Và càng ngày càng mạnh hơn, ướt hơn do nền nhiệt mặt biển tăng.
Dưới đây là tổng hợp tài liệu chuyên ngành sâu về nghiên cứu bão tại Việt Nam giai đoạn 1970-2025:
- Tài liệu chuyên ngành về nghiên cứu và phân tích bão tại Việt Nam 1970–2025
1. **Nghiên cứu ảnh hưởng biến đổi khí hậu đến hoạt động bão ở Việt Nam (2011)**
Bài báo đăng trên Tạp chí Khoa học Xã hội, Nhân văn và Giáo dục (số 1, 2011) phân tích chuỗi số liệu các cơn bão và áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông và ảnh hưởng đến vùng Trung Trung Bộ giai đoạn 1997-2011. Nghiên cứu chỉ ra xu hướng gia tăng số lượng và cường độ các cơn bão, tập trung nhiều tại miền Trung nhưng cũng ghi nhận những diễn biến bất thường, thay đổi cả về hướng đi và thời gian xảy ra bão do tác động của biến đổi khí hậu và hiện tượng El Niño, La Niña.
Tài liệu cung cấp các số liệu chi tiết về tần số, cường độ, quỹ đạo bão giai đoạn này; đồng thời minh họa về các cơn bão phức tạp như bão số 5, số 7 năm 2007 với nhiều lần đổi hướng và thay đổi cấp gió đột ngột.[1]
2. **Báo cáo của Cục Khí tượng Thủy văn Việt Nam về thiên tai năm 2025**
Các báo cáo gần đây từ Cục KTTV cho biết năm 2025 tồn tại nhiều đợt mưa to, bão phức tạp kéo dài, với sự xuất hiện và ảnh hưởng liên tiếp của nhiều cơn bão mạnh lên miền Bắc và Bắc Trung Bộ. Báo cáo xác nhận hình thái mưa bão có xu hướng bất thường, mất ổn định, thời gian và cường độ tăng, cũng như di chuyển phạm vi ảnh hưởng lên phía bắc nhiều hơn trong năm 2024-2025.
Báo cáo nhấn mạnh tình trạng tăng lượng mưa cực đoan, lũ lụt lịch sử ở vùng núi phía Bắc, đồng bằng sông Hồng, và phức tạp các hiện tượng thời tiết cực đoan liên quan đến bão.[2][11]
3. **Phân tích dữ liệu bão đổ bộ vào Việt Nam từ 1945 đến 2020 – P-GIS**
Nhóm nghiên cứu P-GIS tiến hành phân tích 459 cơn bão đổ bộ vào Việt Nam trong 70 năm, tổng hợp dữ liệu chi tiết về số lượng, phân bố và thay đổi theo vùng, thời gian. Kết quả cho thấy, số lượng bão tập trung nhiều ở đồng bằng Bắc Bộ và khu vực ven biển Bắc Trung Bộ, đồng thời xu hướng tăng tần suất và diễn biến phức tạp của bão được ghi nhận mạnh ở miền Bắc và miền Trung.
Nghiên cứu cũng đề cập đến sự thay đổi nội tại của cường độ bão, với một số cơn bão xuất hiện đột ngột và có sức tàn phá lớn hơn so với trước.[3][12]
4. **Báo cáo quốc tế và chuyên đề khí hậu tại Việt Nam - UNDP Vietnam SREX (Báo cáo đặc biệt về quản lý rủi ro thiên tai và biến đổi khí hậu)**
Báo cáo này tổng hợp mô hình khí hậu khu vực Đông Nam Á, trong đó Việt Nam là một điểm nóng, với dự báo gia tăng tần suất các cơn bão mạnh và các hiện tượng thời tiết cực đoan, trong đó có dịch chuyển các cơn bão vệ miền Bắc và Bắc Trung Bộ. Báo cáo phân tích các cơ chế khí hậu, như áp cao cận nhiệt đới, dòng gió Tây trên cao, và tác động ENSO, đưa ra các khuyến nghị về phòng chống thiên tai và thích ứng.[6]
5. **Nghiên cứu về tác động mưa lũ liên quan bão và áp thấp tại các tỉnh miền Bắc (Tạp chí Khoa học Khí tượng Thủy văn Việt Nam 2023)**
Nghiên cứu này đánh giá ảnh hưởng của các cơn bão và áp thấp nhiệt đới đến lượng mưa, lưu vực sông và nguy cơ lũ quét, ngập úng ở Bắc Bộ từ 1980 đến 2022. Kết quả cho thấy gia tăng tần suất mưa lớn do hoàn lưu bão, ảnh hưởng đặc biệt rõ rệt ở các vùng đồi núi và đồng bằng trung du miền Bắc.[7]
6. **Phát triển mô hình dự báo bão và áp thấp bằng công nghệ số và viễn thám tại Việt Nam (Báo Nông Nghiệp Môi Trường 2025)**
Bài báo đề cập sự phát triển của hệ thống quan trắc và dự báo bão tại Việt Nam từ thủ công đến công nghệ định vị vệ tinh, mô hình dự báo thời gian thực, giúp nâng cao độ chính xác, tốc độ cảnh báo bão, đặc biệt trong việc dự báo các cơn bão dịch chuyển phức tạp hiện nay.[4]
Các tài liệu chuyên ngành cho thấy xu hướng gia tăng số lượng, cường độ và dịch chuyển bão lên miền Bắc Việt Nam trong giai đoạn từ 1970 đến nay không chỉ dựa trên quan sát thực địa mà đã được kiểm chứng bằng các mô hình khí hậu phức tạp và dữ liệu quan trắc chuyên sâu.
Sources
[1] [PDF] nghiên cứu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến hoạt động của bão ...
https://jshe.vn/index.php/jshe/article/download/38/17/
[2] Từ nay đến cuối năm 2025 còn nhiều đợt bão, mưa to kéo dài
https://mae.gov.vn/tu-nay-den-cuoi-nam-2025-con-nhieu-dot-bao-mua-to-keo-dai-19045.htm
[3] NHỮNG CON SỐ BIẾT NÓI VỀ BÃO VÀO VIỆT NAM TRONG 70 ...
http://vmrcc.gov.vn/thong-tin-khi-t...ve-bao-vao-viet-nam-trong-70-nam-qua-728.html
[4] Từ 'đếm mây' thủ công đến 'đo bão' thời 4.0 - Báo Nông nghiệp
https://nongnghiepmoitruong.vn/tu-dem-may-thu-cong-den-do-bao-thoi-40-d768054.html
[5] Dự báo về diễn biến bão, áp thấp nhiệt đới trong năm 2025
https://kinhtemoitruong.vn/du-bao-ve-dien-bien-bao-ap-thap-nhiet-doi-trong-nam-2025-97506.html
[6] [PDF] Báo cáo đặc biệt của Việt Nam về Quản lý rủi ro thiên tai và các
https://files.acquia.undp.org/public/migration/vn/Bao-cao-SREX-Viet-Nam_Full.pdf
[7] Bước đầu đánh giá sự ảnh hưởng của bão và áp thấp nhiệt đới tới ...
https://vjol.info.vn/index.php/TCKHTV/article/view/61546
[8] Dự báo diễn biến bão và áp thấp nhiệt đới trong năm 2025 - YouTube
[9] Dự báo diễn biến bão và áp thấp nhiệt đới trong năm 2025
https://laodong.vn/video-xa-hoi/du-bao-dien-bien-bao-va-ap-thap-nhiet-doi-trong-nam-2025-1474956.ldo
[10] Viện Khoa học Thủy lợi Miền Nam - SIWRR
http://www.siwrr.org.vn/?gid=26&id=1307
[11] Thiên tai trong năm
http://www.dmc.gov.vn/thong-tin-thien-tai-pt32.html?lang=vi-VN
[12] Những con số biết nói về bão vào Việt Nam trong 70 năm qua - P-GIS
http://www.p-gis.com/2019/11/thong-ke-ve-bao-o-viet-nam-trong-70-nam.html