THẾ NĂNG CỦA HỒ THỦY ĐIỆN
Mấy hôm nay mình thấy đồng bào rất hồn nhiên bộc lộ sự hiểu biết rất lệch lạc về khái niệm thế năng. Từ đó đánh giá về mức độ nguy hiểm của thủy điện có thể tới...10 lần! Sai lầm này mình quan sát thấy ở hầu hết anh em không có nghề XD hay thủy lợi.
Đó là cứ hiểu con số 105m chính là thế năng, tức là độ sâu cột nước của hồ thủy điện Sông Ba Hạ. Thực ra con số 105m đó là cốt (cao độ) mặt nước hồ SO VỚI MỰC NƯỚC BIỂN, vào thời điểm xả lũ cao nhất (16000m3/s). Vì anh em hiểu sai vậy nên suy diễn nước xả lũ nó như BỨC TƯỜNG NƯỚC cao hàng trăm m, nó tạo nên áp lực vô cùng lớn khi nước phọt khỏi cửa đập!
Theo số liệu kỹ thuật, thì đập này cao có 45m thôi! Đỉnh đập cao 111m so với mực nước biển. Mà đập là xây từ đáy sông tự nhiên và mực nước luôn dưới mặt đập, đâu đó 5m. Mực nước chết theo thiết kế là 101m. Tức là chênh cao giữa mức nước max và min để tua bin chạy được chỉ có 4m nước (105-101).
Mực nước sông tự nhiên max có lẽ thấp hơn mực nước chết và cao hơn cốt đáy đập, nếu không có đập. Tạm tính bằng 1/2 độ cao đập, tức là 111-20=91m. Như vậy là mực nước max khi có đập cao hơn mực nước max khi không có đập là 105-91=14m. Đây chính là độ cao cột nước tạo ra sự chênh lệch thế năng, mà anh em đang dùng con số 105m. Có thể thấy là độ chênh lên tới gần 10 lần. Mình lấy con số 14 là khá thoáng rồi, chứ thực tế mực nước max và chết (min) chênh có 4m thôi.
Việc tính toán tác hại do chênh lệch thế năng do thủy điện chỉ được phép xét trên con số xấp xỉ 14m này mà thôi. Còn 1 con số thế năng khác là cao độ mặt nước tự nhiên (khi không có đập) là 105-14=91m. Chính độ chênh cao tự nhiên này tạo nên độ dốc lòng sông và khiến cho nước tự chảy được ra biển. Nó lớn hơn nhiều so với cột nước ở đập. Có nghĩa là thế năng để nước chảy ra biển chủ yếu là do độ cao tự nhiên này. Chứ không phải do độ cao mức nước ở đập.
Một ví dụ so sánh sinh động, đó là hồ thủy điện Sông Hinh bên cạnh, có độ cao mặt nước gấp đôi cái SBH, là 209m cơ. Anh em không biết thôi, chứ nếu biết thì sợ vãi đái. Thực tế nó cũng xả lũ gần 3000m3/s cùng lúc với cái SBH. Nhưng mà báo chí không đăng nên anh em không biết!
Tuy nó chỉ xả 3000 (bằng lượng nước về) so với 16000m3 của SBH, nhưng nó lại nằm ở độ cao gấp đôi cái hồ SBH, do đó thế năng tự nhiên cũng khoảng gấp đôi so với SBH. Tức là tốc độ dòng chảy cũng sẽ nhanh hơn, nếu tiết diện sông Hinh bằng sông Ba. Lưu ý là sông Hinh chập vào sông Ba và tất nhiên cũng gây lụt ở hạ lưu.
Tóm lại, stt này cũng chỉ là em yêu khoa học, để đồng bào biểu rằng cái thế năng do đập thủy điện sinh ra cũng chỉ tầm 14m chứ không phải 105m, nên mức độ nguy hiểm là thấp hơn nhiều.
Điều này giống anh em mua cái bể nước để trên mái ngôi nhà 5 tầng, thì bể cao 2m hay 1m (bể đứng hay bể nằm), là không có ảnh hưởng đáng kể tới áp lực nước từ bể xuống. Mà độ chênh cao 5 tầng nhà kia mới là quyết định.
Anh em nào đam mê khoa học thì hãy cmt. Còn che'm lan man chửi bới chụp mũ mất dạy để che lấp sự ng u dốt thì sẽ bị giật nước.