz vì sự hiện diện ấy sẽ khẳng định vị thế cường quốc của họ, lần đầu tiên, về mặt quân sự. Để bảo vệ các đội tàu và tăng cường khả năng uy hiếp, họ sẽ cần điều chiến đấu cơ đến Djibouti. Song song đó, họ cũng cần thắt chặt hơn quan hệ hợp tác với Pakistan để nếu có “biến”, họ có thể mượn sân bay ở Gwadar cho chiến đấu cơ của mình.
Việc TQ đưa hải quân, không quân tiếp cận Hormuz dưới danh nghĩa bảo vệ tàu thương mại chắc chắn cũng sẽ khiến Mỹ phải cân nhắc kỹ trước mọi hành động bởi nếu sai lầm, dẫn tới đụng độ, hoàn toàn sẽ có thể nổ ra một đại chiến. Cả Mỹ lẫn TQ đều không muốn điều đó. Họ sẽ chỉ ở Hormuz, bảo vệ thứ họ cần bảo vệ, việc đánh đấm để cho Iran và Israel đối diện nhau.
Israel thực tế chưa bao giờ phải chiến đấu với một đối thủ mạnh ngang tầm/hơn tầm trong thời gian kéo dài. Chiến tranh với Arab mấy thập niên trước chỉ kéo dài vài ngày với chiến thắng thuộc về người Do Thái. Do đó, Israel có thể đã khá chủ quan, khinh địch khi tấn công Iran. Thời gian của đụng độ này đã dài hơn cuộc chiến lịch sử mà họ từng chiến thắng hồi mới lập quốc. Và nó hứa hẹn còn kéo dài nữa nếu không có biện pháp giảm leo thang, nếu không nói là có khả năng kéo dài hàng thập kỷ.
Mỹ sẽ vẫn là Mỹ, một ma cô điếm đàng chủ yếu kiếm lợi cho mình, kệ quyền lợi của bất kỳ ai khác, kể cả đó là đối tác. Bộ trưởng QP Mỹ hôm qua nêu lý do đại ý nếu nhân dân Mỹ, lợi ích Mỹ và đối tác của Mỹ bị xâm hại, Mỹ sẽ chiến đấu. Ukraine chính là một đối tác của Mỹ, và đã bị bỏ rơi. Điều đó cho thấy trong mắt Mỹ không có cả đối tác lẫn bạn bè mà chỉ có đối tượng nào có lợi và đối tượng nào không có lợi mà thôi.
Tình thế căng thẳng kéo dài này sẽ chỉ khiến TQ xích lại gần hơn và thắt chặt hơn với các đối tác quan trọng như Pakistan, Iran… Sự xích lại gần hơn ấy là đúng với kịch bản của “Sáng kiến Vành đai, Con đường” của Tập Cận Bình. Trong cái nguy có cái cơ. Trump dùng chiến tranh để ép TQ vào thế khó trong thương chiến (xem bài đăng gần nhất của tôi) thì trong cái nguy ấy, TQ có thể khai thác cái “cơ” để thiết lập các liên minh chặt chẽ hơn, thiết thực hơn. Và điều quan trọng là các liên minh mà TQ xây dựng khác với liên minh của Mỹ ở chỗ về địa lý, họ gần nhau hơn nên tính tương hỗ vì thế cũng tốt hơn.
Phải chăng, Trump, một con buôn, đang nghịch lửa khi đối diện những chính trị gia lọc lõi như Tập Cận Bình?
Nói gì thì nói, sau những khẩu hiệu chống Trump có nội dung “No Kings day” gần đây, chúng ta cũng nhìn thấy rõ ràng một chân lý: ĐỂ TỒN TẠI VỮNG VÀNG TRONG VỊ THẾ MỘT ĐỘC TÀI LÀ CỰC KHÓ, KHÓ GẤP NGÀN LẦN ĐỂ VỮNG VÀNG TRONG VỊ THẾ MỘT NGUYÊN THỦ CỦA MỘT QUỐC GIA DÂN CHỦ.
Trump không có cái bản lĩnh tồn tại như Tập, như Putin hay Kim. Không có bản lĩnh, và sẽ bị kết thúc khi hết nhiệm kỳ, kết cục thế nào cũng khá rõ.
VỪNG ĐÔNG ĐANG HỬNG SÁNG TRONG BUỔI HOÀNG HÔN CỦA NHỮNG THẦN TƯỢNG PHƯƠNG TÂY.
Iran không tham gia phê chuẩn UNCLOS nên họ sẽ thường diễn giải luật theo hướng có lợi cho họ, áp dụng luật trong vùng lãnh hải ở khu vực eo Hormuz này, Trong lịch sử, eo biển này chưa bao giờ bị đóng cửa dù Iran đã doạ lên doạ xuống mấy lần. Nhưng căng thẳng kéo dài ở đây đã khiến hải quân Mỹ hiện diện ở khu vực này từ hồi chiến tranh Iran - Iraq dưới cớ bảo vệ an toàn các tàu chở dầu.
Khi Iran đóng cửa Hormuz, giá dầu sẽ tăng mạnh vì 20-30% lượng dầu giao dịch quốc tế đi qua khu vực này. Kinh tế thế giới sẽ đối mặt khủng hoảng lớn. Các nước bán dầu sẽ lên tiếng, đặc biệt là những nước Arab có quan hệ với Mỹ. Trong tình thế 80-90% lượng dầu nhập khẩu của Trung Quốc là từ Iran, Trung Quốc sẽ là quốc gia đối diện khó khăn nhiều nhất, đặc biệt là lúc họ đang thương chiến với Mỹ.
Trung Quốc khi ấy sẽ phải làm gì?
Iran bị cấm vận và lâu nay họ dựa vào xuất khẩu dầu “lậu” (tạm gọi thế) là chủ yếu. Dầu được các hải đội “tàu ma” (hay còn gọi là hải đội bóng tối - dark fleet) chuyên chở. Các hải đội này không chính thức thuộc về quốc gia nào, thường đứng dưới tên các công ty bí ẩn (tất nhiên là các chính phủ đứng sau nó), tắt/bật định vị theo tình thế, thay đổi cờ theo tình thế và trung chuyển dầu sang các tàu khác giữa đại dương. Vai trò của các hải đội tàu ma này vô cùng quan trọng đối với kinh tế Iran và các nước nhập khẩu dầu Iran như Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Singapore… và một nước nào đấy. Do đó, bảo vệ chúng sẽ là điểm tiên quyết mà Iran và đối tác của Iran phải tìm mọi cách thực hiện.
Khi Iran đóng eo Hormuz, điều đó có nghĩa các tàu của các nước Arab, của EU, của Mỹ, Nhật, Hàn… sẽ không thể ra vào dưới sự kiểm soát ngặt của các căn cứ hải quân Iran tại đây. Sẽ chỉ có tàu ma, nói đúng hơn là tàu dưới sự bảo trợ của Iran và đối tác được phép ra vào. Nhưng Mỹ, với sự hiện diện quân sự ở đây, có để điều đó xảy ra? Tất nhiên là không.
Nếu Mỹ can thiệp mạnh tay trên biển, giải pháp duy nhất lúc này là Trung Quốc phải điều hải quân tới dưới danh nghĩa “bảo vệ tàu thương mại”, giống y như Mỹ làm hồi chiến tranh Iran - Iraq. Cùng là cường quốc với nhau nên TQ hoàn toàn có quyền lên tiếng với Mỹ kiểu “điều các ngài làm được, chúng tôi cũng được làm”. Thậm chí, các hải đội tàu ma rất có thể sẽ không còn cắm cờ quốc gia nhỏ mà sẵn sàng cắm cờ Trung Quốc như một thách thức mang tính chủ quyền.
Song, để điều vài tàu hải quân đến Hormuz thì dễ với TQ nhưng tránh đụng độ và đủ tỏ uy thế, vị thế cường quốc thì vài cái tàu chiến con con là không đủ. Nhưng điều tàu sân bay đến thì TQ chưa chắc đã dám. Thứ nhất, TQ có 3 hạm đội: Hoàng Hải, Nam Hải và Đông Hải. Để điều hoặc tàu sân bay Liêu Ninh, hoặc tàu sân bay Sơn Đông đến Hormuz, chắc chắn sức mạnh phòng thủ biển ở các vùng hải quân chiến lược kể trên của TQ sẽ bị suy giảm đi rất nhiều. Thứ hai, hai tàu sân bay của TQ là thế hệ cũ, sử dụng nhiên liệu dầu, không thể hiện đại như tàu sân bay năng lượng hạt nhân của Mỹ. Hải trình đến Hormuz được xem là tối đa khả năng của hai tàu sân bay đó nên bắt buộc phải tiếp liệu. Liêu Ninh và Sơn Đông lại không phải dạng tàu có thể nhận tiếp liệu ngoài khơi mà buộc phải vào cảng. Cảng gần nhất mà Trung Quốc có là căn cứ Djibouti ở vùng Sừng (châu Phi). Cảng này không phù hợp hải trình (kéo dài hải trình hơn). Do đó, TQ chỉ có thể trông cậy vào Pakistan để được cập cảng Gwadar.
Phương án điều tàu sân bay đến là không khả thi.
Nhưng TQ có thể vẫn đưa các tàu hải quân của mình tới Hormuz vì sự hiện diện ấy sẽ khẳng định vị thế cường quốc của họ, lần đầu tiên, về mặt quân sự. Để bảo vệ các đội tàu và tăng cường khả năng uy hiếp, họ sẽ cần điều chiến đấu cơ đến Djibouti. Song song đó, họ cũng cần thắt chặt hơn quan hệ hợp tác với Pakistan để nếu có “biến”, họ có thể mượn sân bay ở Gwadar cho chiến đấu cơ của mình.
Việc TQ đưa hải quân, không quân tiếp cận Hormuz dưới danh nghĩa bảo vệ tàu thương mại chắc chắn cũng sẽ khiến Mỹ phải cân nhắc kỹ trước mọi hành động bởi nếu sai lầm, dẫn tới đụng độ, hoàn toàn sẽ có thể nổ ra một đại chiến. Cả Mỹ lẫn TQ đều không muốn điều đó. Họ sẽ chỉ ở Hormuz, bảo vệ thứ họ cần bảo vệ, việc đánh đấm để cho Iran và Israel đối diện nhau.
Israel thực tế chưa bao giờ phải chiến đấu với một đối thủ mạnh ngang tầm/hơn tầm trong thời gian kéo dài. Chiến tranh với Arab mấy thập niên trước chỉ kéo dài vài ngày với chiến thắng thuộc về người Do Thái. Do đó, Israel có thể đã khá chủ quan, khinh địch khi tấn công Iran. Thời gian của đụng độ này đã dài hơn cuộc chiến lịch sử mà họ từng chiến thắng hồi mới lập quốc. Và nó hứa hẹn còn kéo dài nữa nếu không có biện pháp giảm leo thang, nếu không nói là có khả năng kéo dài hàng thập kỷ.
Mỹ sẽ vẫn là Mỹ, một ma cô điếm đàng chủ yếu kiếm lợi cho mình, kệ quyền lợi của bất kỳ ai khác, kể cả đó là đối tác. Bộ trưởng QP Mỹ hôm qua nêu lý do đại ý nếu nhân dân Mỹ, lợi ích Mỹ và đối tác của Mỹ bị xâm hại, Mỹ sẽ chiến đấu. Ukraine chính là một đối tác của Mỹ, và đã bị bỏ rơi. Điều đó cho thấy trong mắt Mỹ không có cả đối tác lẫn bạn bè mà chỉ có đối tượng nào có lợi và đối tượng nào không có lợi mà thôi.
Tình thế căng thẳng kéo dài này sẽ chỉ khiến TQ xích lại gần hơn và thắt chặt hơn với các đối tác quan trọng như Pakistan, Iran… Sự xích lại gần hơn ấy là đúng với kịch bản của “Sáng kiến Vành đai, Con đường” của Tập Cận Bình. Trong cái nguy có cái cơ. Trump dùng chiến tranh để ép TQ vào thế khó trong thương chiến (xem bài đăng gần nhất của tôi) thì trong cái nguy ấy, TQ có thể khai thác cái “cơ” để thiết lập các liên minh chặt chẽ hơn, thiết thực hơn. Và điều quan trọng là các liên minh mà TQ xây dựng khác với liên minh của Mỹ ở chỗ về địa lý, họ gần nhau hơn nên tính tương hỗ vì thế cũng tốt hơn.
Phải chăng, Trump, một con buôn, đang nghịch lửa khi đối diện những chính trị gia lọc lõi như Tập Cận Bình?
Nói gì thì nói, sau những khẩu hiệu chống Trump có nội dung “No Kings day” gần đây, chúng ta cũng nhìn thấy rõ ràng một chân lý: ĐỂ TỒN TẠI VỮNG VÀNG TRONG VỊ THẾ MỘT ĐỘC TÀI LÀ CỰC KHÓ, KHÓ GẤP NGÀN LẦN ĐỂ VỮNG VÀNG TRONG VỊ THẾ MỘT NGUYÊN THỦ CỦA MỘT QUỐC GIA DÂN CHỦ.
Trump không có cái bản lĩnh tồn tại như Tập, như Putin hay Kim. Không có bản lĩnh, và sẽ bị kết thúc khi hết nhiệm kỳ, kết cục thế nào cũng khá rõ.
VỪNG ĐÔNG ĐANG HỬNG SÁNG TRONG BUỔI HOÀNG HÔN CỦA NHỮNG THẦN TƯỢNG PHƯƠNG TÂY.
.png "Sex :vozvn (21):"){kind=icon}
