Nguồn hình ảnh,Getty Images
Chụp lại hình ảnh,Tổng thống Nicolas Maduro
30 tháng 11 2025
Thời gian đọc: 5 phút
Những tuyên bố gần đây của Tổng thống Donald Trump, cùng với việc Mỹ nhiều lần bắn các tàu bị cáo buộc buôn lậu ma túy, làm gia tăng lo ngại Mỹ sẽ tấn công lãnh thổ Venezuela. Bài viết dưới đây của Reuters giới thiệu đôi nét về năng lực đối phó của quốc gia Nam Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố vào hôm 29/11 rằng vùng không phận phía trên và xung quanh Venezuela nên được coi là "đóng hoàn toàn", nhưng không đưa ra chi tiết, trong bối cảnh Washington tiếp tục gia tăng sức ép lên chính quyền Tổng thống Nicolas Maduro.
Trump đã nhiều lần nói rằng các cuộc tấn công của Mỹ nhằm vào những tàu bị cáo buộc chở ma túy ở Caribe và Thái Bình Dương – vốn đã khiến hơn 80 người thiệt mạng – có thể phát triển thành hành động quân sự trên bộ tại quốc gia Nam Mỹ, dù ông cũng được cho là đã có một cuộc điện đàm với Maduro và thảo luận về khả năng tổng thống Venezuela thăm Mỹ.
Nguồn hình ảnh,Getty Images
Chụp lại hình ảnh,Máy bay huấn luyện Hongdu JL-8 (K-8W) do Trung Quốc sản xuất trong biên chế của Không quân Venezuela
Năng lực quân sự của Venezuela ra sao?
Quân đội Mỹ vượt trội hoàn toàn so với Venezuela, lực lượng vốn đang suy yếu do thiếu huấn luyện, lương thấp và trang thiết bị xuống cấp, theo sáu nguồn tin am hiểu năng lực quân sự của Venezuela.Tổng thống Nicolas Maduro, người đã cầm quyền từ năm 2013, đã và đang duy trì được lòng trung thành của quân đội bằng cách bổ nhiệm sĩ quan vào các vị trí trong chính phủ. Tuy nhiên, binh sĩ cấp thấp chỉ kiếm được 100 USD/tháng (tính bằng nội tệ, tương đương khoảng 2,6 triệu đồng), chỉ bằng khoảng 1/5 mức cần thiết để một gia đình trung bình đáp ứng nhu cầu cơ bản.
Các nguồn tin cho biết tình trạng đào ngũ, vốn đã xảy ra ở nhiều đơn vị, có thể gia tăng nếu Mỹ tấn công quân sự.
Kinh nghiệm chính của binh sĩ Venezuela trong những năm gần đây là đối phó với dân thường không có vũ trang trong các cuộc biểu tình đường phố.
Ông Maduro nói rằng có 8 triệu dân thường được huấn luyện để làm dân quân, nhưng một nguồn tin ước tính rằng chỉ có vài ngàn nhân viên tình báo, những người có vũ trang ủng hộ đảng cầm quyền và một phần nhỏ dân quân sẽ thực sự tham gia phòng thủ.
Venezuela cũng thiếu trang thiết bị quân sự, vốn phần lớn do Nga sản xuất và đã hàng chục năm tuổi. Caracas đã mua khoảng 20 tiêm kích Sukhoi vào những năm 2000, nhưng chúng bị đánh giá là thua kém nếu so với máy bay chiến đấu của Mỹ.
Trực thăng, xe tăng và tên lửa vác vai do Nga sản xuất của Venezuela cũng đã lỗi thời.
Nguồn hình ảnh,Getty Images
Chụp lại hình ảnh,Một binh sĩ Venezuela vác tên lửa phòng không Igla-S
Venezuela có thể phản ứng thế nào nếu bị tấn công?
Venezuela dự tính triển khai một cuộc kháng chiến kiểu du kích hoặc gây hỗn loạn nếu bị Mỹ không kích hoặc tấn công trên bộ, theo các nguồn tin và tài liệu kế hoạch mà Reuters xem được.Các quan chức cấp cao đã công khai nhắc đến chiến lược này, gọi là "kháng chiến trường kỳ", nhưng không nói chi tiết. Trong chiến lược này, các đơn vị nhỏ ở hơn 280 địa điểm sẽ tiến hành phá hoại và thực hiện các chiến thuật du kích khác.
Khoảng 5.000 tên lửa Igla do Nga sản xuất của Venezuela, được Maduro ca ngợi gần đây trên truyền hình nhà nước, đã được triển khai. Một nguồn tin cho biết quân đội đã yêu cầu các đơn vị phân tán và ẩn náu tại nhiều vị trí nếu bị tấn công.
Chiến lược thứ hai, gọi là "tạo ra tình trạng vô chính phủ" (anarchization) và chưa được chính quyền thừa nhận, sẽ sử dụng lực lượng tình báo và những người có vũ trang ủng hộ đảng cầm quyền nhằm tạo ra hỗn loạn tại thủ đô Caracas và khiến Venezuela rơi vào tình trạng không thể quản lý.
Nguồn hình ảnh,Getty Images
Chụp lại hình ảnh,Tiêm kích đa năng Sukhoi Su-30MKV do Nga sản xuất trong biên chế của Không quân Venezuela
Còn lực lượng vũ trang nào khác tại Venezuela?
Tại miền tây Venezuela có sự hiện diện của các lực lượng du kích Colombia, cùng với các khu vực trồng coca, nguyên liệu chính để sản xuất cocaine.Những người ủng hộ đảng cầm quyền – được gọi là colectivos (tập thể) – thường chạy mô tô thành từng đoàn để đối phó người biểu tình. Đôi khi họ được trang bị vũ khí.
Các nhóm đối lập Venezuela, các tổ chức phi chính phủ, Washington và một số chính phủ Mỹ Latinh cáo buộc Maduro và quân đội Venezuela có liên hệ với các băng đảng buôn lậu ma túy, các nhóm vốn cũng bị cáo buộc gây bạo lực.
Chính phủ Venezuela luôn bác bỏ những cáo buộc này và nói rằng Mỹ đang tìm cách thay đổi chế độ để nắm quyền kiểm soát trữ lượng dầu mỏ khổng lồ của nước này.
