diet_bo_do
Chú bộ đội
Công thức '3+1' định hình chiến lược cho Việt Nam phát triển các ngành công nghệ cao
Theo đại diện Ngân hàng Thế giới, từ năm 2010 đến 2020, Việt Nam nộp chưa đến 100 bằng sáng chế tại 5 cơ quan sở hữu trí tuệ quốc tế hàng đầu và gần như không có bằng nào trong lĩnh vực bán dẫn.
Việt Nam gần như không có bằng sáng chế nào trong lĩnh vực bán dẫn
Theo đại diện Ngân hàng Thế giới, từ năm 2010 đến 2020, Việt Nam nộp chưa đến 100 bằng sáng chế tại 5 cơ quan sở hữu trí tuệ quốc tế hàng đầu và gần như không có bằng nào trong lĩnh vực bán dẫn.
Tại Diễn đàn Thúc đẩy Đổi mới Sáng tạo và Phát triển Công nghệ Chiến lược, bà Mariam J. Sherman, Giám đốc Ngân hàng Thế giới phụ trách Việt Nam, Campuchia và Lào, đã giới thiệu công thức '3+1' nhằm định hình chiến lược cho Việt Nam phát triển các ngành công nghệ cao.Theo bà Sherman, Việt Nam đang sở hữu nhiều lợi thế: lực lượng lao động trẻ, nền tảng kinh tế vững chắc và vị trí chiến lược trong hành lang tăng trưởng châu Á. Vấn đề còn thiếu là một chiến lược bài bản để biến tiềm năng thành sức mạnh thực tế.
Ba trụ cột và một yếu tố then chốt
Công thức '3+1' dựa trên 3 trụ cột: phát triển và thu hút nhân tài; xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; tăng cường liên kết chuỗi cung ứng. Yếu tố '3+1' là sự tập trung chiến lược vào một số cụm công nghệ xuất sắc, đóng vai trò chất keo gắn kết.
Với trụ cột đầu tiên, nhân tài là nền tảng. “Trong ngành bán dẫn và các ngành công nghệ cao khác, nền tảng của thành công được xây dựng dựa trên con người: những người lao động có kỹ năng cao, những nhà nghiên cứu hàng đầu và các doanh nhân công nghệ”, bà Sherman nhấn mạnh.
Bà lưu ý, gần 65% nhân tài công nghệ hàng đầu của Việt Nam hiện làm việc ở nước ngoài. Vì thế, Việt Nam cần vừa nâng cao đào tạo trong nước, vừa tạo điều kiện thuận lợi để trí thức Việt kiều quay trở về.
Trụ cột thứ hai là hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Dù Việt Nam đã xếp hạng 44 trong Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2025 và TP. Hồ Chí Minh là trung tâm năng động của Đông Nam Á, “các công việc có giá trị cao hơn, như thiết kế sản phẩm, chế tạo, và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, vẫn còn ở giai đoạn sơ khai. Từ năm 2010 đến 2020, Việt Nam nộp chưa đến 100 bằng sáng chế tại 5 cơ quan sở hữu trí tuệ quốc tế hàng đầu và gần như không có bằng nào trong lĩnh vực bán dẫn”, bà Sherman cho biết.
Tuy nhiên, đây cũng chính là dư địa để tăng trưởng. Theo chuyên gia, tăng đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D), đặc biệt trong hạ tầng phòng thí nghiệm và trung tâm thiết kế bán dẫn, sẽ là chìa khóa.
Những đột phá trong công nghệ cao đòi hỏi các phòng thí nghiệm, dây chuyền tạo mẫu và sản xuất thử nghiệm (tiền thương mại), cùng các trung tâm đào tạo tiên tiến.
Ngân hàng Thế giới kêu gọi phát triển các trung tâm thiết kế bán dẫn quốc gia, nơi tập trung cơ sở vật chất đẳng cấp thế giới để các trường đại học, nhà nghiên cứu và startup có thể cùng chia sẻ quyền truy cập vào các nguồn lực quan trọng.
Những trung tâm này giúp đẩy nhanh quá trình đổi mới sáng tạo và mang lại cho sinh viên và nhà khoa học kinh nghiệm thực tiễn để biến thiết kế thành hiện thực.