Bà ngoại mình có một người con nuôi. Thực ra thì cũng chả nhận mẹ nuôi, con nuôi hay có cái lễ gì chính thức đâu nhưng chú, cha mẹ chúng tôi và thế hệ chúng tôi cư xử thì đúng thói lề con cháu trong nhà. Nghe kể lại hồi chú học đại học, bom Mỹ đánh Hà Nội nên cả trường phải đi sơ tán về ngoại thành, sinh viên ở trọ nhà dân còn trường học thì dựng tạm ngoài chùa làng. Chú trọ ở nhà khác, nhưng đi/về thì phải ngang nhà bà ngoại, cũng tầm tuổi cậu út nhà bà ngoại chẳng may thất lộc sớm, lúc rảnh lớp học hay giúp bà ngoại đôi việc nhà nên dần dần bà quý. Đại để chú kể lại là trưa đi học về tự vào bếp lục cơm nguội ăn, tối nếu phải học/sinh hoạt lớp muộn khuya về kiểu gì lúc về cũng còn liễn cơm ủ nóng, thì cũng chỉ dưa cà mắm muối (vừng) thôi nhưng sinh viên no cái bụng đã là quý lắm rồi. Dạo tôi học cấp I cứ gần Tết ông Công ông Táo là chú lại hẹn cuối tuần 2 chú cháu về quê. Cưỡi Honda 67 cùng chú về quê gần Tết là thích lắm, sướng mê; năm nào may mắn về đúng phiên chợ Tết của làng thì háo hức thức trắng cả đêm hôm trước. Chú trọ học gần 3 năm nên quen gần khắp xóm trên, ngõ dưới, đại loại về qua đình là xuống dắt xe, giải thích cho mình 2 cái bia “khuynh cái, hạ mã” rồi gần như gặp cụ già nào cũng nhớ “ấy, không dám, thế anh đã về Tết Cụ rồi đấy”. Quà cho mọi người trong xóm tôi nhớ cũng giản dị thôi: túi nhỏ hạt tiêu, chai mắm ăn Tết hay chắc độ góc lạng mì chính với chai rượu cam/chanh Hà Nội mà chắc là toàn cồn pha tinh dầu (hóa học) chứ đận ấy nhà máy lấy đâu vỏ cam/chanh ngâm rượu gạo? Ấn tượng nhất của tôi là năm nào về chú cũng đèo theo cái can nhỏ có đôi lít xăng. Thì thời bao cấp diêm Thống Nhất tậm tà tậm tịt, mưa/ẩm thì bở bục nên máy lửa (đá+xăng) bỗng thành vật quý. Can xăng vài lít ấy được chia đều cho mọi người trong xóm, dùng để châm vào bật lửa đủ dùng cho cả năm trời. Các bạn trẻ bây giờ chắc cười bò khi đọc đoạn này, nhưng mãi gần đây khi nhắc đến chú (cũng đã mất rồi) người có tuổi trong xóm vẫn còn nhớ can xăng ngày cận Tết chia đều cho bà con trong xóm dùng dần. Thế mới biết có những thứ mà người tặng/cho chả nghĩ là quà thì trong mắt người nhận lại thành vô giá.
GS.TS kế-toán tôi gặp lần đầu là dịp gần Tết năm 1991 khi trường ĐH Tài chính kế toán còn ở tít trên tận Vĩnh Yên. Chả là tôi có người anh họ học trường đấy, chắc là học giỏi nên được giữ lại trường làm giảng viên cùng tổ bộ môn Kế toán với hồi-ấy-mới-là PTS. Anh tôi cuối tuần về Hà Nội thăm bồ, rủ tôi đi chơi cho biết thế nào là Vĩnh Yên, Tam Đảo. Dịp đó tôi gặp may, được bám càng ông chú lần đầu về nước kể từ đận di cư 1954 chứ tôi vừa mới đi học được hơn năm, đến tiền ăn hàng ngày còn phải đợi cuối tuần đi siêu thị chọn thực phẩm sắp hết date nhãn vàng giảm giá ½, tiền đâu mà bay CDG-HAN. Tôi học ở trường tỉnh lẻ bên Pháp thôi, các thầy cũng chả khá giả gì lắm nhưng vẫn sốc khi nhìn cảnh ăn/ở nhà tập thể của các ông anh giảng viên đại học nhà mình, tạm bợ và có đôi phần nhếch nhác. Bếp dầu nấu ăn khói mù, đấy là có khách chứ không thì phải ra đầu hè đun củi; tranh thủ lúc có điện thì đun nước sôi tàu-ngầm pha trà bằng mảnh dao lam vừa cắm vừa run chỉ sợ giật tung người; ông PTS, anh NCS (hồi đấy trường ĐH thì GS là cực ít) đều cởi trần quần cộc như nhau quanh mâm cơm lót báo, chén uống nước sứt quai làm ly xoay vần chai quốc lủi đùng đục, đĩa bò xào toàn hành tây loáng thoáng ít miếng thịt chả biết trâu hay bò hay lợn xề. Ngây ngất say thì ghi ta bật tưng bừng nhưng vứt nguyên bát đĩa đấy đến bữa ăn sau mới rửa. Ông anh tôi chắc khổ quá không chịu được nên sau đấy ít tháng xin chuyển về làm kế toán trưởng 1 doanh nghiệp tầm tầm, dạo đấy giảng viên đại học xin về làm KTT doanh nghiệp dễ ợt, đúng hơn là doanh nghiệp đặt hàng các thầy/cô; ai nhanh nhạy với mùi “đồng” thì đều mất-dạy và nên-người cả. PTS kế-toán chắc nặng chất ông đồ xứ Nghệ, cũng không phải là người nhanh nhạy với kinh tế thị trường lắm nên vẫn giữ nghề giảng viên Nợ/Có cả chục năm nữa mới thôi.
Cái Hội thảo điều hành giá xăng dầu bữa 20/9 cách đây chẵn chục năm khiến báo giới tưng bừng, dân sướng râm ran và dư luận xì-xào ông Chủ buổi tọa đàm đứt chân nội các tội dám bật-lửa-khám-xăng thật ra chả có gì đáng kể. Có dễ 90% xăng/dầu hỏa bán ở Việt Nam do mấy siêu Cty quốc doanh như Petrolimex, PetroVietnam Oil, SaigonPetro, MPCorp cầm cái. Khoảng 1/3 đến già nửa do 2 cái lọc dầu nội địa cấp; phần còn lại nhập nước ngoài nhưng dù có từ Sing hay Hàn hay Đài Loan hay Trung đông thì cái thị trường dầu này cũng vận hành theo một cơ chế chung, keyword là Platt, CP, Premium đại loại thế chứ không phải như ra chợ khảo giá rồi mua từ bà bán rẻ nhất. Nhiều thằng cứ nghĩ bọn dầu, xăng này ngon lắm, mỗi năm mua cả chục tỷ đô la thì %, đít-cao chắc cũng cả trăm triệu Mỹ-kim; có đếch, bọn này chỉ được cái duy nhất là dòng tiền, và ngân hàng thì thèm cái này. Chấm hết.
Nguyên do của cái hội thảo kia bắt đầu từ 2 chuyện: nhà Đoan bên 162 phố anh Cừ sắp thay chánh sở, ứng viên có nhiều hơn 2 mà chỗ đấy chúng mày biết chỉ thằng công chức quèn làm kiểm hóa thôi đôi năm cũng dư ra cái nhà mặt phố. Tổng cục kiểu thống kê thì chắc chả ma nào lóp-bi, chứ siêu tổng cục kiểu bên này người quyết phải là anh Ba mặc dù trên thủ tục thì BBT phải có ý kiến thuận tình. Lại nói về cái giá Platt với lại cách tính giá (ước tính) khi mở tờ khai Hải quan với giá lúc tính thuế nó hơi lằng nhằng kỹ thuật của bọn kế toán. Đại để thuế xứ Đông Lào nó lắm chuyện cười ra nước mắt, thằng làm đúng, chân chỉ hạt bột thì è cổ ra mà nộp nhưng chỉ lanh chút thì bớt được mớ tiền. Thôi thì minh họa cái đơn giản này cho bọn leader(s) hiểu cách làm của đám manager(s) là với hợp đồng nhập khẩu máy móc thiết bị về lắp đặt thì bọn Tây nó tách rất riêng: giá trị thiết bị + chi phí chuyên gia sang giám sát, hướng dẫn việc lắp đặt/chạy thử. Doanh nghiệp nào thật thà khai làm 2 mục này khi nhập khẩu thì sẽ bị bọn thuế nó nhảy vào thu thêm khoản thuế nhà thầu cho cái mục chi phí chuyên gia kia trong khi bọn đầu-nhảy-số-nhanh nó sẽ làm contract chỉ với 1 con số là giá trị hàng hóa còn chi phí chuyên gia lắp đặt thì free. Một trong số các ứng viên Chánh sở thể hiện năng lực chuyên môn bằng cách trình bày quan ngại cái gọi là giá tính thuế nhập khẩu, môi trường… của xăng dầu. GS chuyên ngành kế toán có lẽ do thói quen nghề nghiệp tài khoản chữ T một Nợ nhiều Có thì được chứ không thể có nhiều Nợ một Có bèn gạch mấy dòng cho ứng viên về nghiên cứu. Quan chức xứ ta học vị đa số Đốc-tờ, một bộ phận không nhỏ học hàm PGS nhưng khả năng nghiên cứu thì…. có giới hạn nên nhìn hiện tượng lẻ tẻ không nhất quán nội suy thành bản chất gian lận. Mày chết với thầy chuyến này, nhé!
Thông tin chi tiết về cái hội thảo có tận 3 vị ngồi ghế chủ tọa trên mạng còn đầy. Tóm lại là sau ngày 20 tháng 9 thì bên thua cũng không lấm lưng trắng bụng mà bên thắng thì cũng chả được trọng tài công nhận. Trưởng nam của nguyên UV BCT kiêm P.TTg kiêm Ngoại trưởng chắc cũng không thấy cơ hội lên tiếp, phần thì người-thương phải sang tận SIN trị bệnh nên sau đận đấy không thấy truyền thông nhắc đến. Ông học sinh giỏi toán tầm cỡ quốc tế như tự nhận thì lại hóa ra chưa đi thi quốc tế lần nào, bố khỉ cái gọi là liêm sỉ. Đò sai lái chịu đòn, T.S bộ trưởng Công thương phải xuống nước, có đôi lời phân trần với GS kế toán bỏ qua cho mấy đứa đàn em dại miệng. Chuyện về cựu thượng thư bộ Công thì còn dài lắm: tại sao lại bị xử sát ván dù bản-chức cố lắm vẫn chưa tìm ra cái bì thơ nào cả; thằng con cả ngồi ghế Phó tổng xưởng bia cùng chỗ/hàm với thái tử nhà anh 6 gió và trưởng nam một vị UV BCT kiêm P.TTg kiêm TBNCTw có tiếng là thanh liêm sao 2 cậu kia lành lặn còn riêng nó nổi thành sao trên báo; hay bữa tiệc chia tay VP Bộ một tối tháng 3/2015 gã thái tử đàn em dám thất lễ bằng việc lệnh phải dùng Vodka Hà Nội thay cho rượu ngoại… bữa nào rảnh rang mát trời sẽ kể. GS kế toán chắc hôm đấy cũng không kiềm chế được nên cảnh cáo nhẹ nhàng 2 vị đồng chủ toạ bằng việc kể lại lại kinh nghiệm chục năm ngồi soát xét mé góc Trần Duy Hưng với Hoàng Đạo Thúy khiến 200 anh em có tí bực mình vì cụ Nguyễn Du đã dạy “chữ trinh kia cũng có ba bảy đường”. Người Việt mình tuần rằm mùng một có mấy ai quên hương khói lễ lạt đâu, nó thành tập tục rồi.
GS kế toán và TS quản lý nông nghiệp Người-Bạn-Tốt sau đấy hơn năm không vượt được vũ môn đợt khảo thí tháng 5/2013 dù GS chánh-chủ-khảo môn xây-dựng cho thi lại đến tận lần 3. Thấy bảo 200 anh em đồng giám khảo cũng có tí bực mình khi nghe 2 ứng viên trả bài lặp đi lặp lại mấy câu: rà soát, làm điểm vài vụ, nhốt sạch... nên đồng lòng bút phê "không thuận".
GS.TS kế-toán tôi gặp lần đầu là dịp gần Tết năm 1991 khi trường ĐH Tài chính kế toán còn ở tít trên tận Vĩnh Yên. Chả là tôi có người anh họ học trường đấy, chắc là học giỏi nên được giữ lại trường làm giảng viên cùng tổ bộ môn Kế toán với hồi-ấy-mới-là PTS. Anh tôi cuối tuần về Hà Nội thăm bồ, rủ tôi đi chơi cho biết thế nào là Vĩnh Yên, Tam Đảo. Dịp đó tôi gặp may, được bám càng ông chú lần đầu về nước kể từ đận di cư 1954 chứ tôi vừa mới đi học được hơn năm, đến tiền ăn hàng ngày còn phải đợi cuối tuần đi siêu thị chọn thực phẩm sắp hết date nhãn vàng giảm giá ½, tiền đâu mà bay CDG-HAN. Tôi học ở trường tỉnh lẻ bên Pháp thôi, các thầy cũng chả khá giả gì lắm nhưng vẫn sốc khi nhìn cảnh ăn/ở nhà tập thể của các ông anh giảng viên đại học nhà mình, tạm bợ và có đôi phần nhếch nhác. Bếp dầu nấu ăn khói mù, đấy là có khách chứ không thì phải ra đầu hè đun củi; tranh thủ lúc có điện thì đun nước sôi tàu-ngầm pha trà bằng mảnh dao lam vừa cắm vừa run chỉ sợ giật tung người; ông PTS, anh NCS (hồi đấy trường ĐH thì GS là cực ít) đều cởi trần quần cộc như nhau quanh mâm cơm lót báo, chén uống nước sứt quai làm ly xoay vần chai quốc lủi đùng đục, đĩa bò xào toàn hành tây loáng thoáng ít miếng thịt chả biết trâu hay bò hay lợn xề. Ngây ngất say thì ghi ta bật tưng bừng nhưng vứt nguyên bát đĩa đấy đến bữa ăn sau mới rửa. Ông anh tôi chắc khổ quá không chịu được nên sau đấy ít tháng xin chuyển về làm kế toán trưởng 1 doanh nghiệp tầm tầm, dạo đấy giảng viên đại học xin về làm KTT doanh nghiệp dễ ợt, đúng hơn là doanh nghiệp đặt hàng các thầy/cô; ai nhanh nhạy với mùi “đồng” thì đều mất-dạy và nên-người cả. PTS kế-toán chắc nặng chất ông đồ xứ Nghệ, cũng không phải là người nhanh nhạy với kinh tế thị trường lắm nên vẫn giữ nghề giảng viên Nợ/Có cả chục năm nữa mới thôi.
Cái Hội thảo điều hành giá xăng dầu bữa 20/9 cách đây chẵn chục năm khiến báo giới tưng bừng, dân sướng râm ran và dư luận xì-xào ông Chủ buổi tọa đàm đứt chân nội các tội dám bật-lửa-khám-xăng thật ra chả có gì đáng kể. Có dễ 90% xăng/dầu hỏa bán ở Việt Nam do mấy siêu Cty quốc doanh như Petrolimex, PetroVietnam Oil, SaigonPetro, MPCorp cầm cái. Khoảng 1/3 đến già nửa do 2 cái lọc dầu nội địa cấp; phần còn lại nhập nước ngoài nhưng dù có từ Sing hay Hàn hay Đài Loan hay Trung đông thì cái thị trường dầu này cũng vận hành theo một cơ chế chung, keyword là Platt, CP, Premium đại loại thế chứ không phải như ra chợ khảo giá rồi mua từ bà bán rẻ nhất. Nhiều thằng cứ nghĩ bọn dầu, xăng này ngon lắm, mỗi năm mua cả chục tỷ đô la thì %, đít-cao chắc cũng cả trăm triệu Mỹ-kim; có đếch, bọn này chỉ được cái duy nhất là dòng tiền, và ngân hàng thì thèm cái này. Chấm hết.
Nguyên do của cái hội thảo kia bắt đầu từ 2 chuyện: nhà Đoan bên 162 phố anh Cừ sắp thay chánh sở, ứng viên có nhiều hơn 2 mà chỗ đấy chúng mày biết chỉ thằng công chức quèn làm kiểm hóa thôi đôi năm cũng dư ra cái nhà mặt phố. Tổng cục kiểu thống kê thì chắc chả ma nào lóp-bi, chứ siêu tổng cục kiểu bên này người quyết phải là anh Ba mặc dù trên thủ tục thì BBT phải có ý kiến thuận tình. Lại nói về cái giá Platt với lại cách tính giá (ước tính) khi mở tờ khai Hải quan với giá lúc tính thuế nó hơi lằng nhằng kỹ thuật của bọn kế toán. Đại để thuế xứ Đông Lào nó lắm chuyện cười ra nước mắt, thằng làm đúng, chân chỉ hạt bột thì è cổ ra mà nộp nhưng chỉ lanh chút thì bớt được mớ tiền. Thôi thì minh họa cái đơn giản này cho bọn leader(s) hiểu cách làm của đám manager(s) là với hợp đồng nhập khẩu máy móc thiết bị về lắp đặt thì bọn Tây nó tách rất riêng: giá trị thiết bị + chi phí chuyên gia sang giám sát, hướng dẫn việc lắp đặt/chạy thử. Doanh nghiệp nào thật thà khai làm 2 mục này khi nhập khẩu thì sẽ bị bọn thuế nó nhảy vào thu thêm khoản thuế nhà thầu cho cái mục chi phí chuyên gia kia trong khi bọn đầu-nhảy-số-nhanh nó sẽ làm contract chỉ với 1 con số là giá trị hàng hóa còn chi phí chuyên gia lắp đặt thì free. Một trong số các ứng viên Chánh sở thể hiện năng lực chuyên môn bằng cách trình bày quan ngại cái gọi là giá tính thuế nhập khẩu, môi trường… của xăng dầu. GS chuyên ngành kế toán có lẽ do thói quen nghề nghiệp tài khoản chữ T một Nợ nhiều Có thì được chứ không thể có nhiều Nợ một Có bèn gạch mấy dòng cho ứng viên về nghiên cứu. Quan chức xứ ta học vị đa số Đốc-tờ, một bộ phận không nhỏ học hàm PGS nhưng khả năng nghiên cứu thì…. có giới hạn nên nhìn hiện tượng lẻ tẻ không nhất quán nội suy thành bản chất gian lận. Mày chết với thầy chuyến này, nhé!
Thông tin chi tiết về cái hội thảo có tận 3 vị ngồi ghế chủ tọa trên mạng còn đầy. Tóm lại là sau ngày 20 tháng 9 thì bên thua cũng không lấm lưng trắng bụng mà bên thắng thì cũng chả được trọng tài công nhận. Trưởng nam của nguyên UV BCT kiêm P.TTg kiêm Ngoại trưởng chắc cũng không thấy cơ hội lên tiếp, phần thì người-thương phải sang tận SIN trị bệnh nên sau đận đấy không thấy truyền thông nhắc đến. Ông học sinh giỏi toán tầm cỡ quốc tế như tự nhận thì lại hóa ra chưa đi thi quốc tế lần nào, bố khỉ cái gọi là liêm sỉ. Đò sai lái chịu đòn, T.S bộ trưởng Công thương phải xuống nước, có đôi lời phân trần với GS kế toán bỏ qua cho mấy đứa đàn em dại miệng. Chuyện về cựu thượng thư bộ Công thì còn dài lắm: tại sao lại bị xử sát ván dù bản-chức cố lắm vẫn chưa tìm ra cái bì thơ nào cả; thằng con cả ngồi ghế Phó tổng xưởng bia cùng chỗ/hàm với thái tử nhà anh 6 gió và trưởng nam một vị UV BCT kiêm P.TTg kiêm TBNCTw có tiếng là thanh liêm sao 2 cậu kia lành lặn còn riêng nó nổi thành sao trên báo; hay bữa tiệc chia tay VP Bộ một tối tháng 3/2015 gã thái tử đàn em dám thất lễ bằng việc lệnh phải dùng Vodka Hà Nội thay cho rượu ngoại… bữa nào rảnh rang mát trời sẽ kể. GS kế toán chắc hôm đấy cũng không kiềm chế được nên cảnh cáo nhẹ nhàng 2 vị đồng chủ toạ bằng việc kể lại lại kinh nghiệm chục năm ngồi soát xét mé góc Trần Duy Hưng với Hoàng Đạo Thúy khiến 200 anh em có tí bực mình vì cụ Nguyễn Du đã dạy “chữ trinh kia cũng có ba bảy đường”. Người Việt mình tuần rằm mùng một có mấy ai quên hương khói lễ lạt đâu, nó thành tập tục rồi.
GS kế toán và TS quản lý nông nghiệp Người-Bạn-Tốt sau đấy hơn năm không vượt được vũ môn đợt khảo thí tháng 5/2013 dù GS chánh-chủ-khảo môn xây-dựng cho thi lại đến tận lần 3. Thấy bảo 200 anh em đồng giám khảo cũng có tí bực mình khi nghe 2 ứng viên trả bài lặp đi lặp lại mấy câu: rà soát, làm điểm vài vụ, nhốt sạch... nên đồng lòng bút phê "không thuận".
Sửa lần cuối:
.png "Sex :vozvn (17):"){kind=icon}
