chuyện “trồng hành bị mù” thật ra xuất phát từ
kinh nghiệm dân gian pha chút mê tín của nông dân ngày xưa.
Ngày trước, những người trồng và thu hoạch hành tím (nhất là ở vùng Sa Đéc, Lý Sơn, Quảng Ngãi) thường làm việc ngoài đồng nhiều giờ, dưới nắng, gió và bụi đất. Khi nhổ hành:
- Hành vừa nhổ xong có nhiều dịch tiết chứa hợp chất lưu huỳnh bay lên.
- Bụi đất + nắng chói khiến mắt thường xuyên phải nheo, kèm việc dụi mắt khi tay còn dính dịch hành.
Lâu dần, nhiều người lớn tuổi bị
giảm thị lực hoặc
đục thủy tinh thể, và dân gian gắn nguyên nhân với “trồng hành → mù mắt”, dù thật ra nguyên nhân chính là
tia UV, viêm mắt mạn tính và vệ sinh kém chứ không phải bản thân củ hành.
Một phần nữa là
nói răn: người già hay dọa con cháu “trồng hành bị mù” để tụi nhỏ khỏi bén mảng tới ruộng hành vì:
- Sợ trẻ con giẫm nát luống.
- Hành là nguồn thu chính, nên phải giữ kỹ.
📌 Kết luận:
- Hành tím không gây mù vĩnh viễn, nhưng có thể gây kích ứng và tổn thương tạm thời nếu dịch/hơi hành vào mắt nhiều.
- Mù lòa ở nông dân trồng hành thời xưa chủ yếu do làm việc ngoài trời + vệ sinh mắt kém, chứ không phải do “hành có độc”.